ریمای ، قاسم ( 1919 - 1982 )

از دانشنامه فلسطین


سیاستمدار اهل فلسطین و تبعه اردن ، در روستای بیت ریما از توابع رام الله متولد شد . تحصیلات ابتدائی و متوسطه خود را در مدرسه رشیدیه و سپس در 1936 در دانشکده عربی بیت المقدس به پایان رساند . در 1952 گواهینامه لیسانس از دانشگاه آمریکایی قاهره و در 1954 فوق لیسانس در رشته علوم از دانشگاه کلمبیای نیویورک دریافت کرد و در 1956 به دریافت درجه دکترا از همان دانشگاه نایل گردید .

ریماوی ابتدا در مطبوعات مشغول به کار شد . در دهه چهل به عنوان مدیر دفتر حزب عربی در بیت المقدس منصوب شد . سپس در آغاز تأسیس نیروهای جهاد مقدس که در 1947 و در پی صدور قطعنامه تقسیم فلسطین ( نک : تقسیم فلسطین ) تشکیلشد به این نیروها ( نک : ارتش جهاد مقدس ) پیوست و به عنوان دبیر و معاون فرمانده آن تشکیلات ، ( شهید عبدالقادر حسینی ) انتخاب شد .

ریمای در نبردهای مختلفی که آن شهید رهبری می کرد مانند نبرد قسطل ، مشارکت ورزید . همچنین به او فرماندهی نیروهای جهاد مقدس در مناطق شمال بیت المقدس و رام الله و بیرزیت واگذر گردید . پس از شهادت شیخ حسن سلامه فرماندهی نیروهای مبارزی که با ارتش اردن همکاری می کردند به او واگذر شد .

قاسم ریماوی به عنوان دبیرکل حکومت کل فلسطین و سپس نماینده آن در سازمان ملل متحد ( 1952 - 1956 ) تعیین شد . پس از به پایان رساندن تحصیلات عالی خود ، به عنوان استادیار در دانشگاه کلمبیا منصوب گردید . ولی به اردن بازگشت و به سمت مدیر معاون فسفات و سپس رئیس موسسه اسکان و صندوق وامهای شهرداریها منصوب گردید . ریماوی به عنوان عضو نخستین مجلس ملی فلسطین و سپس کمیته اجرایی انتخاب شد ( نک : سازمان آزادی بخش فلسطین ) ولی او مجددا به هیأت دولت اردن درآمد و در سالهای 1965 الی 1967 به عنوان وزیر مشاور در امور شهر و روستا تعیین شد . سپس در 1967 به عنوان نماینده از شهر رام الله انتخاب گردید و در پی آن به ریاست مجلس شورا و نیز عضویت مجلس سنا در اردن درآمد .

در دسامبر 1979 به منصب وزیر کشاورزی در دولت عبدالحمید شرف رسید و پس از درگذشت شرف 3/7/1980 نخست وزیری و وزارت دفاع به او واگذار شد . او در 28/8/1980 از نخست وزیری استعفا کرد و در 29/4/1982 در عمان درگذشت و در همانجا به خاک سپرده شد .

ریماوی در زمینه های مختلف ، چه در سطح فلسطین و جهان عرب و چه از نظر بین المللی ، فعالیت داشت . علاوه بر مشارکت در نبرد 1948 و فعالیت در حکومت تمامی فلسطین ، مجلس اسلامی نیویورک را تأسیس کرد و به ریاست آن مجلس و نیز کمیته پیمان که اتحادیه انجمنهای اسلامی را در ایالات متحده و کانادا ایجاد کرد و همچنین به سمت معاونت این اتحادیه درآمد . همچنین ریاست هیأت سازمان آزادی بخش فلسطین را که در ژوئیه 1965 از آمریکای لاتین دیدن می کرد ، برعهده داشت . نیز عضو هیأت اردنی فلسطینی بود که از لندن و پاریس و ژنو و رم ، به قصد تشریح مسأله فلسطین و اعراب بازدید می کرد و با پاپ ملاقات داشت . به علاوه در تأسیس اتحادیه پارلمانی عرب مشارکت کرد و به ریاست هیأتهای پارلمانی اردن در چند کنفرانس اتحادیه جهانی بین المجالس درآمد . او در چند سمینار تلویزیونی و مطبوعاتی در مورد مسأله فلسطین در پایتختهای اروپا شرکت ورزید و چند کتاب به زبان انگلیسی منتشر کرد . از آن جمله می توان از کتاب زنگ خطر در مورد پناهندگان فلسطین و دولت و پول و مبارزه صنعتی یاد کرد .

مأخذ :

#الموسوعة الفلسطینیة : " قاسم الریماوی " ، جلد سوم ، 1984 .