علار

از دانشنامه فلسطین


در فلسطین چند منطقه به نام علار وجود دارد که عبارتند از :

الف - علار/طولکرم ، شهرک :

علار شهرکی عرب نشین در فاصله 20 کیلومتری شرق طولکرم و در بین دو شهر عتیل و کفرراعی ، واقع شده است . راههای فرعی ، آن را به شهرها و روستاهای مجاور از جمله : عتیل ، کفر راعی ، صیدا ، دیرالغصون ، زیتا ، مخمه و عرابه مرتبط می سازد .

علار بر روی قطعه زمینی ناهموار در دامنه غربی کوهها نابلس و در شرق دشت ساحلی میانه در ارتفاع 200 متری از سطح دریا قرار دارد . زمینهای آن به تدریج به طرف غرب و جنوب غربی شیب پیدا کرده است . جایی که دره سلطان در جهت شرقی علار به طرف جنوب غربی دره

مسین کشیده شده است .

خانه های علار از سنگ ، سیمان و کاهگل ساخته شده است . نقشه شهر به شکل بیضی ساختمانهای درهم و کوچه های شلوغ می باشد . ژ دارای بعضی از امکانات رفاهی از جمله ، اماکن تجاری ، مسجد ، چهار مدرسه دخترانه و پسرانه برای مراحل ابتدایی و مقدماتی می باشد . اراده شهر را شورایی به عهده دارد که در زمینه آب و برق رسانی به شهر تلاش می کند .

آب آشامیدنی علار از آب بارانی که در چاههای مخصوص جمع می شود ، تأمین می گردد . در شرق علار ، آرامگاه شیخ محمد نوبانی قرار دارد . در طرح عمران نوسازی این شهر از جهت شمال غربی موازی جاده عتیل و زیتا و از جنوب شرقی موازی جاده کفرراعی توسعه پیدا کرد .

مساحت علار از 33 جریب در سال 1945 به حدود 250 جریب در سال 1980 رسید . زمینهای کشاورزی علار مساحتی حدود 981/13 مترمربع دارد که در آن حبوبات ، سبزیجات و بعضی از انواع درختان میوه کاشت می شود . البته قسمت اعظم زمینها را درختان زیتون در برگرفته به طوری که شهر را از همه جهات احاطه نموده است . این مزارع با آب باران آبیاری می شود .

در سال 1922 ، حدود 835 تن در علار زندگی می کردند . این تعداد در سال 1931 به حدود 047/1 تن رسید که در 268 خانه ساکن بودند . ساکنان شهر در سال 1945 به 450/1 تن و در سال 1961 به 499/2 تن در سال 1980 به حدود 5000 تن رسید . نسب و ریشه مردم شهر به قبیله عنزة النجدیه می رسید .

ب - علار/القدس ، روستا :

روستایی عربی است که در 20 کیلومتری غرب شهر بیت لحم و در غرب استان بیت لحم و جنوب غربی قدس می باشد . جاده ای فرعی آن را به جاده بیت لحم - - بین جبرین مرتبط می سازد . راههای فرعی دیگری نیز این روستا را به روستاهای عطاب ، وادی فوکین ، رأس فوکین ، رأس ابوعمار ، سفلی جرش مرتبط می سازد .

علار در دره ای واقع شده است که ارتفاع آن از سطح دریا 625 متر است . مجرای بلند دره صفاف از فاصله دو کیلومتری غرب روستا سرچشمه می گیرد ، ابتدا به سوی غرب و سپس به طرف شمال رفته و به دره صرار در

غرب روستای " دیر ابان " می رسد .

کوههای بیت لحم ، منطقه علار را احاطه کرده است . ارتفاع این کوهها در دو جهت شمال شرقی و جنوب شرقی بیشتر از 700 متر از سطح دریا می باشد .

خانه های علار از سنگ ساخته شده و نقشه آن به شکل مستطیل می باشد به طوری که خانه های آن در جهات شرق و غرب امتداد پیدا کرده است ، خیابانهای تنگ و باریک با مغازه هایی در دو طرف ، بین خانه های شهر قرار دارد .

مقبره شیخ ابراهیم در شمال علار و در نزدیکی خرابه شیخ ابراهیم و شیخ احمد حبانی و الخان و چشمه التنور واقع شده است . اهالی شهر از آب آشامیدنی چشمه های نزدیک علار ، استفاده می کنند .

مساحت اراضی علار حدود 356/12 مترمربع می باشد که همه آنها در تملک اهالی شهر است . از این زمینها ، محصولاتی همچون حبوبات ، سبزیجات ، زیتون و انگور برداشت می شود . آبیاری آن متکی بر آب بارانی است که در چشمه های التنور ، المرونا ، الفوقا و التحتا جمع می شود . در این زمینها ، درختان جنگلی و نیز چراگاههایی وجود دارد .

تعداد اهالی علار در سال 1922 حدود 224 تن بود که در سال 1945 به حدود 440 نفر رسید . در سال 1948 ، صهیونیستها به علار تجاوز کرده ، ساکنان آن را آواره و خانه هایشان را ویران کردند و در زمینهای آنها ، شهرک " مطاع " را بنا نهادند .

مآخذ :

  1. دباغ ، مصطفی مراد ، بلادنا فلسطین ، جلد 3 ، ق 2 ، جلد 8 ، ق 2 ، بیروت 1971 و 1972 .
  2. نقشه فلسطین : مقیاس 000,501 .