غصین ، یعقوب توفیق ( 1947 - 1900 )

رئیس کنفرانس جوانان عربی فلسطینی و یکی از اعضای کمیته عربی علیا برای فلسطین است . در شهر رمله متولد شد و در آنجا و در یکی از حومه های دره جنین که در آن زیباترین کشتزارهای پرتقال فلسطین وجود دارد ، زندگی کرد .

دوره آموزش ابتدایی خود را در رمله گذراند و سپس به مدرسه صلاحیه بیت المقدس رفت و سپس به آموزشگاه تحصیلات عالی در ازمیر ترکیه رفت .

زندگی اجتماعی او در سال 1927 با ریاست گروه جوانان مسلمان در رمله شروع شد و جنبش ایجاد گروه

جوانان مسلمانان در فلسطین یک حرکت عمومی شده بود و در فعالیتهای سیاسی و فرهنگی و اجتماعی شرکت می کردند .

گروه جوانان مسلمان در رمله نقش مهمی را در این مورد ایفا می کردند . یعقوب غصین در سازماندهی جنبش جوانان فلسطینی و آماده سازی شرکت کرد و عضو اولین کنفرانس جوانان بود که در 14/1/1932 در یافا گشایش یافت .

این کنفرانس کمیته اجرایی را انتخاب کرد که ریاست آن را راسم الخالدی برعهده داشت . مدتی نگذشت که پس از چند ماه کمیته استعفا داد و کمیته اجرایی در 5/9/1932 به ریاست جدید یعقوب الغصین تشکیل شد . او با همراهان خود در راه تشکیل و سازماندهی جنبش جوانان فلسطینی کار کرد تا اینکه به صورت یک نیروی ملی اساسی در کشور درآمد .

جنبش جوانان فلسطینی در فعالیتهای عمومی گوناگون شرکت می کرد و تلاش آن برای مقاومت در برابر سیاست بریتانیا در فلسطین و هجوم صهیونیستی متمرکز شده بود .

در مرحله ای از مراحل جهاد خود کمیته اجرایی جوانان به کمیته اجرایی عربی پیشنهاد کرد تا تظاهرات دوره ای را در شهرهای فلسطین در مبارزه با سلطه قیمومیت بریتانیا به راه بیاندازند . هنگامی که اولین تظاهرات در 13/10/1933 در بیت المقدس و دومین آن در 27/10/1933 در یافا برگزار شد ، یعقوب الغصین در هر دو تظاهرات در صف اول شرکت داشت و در آن دو تظاهرکنندگان با نیروهای بریتانیایی درگیر شده و در تظاهرات یافا در حدود صد شهید و مجروح نتیجه آن بود .

نیروهای انگلیسی به مقر جوانان رفته و در آنجا یعقوب الغصین و دیگران را که مشغول بررسی به راه انداختن سومین تظاهرات در نابلس بودند دستگیر کرده و آنها را به زندان انداختند و انواع شکنجه ها را بر آنها وارد کردند .

سپس یعقوب الغصین و دوستانش به زندان مرکزی عکا منتقل شدند . به دنبال آن تظاهراتی روی داد که در نتیجه آن عده ای از رهبران تظاهرات و از آن میان اعضای کمیته اجرایی عربی و کنفرانس جوانان از زندان آزاد شدند .

ولی چیزی نگذشت که همه محاکمه شده و هر کدام

• - از جمله یعقوب الغصین - - به ده ماه زندان با اعمال شاقه محکوم شدند . در هنگام استیناف این حکم ، دادگاه عالی از او تعهد شخصی گرفت که کمیته اجرایی آن را تقدیم کرد .

هنگام افزایش سیل انتقال یهودیان به فلسطین کمیته اجرایی کنفرانس جوانان جلسه ای را در دفتر خود در یافا در روز 13/7/1934 برگزار کرد و مقرر کرد که جوانان خودشان از مرزهای سرزمینشان پاسداری کنند و از سواحل آن دفاع کرده و مانع ورود صهیونیستها به سرزمینشان شوند .

یعقوب الغصین در رأس این جنبش قرار داشت که به برخوردهای خونین انجامید ( نک : پاسداری از مرزها و سواحل ، کمیته ) . یعقوب الغصین و یارانش دست به حملات بسیجی داوطلبانه که شامل شهرها و روستاها و محل زندگی بدویها در فلسطین می شد ، زدند . بارها تکرار شد و هدف آن ایجاد پایگاههای سیاسی و سازمان منظم برای مقابله با خطراتی بود که کشورشان را تهدید می کرد .

یعقوب الغصین به عنوان رئیس کنفرانس دوم جوانان که در 10/5/1935 در حیفا تشکیل شد و تشکیل آن چند روز طول کشید و در آن هزاران جوان از مناطق گوناگون فلسطین در آن شرکت کردند و امور مختلف سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و ورزشی و اکتشافی را بررسی کرده و برای اجرای مقرراتشان برنامه ریزی کردند .

سپس کنفرانس کمیته اجرایی را تشکیل داد که مجددا یعقوب الغصین به عنوان رئیس آن برگزیده شد . دفتر جدید آن شامل ادمون روک به عنوان نایب رئیس و سعید الخلیل دبیر و لطف عوده صندوق دار آن شد . پس از این کنفرانس جوانان فعالیت ملموسی را شروع کردند که در مواضع و مناسبات زیادی ظهور کرد .

به دنبال تعدد احزاب و شدت گرفتن رقابت حزبی در فلسطین ، یعقوب الغصین رؤسای احزاب را در اجتماعی که به ریاست او در مقر کنفرانس جوانان در یافا تشکیل شد و در آن رؤسای حزب عربی فلسطینی و حزب دفاع ملی و حزب استقلال و حزب اصلاح و حزب ائتلاف ملی که احزاب اصلی هستند و در آن زمان وجود داشتند ، شرکت کردند .

این اجتماع ابتدای حرکت در راه وحدت ملی بود . رؤسای اجتماع کننده به نماینده سامی بریتانیا یادداشتی دادند که مشترک بود و آغاز مرحله ای از مراحل جهاد ملی در فلسطین را یادآوری می کرد .

هنگامی که در آوریل 1936 تشکیل کمیته عالی

عربی برای فلسطین پایان یافت ، یعقوب الغصین یکی از اعضای آن به عنوان نماینده کنفرانس جوانان بود ، در سال 1937 حکومت بریتانیا این کمیته را که رهبری جنبش ملی در کشور را به دست گرفته بود ، منحل کرد و کمیته های ملی نیز در فلسطین منحل شدند و بعضی از اعضای کمیته عالی عربی و در آن میان یعقوب الغصین دستگیر و به جزیره سیشل تبعید شدند . در آنجا نزدیک یکسال ماندند . سپس آزاد شده و به قاهره بازگردانده شدند ولی به آنها اجازه بازگشت به فلسطین داده نشد .

علاوه بر آنچه گفته شد ، یعقوب الغصین یکی از اعضای هیأت فلسطینی به کنفرانس لندن بود که حکومت قیومت بریتانیا دعوت به تشکیل آن کرده بود . ( نک : لندن ، کنفرانس 1939 )

فعالیت یعقوب الغصین محدود به کنفرانس جوانان نشد بلکه در کنفرانس اسلامی که در مسجد الاقصی عصر روز 17/12/1931 تشکیل شد و در آن نمایندگان تمام کشورهای اسلامی شرکت داشتند ( نک : کنفرانس عمومی اسلامی ) ، شرکت کرد . همچنین عضو شورای اداری صندوق امت نیز بود .

یعقوب الغصین از زمان بازگشت از سیشل در قاهره بود . سپس در سال 1943 به فلسطین برگشت و در شهر رمله مستقر شد و فعالیت عمومی خود را از سر گرفت . در گوشه ای از گوشه های ابویزید البسطامی خانه ای برگزید و از گوشه جشنهای ملی را به مناسبت پیامبر صالح و پیامبر رابین در ساحل دریا در نزدیکی یافا برگزار می کرد .

این دو مراسم از مراسم های ملی فلسطین هستند که از زمان صلاح الدین ایوبی هر ساله در شهرهای فلسطین برگزار می شود و هدف آن جمع آوری شهروندان در مقابل صیلبیان است که به بیت المقدس می آیند . یعقوب الغصین برگذاری این مراسم را که از دیگر مراسم به مراسم ملی و بسیج ملی و فعالیتهای دیگر ، تبدیل شده بود ، به عهده گرفت . یعقوب الغصین قیم موقوفات ابایزید بسطامی بوده که دارای زمینهای زیادی در اطراف رمله است که در آن پروژه های کشاورزی پیاده شده است .

در سال 1946 شوراهای شهری در فلسطین منحل شده و انتخاباتی برای شوراهای شهری جدید صورت گرفت که یعقوب الغصین در آن پیروز گردید . به او ریاست شهرداری رمله داده شد . وی تعدادی از طرحهای عمرانی و حیاتی را در آن پیاده کرده و سعی کرد خدمات عمومی اساسی را تأمین کند و رئیس شهرداری رمله بود تا

اینکه در سال 1947 فوت کرد و در گوشه ابایزید البسطامی در داخل شهر به خاک سپرده شد .

مأخذ :

1. فلسطین ، عیسی السفری : العربیة بین الانتداب و الصهیونیة ، یافا 1937 .