عبدالباقی ، احمد حلمی ( 1882 - 1963 )

سیاستمدار و اقتصاددان فلسطینی است . در شهر صیدا متولد شد پدرش افسر ارتش عثمانی بود . وی همراه با پدرش به شهر نابلس منتقل گردید .

زبان عربی و اصول دین را در محضر بعضی از استادان آموخت ، سپس کارمند بانک کشاورزی در نابلس شد و به عنوان حسابدار و رئیس ، املاک خالصه دولت در استانهای دیوانیه و عماره عراق تعیین گردید . مدتی نیز به عنوان کفیل استانداری مشغول کار بود .

احمد حلمی رهبری گروهی از داوطلبان عشایر عراق را که در کنار ارتش عثمانی در جنگ جهانی اول جنگیدند به عهده داشت . زمانی که شاهزاده فیصل بن حسین حکومت در سوریه شمالی را به دست گرفت ، احمد حلمی را به سمت مدیر کل وزارت دارایی منصوب نمود ( 1919 - 1920 ) .

نامبرده یکی از پایه گذاران حزب استقلال عربی بود که در دوره فیصل به عنوان سمبل آشکار سازمان مخفی عربی نوخواسته به شمار می رفت . پس از اینکه فرانسویان سوریه را اشغال کردند ، به شرق اردن رفت و در سال 1922 به عنوان مستشار امور مالی تعیین گردید .

وی سرپرستی راه آهن حجاز را نیز عهده دار بود .

مأموران انگلیسی او را به اتهام تحریک مردم علیه اشغال فرانسویان به حجاز تبعید کردند ، ولی مدتی نگذشت که رهسپار قاهره شد .

در سال 1926 به دعوت رئیس مجلس اعلای اسلامی فلسطین رهسپار آن دیار شد و به عنوان سرپرست کل اوقاف اسلامی منصوب گردید . در سال 1930 از مقام خود استعفا داد و همراه با عبدالحمید شومان بانک عربی در فلسطین را تأسیس نمود و ریاست کل آن را به عهده گرفت .

سپس بانک کشاورزی را به منظور کمک به کشاورزان و پرداخت وام کشاورزی به آنها تأسیس کرد ، بعد بانک ملت عرب ( بنک الامة العربیة ) و صندوق ملت را به منظور نجات سرزمینهایی که از طرف صهیونیستها تهدید به مصادره شده بود تأسیس کرد .

احمد حلمی عبدالباقی به عنوان رئیس افتخاری اطاق بازرگانی قدس انتخاب شد . وی همچنین ریاست جمعیت خیریة صلاحی را که به تأسیس آموزشگاه فرزندان ملت به منظور نگهداری فرزندان شهدا اقدام کرده بود ، عهده دار بود .

در سالهای 1933 و 1934 اولین و دومین نمایشگاه عربی را برپا نمود که در آن صاحبان صنایع بیشتر کشورهای عربی شرکت کردند . پس از اعلام اعتصاب عموی در فلسطین و تشکیل کمیته های ملی ، احمد حلمی در 25/4/1936 به عضویت سازمان عالی عربی انتخاب گردید .

سپس مقامات انگلیسی او و عده ای از اعضای کمیته را پس از کشته شدن ژنرال " اندروز " فرماندار استان جلیل در اکتبر سال 1937 به جزیره سیشل تبعید کردند . اما در پایان سال بعد همگی آزاد گردیدند .

در ژوئن 1946 به عضویت هیأت عالی عربی که از طرف اتحادیه عرب در شهر بلودان ( سوریه ) تشکیل شده بود درآمد . ( نک : بلودان ، کنفرانس 1946 ) .

نامبرده از جمله رهبران دفاع از شهر قدس در برابر حملات صهیونیستها پس از اعلام قطعنامه تقسیم فلسطین در نوامبر 1947 بود .

پس از اشغال فلسطین به وسیله صهیونیستها ، اتحادیه عرب در اوت 1948 تصمیم به تشکیل حکومت ملی فلسطین گرفت و احمد حلمی برای ریاست آن با موافقت

مجلس ملی فلسطین که در 1/10/1948 در شهر غزه تشکیل شده بود در نظر گرفته شد . ( نک : غزه : کنفرانس )

او با این مقام در جلسات اتحادیه عرب به عنوان نماینده فلسطین شرکت می نمود . در نیمه سال 1963 از قاهره عازم لبنان شد و در شهرک سوق الغرب در ژوئن همان سال درگذشت و پیکرش برای خاکسپاری به قدس منتقل گردید .

مآخذ :

1. زعتیر ، اکرم : الحرکه الوطنیه الفلسطینیه ، بیروت .
2. عارف ، عارف : النکبة ، بیروت .
3. عودات ، یعقوب : من اعلام الفکر و الأدب ، عمان 1976 .