سازمان انصار اسرا

از دانشنامه فلسطین


سازمان انصار اسرا شاخه جوانان جمعیت اسرا و آزادگان فلسطینی " حسام " به شمار می رود که توسط جمعی از جوانان داوطلب و علاقمند به خدمت در راستای مسائل

اسرای فلسطینی دربند زندانهای اسرائیل در سال 2000 میلادی تأسیس شد . هدف از راه اندازی این مجموعه ، ایجاد یک تحرک جدید برای مشارکت در افزایش فعالیتهای همبستگی مردمی ، عربی و بین المللی با اسرا و سایر اهداف اجتماعی است که به طور مشخص برنامه های زیر را دنبال می کند :

1 - افزایش شور همبستگی با اسرای فلسطینی و ایجاد فشار مردمی و بین المللی و تلاش برای بستن پرونده اسرا از طریق :

  1. تنظیم تجمع های عمومی در مقابل مراکز مرتبط با مسأله اسرا .
  2. تنظیم همایشها ، سمینارها ، اعتصابات و سایر فعالیتهای مردمی .
  3. هماهنگی با مؤسسات و سازمانهای بین المللی جوانان فعال در این زمینه و کسب حمایت آنها .
  4. همکاری رسانه ای با مؤسسات و رسانه های سمعی و بصری داخلی ، عربی و بین المللی برای افشای جنایات اسرائیل بر ضد اسرا و ملت فلسطین .

2 - رشد استعدادهای جوانان و حمایت از این قشر در تمامی زمینه ها از طریق :

  1. تنظیم دوره های آموزشی و اجتماعی برای فعالیتهای داوطلبانه جوانان .
  2. بهره گیری از اوقات فراغت جوانان و کمک به جبران شرایط سخت اجتماعی و سیاسی زندگی این قشر .
  3. تقویت روح همکاری و نوآوری از طریق فعالیتهای گروهی و داوطلبانه .
  4. توجه به فرزندان اسرا و آزادگان از طریق تنظیم اردوهای تابستانی و ایجاد حس مسئولیت پذیری در نزد آنان .

الف - ساختار اداری :

در ابتدای تأسیس ، ترکیب این سازمان به ترتیب زیر بود :

  1. مجمع عمومی
  2. کمیته مرکزی
  3. کمیته های اجرایی فرعی ( که در مناطق رفح ، خانیونس ، غزه و شمال نوار غزه فعالیت دارند )
  4. کمیته های مناطق

این ترکیب بعدها دچار تغییراتی شد و با توجه به وضعیت اسفناک مردم و لزوم افزایش فعالیتها و خدمات رسانی ، ساختار اداری سازمان به شکل زیر درآمد :

  1. مجمع عمومی
  2. کمیته عالی
  3. کمیته پیگیری منطقه شمال ( شامل شمال نوار غزه و غزه )
  4. کمیته پیگیری منطقه جنوب ( شامل رفح و خانیونس )
  5. کمیته های اجرایی فرعی به ترتیبی که قبلاً ذکر شد .
  6. کمیته های مناطق

توضیح اینکه ، کمیته های مناطق شامل کمیته های تخصصی می شوند که اسامی آنها به شرح زیر است :

  1. کمیته اطلاع رسانی که گردآوری اخبار و گزارشها در مورد اسرا و مسائل مرتبط و ارائه آنها به خوانندگان ، محور اصلی فعالیت این کمیته ها را تشکیل می دهد .
  2. کمیته مالی . جمع آوری کمکها از منابع مختلف رسمی و مردمی و توزیع آنها در چارچوب برنامه سازمان ، مسئولیت عمده این کمیته ها به شمار می رود .
  3. کمیته برنامه ریزی .
  4. کمیته سازمانی . دو کمیته مزبور به طور کلی برنامه ریزی و اجرای برنامه های متنوع و ارتباط سازمان با مراکز دیگر را بر عهده دارند .
  5. کمیته جذب و آموزش . این کمیته ها از یک طرف به جذب نیروهای داوطلب خدمت از بین قشر جوان و از طرف دیگر به آموزش افراد در رابطه با حقوق اسرا می پردازند .
  6. کمیته زنان . رسیدگی و سازماندهی امور زنان عضو و نیز اهتمام به مسائل اسرای زن ، از وظایف این کمیته هاست .

تمامی فعالیتهای اعضای کمیته های تخصصی بر طبق اساسنامه سازمان و با رعایت اصول دمکراسی و رهبری جمعی صورت می گیرد . عضوگیری در سازمان بدین ترتیب است که پس از وصول تقاضانامه افراد برای عضویت در سازمان ، این درخواست در کمیته های سازمانی مورد بررسی قرار گرفته و براساس شرایط مبتنی بر فعالیتهای داوطلبانه سازمان ، ضمن صدور رأی نهایی مبنی بر قبول یا رد آن ، کارت عضویتی نیز برای اعضای جدید صادر می شود .

ب - فعالیتها :

سازمان انصار اسرا فعالیتهای سیاسی ، فرهنگی و اجتماعی مختلفی دارد که عمده این فعالیتها در راستای وضعیت اسرای فلسطینی و مسائل مربوط به آنان است که البته در مواردی نیز این فعالیتها تحت تأثیر سیاستهای گروههای فلسطینی بوده است که از جمله آنها می توان به حمایت همه جانبه سازمان از میثاق اسرا در قالب برگزاری گردهمایی و صدور بیانیه اشاره کرد .

در حالت کلی ، این فعالیتها به چند شکل برگزار می شوند :

  1. برگزاری همایشهای مردمی و نهادها در بزرگداشت مناسبتهایی مانند روز اسیر عربی .
  2. راه اندازی نمایشگاههایی با عنوان نمایشگاههای آزادی .
  3. راه اندازی کارگاههای آموزشی در مدارس غزه .
  4. تجمع های اعتراض آمیز با حضور مسئولان فلسطینی در مقابل ساختمانهای مراکز بین المللی در فلسطین مانند ساختمان صلیب سرخ جهانی .
  5. برنامه های ضیافت و پذیرایی از آزادگان .
  6. فعالیتهای خبری و گزارشی که از طریق پایگاه اینترنتی سازمان صورت می پذیرند .

ج - سایت اینترنتی سازمان :

در کنار فعالیتهای ذکر شده ، سازمان انصار اسرا دارای سایت اینترنتی مستقلی است که از سقف خدماتی و اطلاعاتی مطلوبی برخوردار است .

فهرست مطالب موجود در این سایت به ترتیب زیر است :

  1. صفحه اصلی
  2. توضیحاتی درباره سازمان ( تعریف ، ساختار اداری و شرح فعالیتها )
  3. قراردادها و پیمان نامه های بین المللی
  4. نمایشگاه عکس
  5. کتابخانه صوتی
  6. کاریکاتور
  7. قانون اسرا و آزادگان
  8. بیانیه های مطبوعاتی
  9. زندانها و بازداشتگاهها
  10. اخبار روز و آرشیو خبری
  11. مقالات و گزارشها

توضیح برخی از موارد مهم فوق بدین شرح است :

  1. در صفحه نخست سایت ، آخرین اخبار فلسطین ( عمدتا با محوریت مسأله اسرا ) در دسترس است که معمولاً به 10 مورد می رسد . این اخبار به آمار بازداشت شدگان نواحی مختلف ، اعتصاب غذای اسرا ، حکم صادره درباره زندانیان فلسطینی در دادگاههای اسرائیل و حرکتهای همبستگی با اسرا در داخل یا خارج فلسطین اهتمام دارند .

مقالاتی نیز در صفحه نخست در دسترسند که با وجود اینکه مطالب و اطلاعات مفیدی در اختیار خواننده قرار داده و به بررسی آخرین وضعیت زندانها و اسرا می پردازند ، لکن از تنوع چندانی برخوردار نیستند . بیانیه های مطبوعاتی بسیاری نیز در صفحه نخست این سایت گنجانده شده اند که عمدتا توسط سازمان انصار اسرا به مناسبتهای مختلف صادر شده اند که عمدتا توسط سازمان انصار اسرا به مناسبتهای مختلف صادر شده اند .

گزارشهای آماری و توصیفی ، بخش دیگری از مطالب صفحه نخست را تشکیل می دهند که توسط مراجع مختلف از جمله خود سازمان تهیه شده اند . در این گزارشها به اوضاع برخی بازداشتگاههای اسرائیل و آمار مستند اسرا به تفکیک بازداشتگاهها پرداخته شده است .

  1. در صفحه نخست ، توضیحاتی نیز درباره سازمان موجود است که در بخش معرفی سازمان و فعالیتها بدانها اشاره شد .
  2. در بخش قراردادها و پیمان نامه های بین المللی ، چندین پیمان نامه بین المللی درباره حقوق اسرای جنگی و برخورد با غیرنظامیان و شهروندان در زمان جنگ به زبان عربی درآورده شده است .
  3. در بخش نمایشگاه عکس می توان عکسهای متعددی را با موضوعات زیر جست وجو کرد :
  4. تصاویر اسرای در بند یا شهید فلسطینی
  5. تصاویر بازسازی شده درباره شیوه ها و ابزارهای شکنجه فلسطینیان توسط نیروهای امنیتی رژیم صهیونیستی
  6. تصاویر خانواده های اسرا به ویژه همسران و مادران زندانیان فلسطینی
  7. تصاویری از فعالیتهای سازمان در قالب گردهمایی ، راهپیمایی و جلسات سخنرانی . نکته قابل توجه در این تصاویر این است که با دقت در مضامین و محتوای تصاویر می توان تا حدود بسیاری ، به گرایش اعضا و مدیریت این سازمان پی برد .

اهتمام بالا به مسأله اسارت مروان برغوثی و درج تصاویری از وی در آلبوم تصاویر سایت سازمان و نیز تجلیل از وی به عنوان سمبل اسارت و آزادگی در بین مبارزان فلسطینی نشان می دهد این سازمان به نحوی تحت پوشش اعضای برجسته جنبش فتح است .

  1. قانون اسرا و آزادگان . این قانون که نخستین بار در جلسه مورخه 24/11/2004 شورای قانونگذاری فلسطین با عنوان قانون حمایت از اسرای فلسطینی در بند زندانهای اسرائیل و با شماره 14 به تصویب رسیده بود ، در کمتر از یک ماه بعد یعنی 22/12/2004 مورد بازنگری و اصلاح قرار گرفت و تعداد مواد آن از 7 ماده به 13 ماده افزایش یافت .

براساس ماده 3 این قانون تشکیلات خودگردان فلسطین موظف است با بهره گیری از تمامی امکانات موجود در تحقق اهداف زیر بکوشد .

  • آزادی اسرا از زندانهای اشغالگران .
  • اعطای تمامی مساعدتهای قانونی به اسرا .
  • اعطای حقوق به اسرا و خانواده های آنان براساس میزان حقوق معمول در فلسطین .
  • ایجاد زمینه تحصیلات برای اسرا و فرزندان آنان .
  • توانبخشی به اسرای آزاده .
  • تأمین شغلی آزادگان با لحاظ سالهای اسارت و میزان تحصیلات .

ماده 4 این قانون نیز بر این نکته تصریح دارد که تشکیلات خودگردان اجازه ندارد ، هیچ گونه توافق سازشی برای حل مسأله فلسطین را پیش از آزادی تمامی اسر ا امضا کرده یا در جلسات امضای توافق [توسط سایر کشورها و میانجی ها ]حضور پیدا کند . براساس ماده پنجم این قانوناسرای مرد با سابقه اسارت بیش از پنج سال و زنان با سابقه اسارت بیش از سه سال از پرداخت شهریه دانشگاهی و بیمه اجتماعی معافند .

همچنین براساس ماده 10 این قانون تمامی اسرای زن و مرد آزاد شده می توانند رأسا برای درخواست رسیدگی به جنایت اشغالگران و دریافت غرامت از رژیم صهیونیستی اقدام کنند و در مورد اسرای دربند ، تشکیلات خودگردان حق اقامه دعوا در موارد مذکور را دارد .

گزارشهای آماری و توصیفی :

در این بخش بیش از 100 گزارش گنجانده شده است که عمدتا از تعداد و وضعیت اسرای فلسطینی سخن می گویند . تمامی گزارشها با ذکر منبع آمده و شامل گزارشهای منتشر شده از طرف وزارت امور اسرا و آزادگان ، اعضای سازمان انصار اسرا و برخی مراجع مرتبط می شود .

در یکی از این گزارشها که در 30 مارس 2006 به زبانهای عربی و انگلیسی وارد سایت شده ، چنین آمده است :

" ارتش اشغالگر صهیونیستی از سال 1967 تاکنون بیش از 650 هزار شهروند فلسطینی را بازداشت کرده که این میزان حدود 20 درصد کل ساکنان فلسطین را در برمی گیرد . بیش از 40 هزار نفر از این تعداد در خلال انتفاضه الاقصی بازداشت شده اند .

در حال حاضر حدود 9 هزار و 400 اسیر فلسطینی در زندانها و بازداشتگاههای اسرائیل به سر می برند که در 30 زندان و مرکز بازداشت مانند نفحه ، عسقلان ، بئرالسبع ، ایشل ، شطه ، جلبوع ، الرمله ، ایالون ، النقب ، عوفر ، مجدو ، تلموند ، هشارون ، هداریم ، المسکوبیه ، قدومیم ، بیت ایل و... پراکنده اند . "

پس از تشدید حملات و گسترش بازداشتهای ارتش اسرائیل در پی بحران اسارت سرباز اسرائیلی توسط رزمندگان فلسطینی ، این آمار به شکل ناگهانی افزایش یافت ، به طوری که براساس اعلام وزارت امور اسرا و آزادگان فلسطین ، در سال 2006 ده هزار و هفتادوسه فلسطینی در زندانهای اسرائیل به سر می بردند که از این تعداد ، 600 نفر پس از اسارت سرباز اسرائیلی در نوار غزه بازداشت شده اند .

زندانها و بازداشتگاههای اسرائیل :

در این بخش اطلاعات مفیدی از اسامی زندانهای معروف اسرائیل و تعداد اسرای موجود در آنها وجود دارد که به تفکیک اسامی زندانها طبقه بندی شده است . به برخی از این موارد اشاره می شود :

  • زندان مرکزی بئرالسبع ، در سال 1970 احداث شده و در سال 2006 حدود 100 اسیر فلسطینی در آن وجود داشت .
  • زندان مرکزی عسقلان ، در دوره قیمومیت انگلیس احداث شده و دارای پنج بند و یک بخش ویژه بازجویی شاباک از اسرای فلسطینی و عرب است .
  • زندان عوفر ، در غرب رام الله قرار دارد و زندانیان به دلیل شرایط سخت آن ، نام گوانتانامو را برای آن برگزیده اند . در هر چادر 30 اسیر زندگی می کنند و کمبود غذا و پوشاک و فقدان امکانات بهداشتی از جمله ویژگی های آن است .
  • زندان نفحه : این بازداشتگاه که در 100 کیلومتری بئرالسبع و 200 کیلومتری قدس واقع شده ، از زندانهای سخت اسرائیل به شمار می رود و برای نگهداری رهبران فلسطینی و قطع ارتباط آنها با دیگر زندانیان احداث شده است . از رویدادهای مهم آن اعتصاب غذای طولانی اسرای فلسطینی در ژوئیه 1980 بود که به شهادت دو مبارز انجامید .