بیرة ( روستای - )
روستایی عربی واقع در شمال شهر بیسان و شمال غربی روستای کوکب الهوا که توسط یک راه آسفالتهی فرعی به این دو منطقه میپیوندد ، و نیز توسط چند راه شوسهی فرعی به روستاهای ، دنه ، کفره ، جبول ، و ویرانههای ام صابونه متصل میگردد . خطوط لولهی نفت که قبل از سال 1948م نفت عراق را به پالایشگاه حیفا میرساند ، از جنوب این روستا عبور میکند .
روستای بیره بر دامنهی ارتفاعات جلیل ادنی ، مشرف بر دشت بیسان ، در ارتفاع 160 متر از سطح دریا واقع است . این روستا همچنین بر درهی بیر مشرف است . این دره جویبارهای فراوانی دارد که از ارتفاعات جلیل سرچشمه گرفته و به دشت بیسان سرازیر میشود وسرانجام به رود اردن میریزد .
بیشتر خانههای بیره از سنگ ساخته شده و خود روستا مستطیل شکل بوده ، زیرا روستای قدیمی در آغاز به سوی شمال و جنوب امتداد یافته و سپس در دو محور به محاذات دو راهی که به روستای وادی البیره در شرق میرسد ، رشد کرده بود . مساحت بیره در سال 1945 به بیش از 52 جریب میرسید ، و طی رشد و آبادانی ، خود تا روی ویرانههای تاریخی روستایی کهن امتداد یافت .
این روستا به استثنای تعدادی دکان کوچک ، تقریباً تهی از ابنیه و مؤسسات خدمات عمومی بوده ، به همین جهت شهر بیسان مرکز اداری و بازاریابی محصولات کشاورزی ساکنان بیره به شمار میرفت .
مساحت اراضی روستای بیره 6866 جریب است که 96 جریب آن را راهها و درهها تشکیل میدهند . صهیونیستها در این روستا مالک هیچ چیز نبودند . کشاورزی این منطقه شامل کشت حبوبات و پارهای از انواع سبزیجات و درختان میوه است . درختان زیتون بیشترین سطح زیر کشت را اشغال میکرد . جنب کشاورزی ، کار دامداری با تکیه بر چراگاههای طبیعی در کوهپایهها نیز رواج داشت . کشاورزی منطقه بر آب باران و چشمههای پر آب و گوارا متکی بود .
جمعیت بیره در سال 1922م حدود 200 تن بود ، در سال 1931 به 220 تن و در سال 1945 به 260 تن رسید که در 65 خانه سکونت داشتند . در جنگ 1948م صهیونیستها آنان را از سرزمینشان آواره ساختند و خانهها را ویران کردند .
مآخذ :
- دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ج6 ، ق2 ، بیروت 1906م .
- نقشهی فلسطین : مقیاس ، نقشهی ام قیس .