بطانی شرقی و غربی ( روستاهای - )

دو روستای عربی از روستاهای دشت ساحلی فلسطین که فاصله آنها از یکدیگر تقریباً 2 کیلومتر است و در شمال شرقی شهر غزه در مسیر 52 - 54 کیلومتری آن قرار دارند و بطانی غربی از غزه دورتر است . این دو روستا به وسیله راههای هموار با روستاهای یاصور ، أسدود ، بیت داراس ، سوافیر و برقه ارتباط دارند و این دو روستا هر کدام با دیگری مرتبط است . یک پادگان نظامی در زمین وسیعی واقع بین بطانی شرقی و روستای یاصور در شمال شرقی واقع است . بطانی غربی 47 متر و بطانی شرقی 50 متر از سطح دریا ارتفاع دارند و از زمینهای آن رود " ماری " می گذرد که یکی از رودهای دره صقریر است که به دریای مدیترانه می پیوندد . این دو روستا در زمان حاکمیت معاویة بن ابوسفیان در دشت سرسبز وسیعی ایجاد شد و مواد ساختمانی خانه های دو روستا آجر و خاک است و سقفها از چوب و ساقه های گل اندود و لایه هایی از گل ساخته شده بود و خانه ها به یکدیگر متصل و بین آنها را محله ها و کوچه ها فاصله انداخته بود . رشد عمرانی آن به گونه ای بود که به شکل مستطیل نشان داده می شد . در بطانی شرقی از شرق به غرب و بطانی غربی از شمال غربی به جنوب شرقی امتداد دارند . طرح اولیه دو روستا به حال خود باقی نماند زیرا روستای بطانی شرقی گسترش پیدا کرد و آبادانی آن از غرب به موازات راه کوهستانی که آن را به روستای بطانی غربی مرتبط می سازد امتداد یافت . تا جائی که فاصله بین دو روستا کم شد اما آبادانی بطانی شرقی به خاطر وجود دره ماری و به سبب طوفانهای زمستانی آن به طرف شرق وسعت نیافت .

[[ پرونده : | ج1 ص 405 ]]

اما بطانی غربی در آغاز در دو محور شمال غربی و جنوب شرقی توسعه پیدا کرد . سپس این گسترش بیشتر شد تا این که چند محور را در طول راه آسفالته به روستای مجاور دربرگرفت .

گسترش عمرانی دو روستا به طور مستمر ادامه یافت تا این که مساحت روستای بطانی غربی در اواخر دوره قیمومیت به 34 جریب و مساحت روستای بطانی شرقی به 32 جریب رسید و هر دو روستا دارای مسجد و مدرسه و چندین مغازه بودند .

تعداد ساکنان دو روستا ازسال 1922 تا سال 1945 به شرح زیر افزایش یافت .

در سرشماری سال 1931 تعداد خانه ها در بطانی غربی147 و در بطانی شرقی 85 باب بود . مساحت زمینهای دو روستا 10338 جریب بود و زمینهای بطانی شرقی به تنهایی بالغ بر 5764 جریب وسعت داشت که 114 جریب به راهها اختصاص داشت و 70 جریب آن را صهیونیستها مالک شدند که آبادی یهودی نشین " بیارتعبیا " در دو کیلومتری جنوب بطانی شرقی می باشد . اهالی روستای بطانی غربی مالک 4574 جریب بودند . که 99 جریب آن به راهها و دره ها تعلق داشت و صهیونیستها مالکیتی در آنجا نداشتند . زمینهای این دو روستا به خاطر گسترش زمینها و حاصلخیزی خاک و فراوانی آب باران و آبهای زیرزمینی ، متمایز شده است . چاههای پراکنده در اطراف روستا که از آنها برای آبیاری باغهای سرسبز و مرکبات استفاده می شود ، احتیاجات ساکنان ، برای آب آشامیدنی و استفاده داخلی منزل و آب دادن به چهارپایان را برطرف می سازد و ساکنان دو روستا به کشت مرکبات و درختان میوه در کنار کاشت حبوبات و محصولات کشاورزی اهتمام می ورزند . مساحت زمینهایی که به کاشت درختان مرکبات در بطانی شرقی اختصاص داشت نزدیک به 319 جریب بود ولی در بطانی غربی کمتر از این مقدار بود . ساکنان دو روستا به دامپروری و تربیت حیوانات خانگی می پرداختند ( نک - : حیوانات اهلی ) .

در سال 1948 هر دو روستا مورد تعرض دشمن صهیونیستی قرار گرفت و اهالی آن آواره شدند و هر دو روستا به طور کامل ویران شد و بر زمینهای بطانی شرقی مهاجرنشین یهودی " اوروت " و بر زمینهای بطانی غربی آبادی " غزریقام " بناشد .

مآخذ :

1. باغ مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، ج 1 ق 2 ، بیردست 1966 .
2. نقشه فلسطین : مقیاس 500001 ، تابلو اسدود .