طیبه ( شهرک - )

شهرکی عربی در شهرستان طولکرم است و که به موجب پیمان " رودس " که در تاریخ 3/4/1949 منعقد شده بود بر آن مستولی گردید . در فاصله پنج کیلومتر جنوب طولکرم واقع شده و راه قلقیلیه و طولکرم و خط راه آهن آن در ناحیه غربی در نزدیکی آن قرار دارد . بعد از سال 1149 به سرعت توسعه پیدا می کند و به خاطر مساحت زیادش یک مرکز مهم و اصلی برای سه روستای دیگر شد که اسرائیل بواسطه پیمان رودس آنها را اشغال کرده بود .

طیبه بر روی یک زمین تپه ای که ارتفاع آن بین 75 تا 100 متر از سطح دریا می باشد ، واقع شده است و کوهپایه های نابلس به شکل کوههای احاطه شده به این تپه از سمت شمال و شمال شرق و جنوب ، امتداد می یابد . در جلوی آن یک جلگه باز و گسترده ای که جزء جلگه های ساحلی فلسطین می باشد ، قرار دارد .

به خاطر موقعیت این محل در زمان سلطه روم بر آن روستایی به نام " تبتا " روی آن بنا شده بود . پایه های ساختمانهای روستا و قبرهای کنده شده بر روی سنگها و صخره های این منطقه تا به امروز مشهود می باشد .

ساختمانهای طیبه از چوب و سنگ و سیمان ساخته شده است . بعضی از ساختمانها دارای باغهای زیبا بوده و عمارتهای مسکونی چندین طبقه زیادی در آن به چشم می خورد . این شهرک به دو قسمت مهم و بزرگ تقسیم می شود که عبارت است از طیبه بالایی و طیبه تحتانی .

بناها و ساختمانهای آن در اولی تا قسمتهای کوهپایه های موجود کشیده می شود ، در حالی که در دومی تنها بر روی مناطق جلگه ای و باز قرار گرفته است .

مرکز این شهرک در وسط قرار گرفته است و شامل بازار تجارتی ، شهرداری ، رستوران ، قهوه خانه ، سینما ، درمانگاه ، دادگاه قضایی و چندین مدرسه می باشد .

مساحت طیبه به 281 جریب می رسد که مناطق آباد و مسکونی آن در جهت شمال که زمینهای زراعی آن محسوب می گردد به سمت روستای " یسیا " امتداد دارد . در

این شهرک مرکز خدماتی و نگهبانی و خدمات عمومی و شبکه های مرکزی آب و برق و مرکز بهداشت و سلامت و درمانگاهها و مطب پزشکان و مراکز خدمات عمومی و باشگاههای ورزشی و ایستگاههای ماشینها و... هم وجود دارد .

این شهرک همچنین دارای مدارس گوناگونی برای پسران و دختران می باشد که از آن جمله ، مدرسه های فنی و حرفه ای است .

در واقع کشت و زرع ساکنان طیبه در دو مکان رونق دارد که عبارتند از جنگل بیشه قبلی و بیشه طیبه شمالی که هر دو در جلگه غربی قرار دارند و از این دو محل برای زراعت خود استفاده می کنند . در سال 1951 حاکمان رژیم اشغالگر صهیونیستی مستعمره " عزریل " را بر روی زمینهای غربی طیبه بنیان نهادند .

مساحت زمینهای تابع طیبه به 625/40 جریب می رسد که از این مقدار 011/1 جریب متعلق به راهها و دره ها بوده و 294/6 جریب از این مساحت در اشغال اسرائیلی ها قرار دارد . زمینهای زراعتی حاصلخیز به استثنای سمت شمال شرقی و زمینهای این منطقه به طیبه احاطه دارند .

زراعت در این منطقه به آبهای باران متکی است . همچنین از این آبها برای آشامیدن هم استفاده می شود . علاوه بر این از آب چاهها در امر آبیاری زمینهای زراعتی نیز استفاده می شود .

مهمترین محصولات کشاورزی عبارت است از : حبوبات ، انواع باقلی ها ، سبزیجات ، خربزه و هندوانه ، پسته و انجیر و زیتون و بادام و انگور و مرکبات . زیتون که در زمینی به مساحت 165/3 جریب کشت می شود که بیشتر آنها در سمت شرق و جنوب و غرب طیبه به عمل می آید . در حالی که درختان مرکبات در یک قطعه زمین به مساحت 878/1 جریب کشت می گردد . بیشتر آنها در دو جهت ، سمت غربی و شمالی طیبه کشت می گردند . همچنین در آنجا مزارع زیادی برای پرورش طیور و بعضی از کارخانه های چوب در اطراف طیبه وجود دارد .

تعداد ساکنان طیبه که در سال 1922 تقریبا 350/2 نفر بوده در سال 1945 به تعداد 4290 نفر افزایش یافت . همچنین این تعداد در سال 1980 به حدود 000/16 نفر رسید . نژاد ساکنان این شهرک به اعراب " مرامره " و " بصه " و " مجدل " که در طیبه مستقر شده بودند ،

می رسد ، علاوه براین تعدادی از اهالی آن از مصر و جزیره العرب و از بعضی از روستاهای نابلس و حیفا و " بیرالسبع " می باشند که به این محل مهاجرت کرده بودند .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، جلد 4 ، ق 2 ، بیروت 1971 .
2. نقشه فلسطین مقیاس : 000,501 ، تابلو طولکرم .