دیر سنید ( روستای - )

[[ پرونده : | ج 2 ، ص 426 ]]

[[ پرونده : | چپ ]]

روستای عربی واقع در فاصله 12 کیلومتری شمال شرق غزه است . اهمیت آن به خاطر اینکه یکی از ایستگاههای راه آهن - رفح حیفا است که در میان ایستگاههای راه آهن غزه از سمت جنوب و مجدل از سمت شمال قرار دارد . ( نک : راه آهن ) . اگرچه راه آهن سراسری از سمت شرق آن می گذرد ، راه کناره - غزه - ، مجدل نیز از سمت غرب آن عبور می کند . چندین راه شوسه که آن را با روستاهای مجاور مانند : - سمسم هربیا دمره ، و نجد مرتبط می کند ، از این روستا منشعب می شود . علت اصلی نام گذاری این روستا به خاطر اینست که در منطقه ای از زمینهای دشت ساحلی که حدود 30 متر از سطح دریا بلندی دارد ، صومعه ای قرار داشت ، و با گذشت زمان و در نتیجه مستقر شدن مردم در اطراف آن ، و به کارگیری حرفه کشاورزی و تجارت ، این صومعه به روستا تبدیل شد . بیشتر خانه های دیرسنید گلی بود که هر چند خانه در یک محله جداگانه گردهم آمده اند . شکل روستا به صورت مستطیل بود . دو خیابان عمود بر هم از مرکز روستا می گذشت و به حومه آن ادامه می یافت ، ساختمانها به گونه طرح شهرسازی رومیان در چهارگوشه روستا بر یک امتداد داشت . دیرسنید علاوه سال مسجد نو و مدرسه که در 1945 تأسیس شد ، چندین مغازه در مرکز خود داشت .

آب در روستا فراوان بود به طوری که شمار چاههای آن به 8 حلقه چاه به ژرفاهای 14 الی 30 متر . ساختمان روستا در اواخر دوران قیمومیت از منطقه ایستگاه راه آهن به سمت غرب یا به سوی راه کناره گسترده شد ، و مساحت آن تقریبا به 5/1 هکتار می رسید .

مساحت کل زمینهای روستا حدود 6081 جریب بود که حدود 270 جریب آن به راه ها ، دره ها و خط راه آهن تعلق داشت ، و در حدود 483 جریب آن در مالکیت صهیونیستها قرار داشت . بیشتر زمینهای کشاورزی آن از خاک گل رس تشکیل شده است ، گویی که مقداری از شنهای روان تپه های شنی دریایی از سمت غرب و توده های رسوب شده در نتیجه سیلهای زمستانی دره عبد در شمال و دره هربیا در جنوب با هم آمیخته می شوند . کشت حبوبات در جنوب دیرسنید تمرکز یافته است و باغهای سبزیجات و درختان میوه قسمتهای شمال شرق و شمال غرب آن گسترده است . پرتقال در حدود 96 جریب از زمینهای روستا توسط ساکنان کاشته شده است .

شمار جمعیت دیر سنید در سال 1922 حدود 356 تن بود ، در سال 1931 به 475 تن افزایش یافت که در 103 باب خانه اقامت می کردند . شمار جمعیت روستا در سال 1945 در حدود 730 تن برآورده شده است . صهیونیستها شهرکیهودی نشین " دیرسنید " را طی دوران قیمومیت در زمینهای این روستا برپا کردند ، لیکن ارتش مصر در جنگ 1948 آن را تصرف کرد . سپس ( اسرائیل ) دوباره این روستای عربی را اشغال کرد و ساکنانش را آواره و آن را ویران کرد ، و شهرک یهودی نشین " یادمرخای " را در زمینهای آن و زمینهای روستای هربیا احداث کرد ، همچنین شهرک " عزر یا ایرز " را بر روی دیر سنید ساختند .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، ج 1 ، ق 2 بیروت 1966 .
2. نقشه فلسطین : اندازه 000,501 ، تصویر بریر .