گوش امونیم

از دانشنامه فلسطین


" گوش امونیم " (Gush Emunim) یک عبارت عبری به معنای " گروه مؤمنان " و نام جنبش صهیونیستی اسکانی با زمینه های دینی ( حلولی اندام وار ) است و خواهان صهیونیستی شدن ، تا بالاترین درجه ممکن است . این جنبش یک حزب نیست ، بلکه یک جنبش صهیونیستی افراطی کوچ نشین است که به هیچ چیز جز حفظ سرزمین اسرائیل پایبند نیست . اما گرایش دینی آن ، با وجود روشن بودن ، یک گرایش دینی حلولی است و از همین جا دین و قومیت در یکدیگر آمیخته می شوند .

این جنبش پس از آنکه شماری از اعضاء حزب مفدال از رهبری حزب ، نافرمانی کردند - - زیرا با پیوستن به دولت ائتلافی رابین موافقت کرده بود - - به طور رسمی پس از جنگ اکتبر 1973 و در پایان زمستان 1974 تأسیس شد . اما تأسیس واقعی این جنبش ، پس از ژوئن 1967 بود .

پیدایش این سازمان نتیجه جنبشهای اعتراض آمیز فراوانی بود که در آن هنگام ، علیه نتایج آن جنگ ایجادشده است .

اعضای این سازمان از همان هنگام تأسیس تاکنون ، به منظور بیرون راندن عربها از مناطق اشغال شده و جایگزینی کوچ نشینهای یهودی به جای آنها ، به ارعاب ساکنان عرب می پردازند . افراد این سازمان که دهها سال تجربه فعالیت تروریستی دارند ، بنابه گفته " دان عومو " تبدیل به ذخیره انسانی فاشیسم جدید در اسرائیل و روشگاه ایدئولوژیک مجموعه ای از سازمانهای تروریستی یهودی شده اند .

از نظر گوش امونیم ، نگهداری و حفظ سرزمینهای اشغالی در ژوئن 1967 در چارچوب دولت اسرائیل وظیفه ای الهی است که ملاحظات انسانی یا عملی در آن دخالتی ندارد . با آن که این سازمان از رستاخیز یهودیان در همه زمینه ها سخن می گوید ، اما همه تلاش خود را در عملیات مهاجرت و شهرک سازی و تشدید آن متمرکز کرده تا بازگشت کرانه باختری به اعراب ، غیرممکن گردد ؛ به عبارت دیگر می کوشد که از راه برپایی شهرک ها ، سیاست صهیونیستی حفظ وضع موجود را مستحکم نماید .

پس از به قدرت رسیدن حزب لیکود در سال 1977 ، این گروه طرحی برای ساخت 12 شهرک در

کرانه باختری به دولت ارائه کرده ( دولت پیشین حزب کارگر با این طرح مخالفت کرده بود ) و دولت جدید با این طرح موافقت کرد و این شهرک ها در ظرف یک سال و نیم ، ساخته شدند . این گروه ، سپس در سال 1978 ، طرحی دیگر ارائه داد که طرح کاملی است درباره اسکان از راه تأسیس شبکه ای از شهرک های پیشرفته و روستایی ، تا بدین ترتیب بر حاکمیت اسرائیل بر منطقه ، تأکید شود . با آنکه دولت به طور رسمی با این طرح موافقت نکرد ، اما به تدریج ، اعتبارات مالی لازم را برای اجرای آن فراهم کرد .

بخش شهرک سازی گروه ( أمانا ) برای اجرای این برنامه ها نظارت دارد و در حال حاضر 50 شهرک تابع آن است . اما بیشتر این شهرک ها " شهرک های گروه " ( به عبری : یشوف قهیلاتی ) نامیده می شوند . اینها " شهرک های خوابگاهی " هستند که در آنها شهرک نشینانی زندگی می کنند که در شهرهای بزرگی همچون تل آویو و قدس کار می کنند و شب را در شهرک به سر می برند .

شمار جمعیت هر شهرک ، از 15 تا 500 خانواده در نوسان است . سازمان گوش امونیم ، از تأیید بخش های بزرگی از افکار عمومی اسرائیل و احزاب اسرائیلی - که خواهان صهیونیستی شدن تا بالاترین درجه هستند - - برخوردار است .

سازمان گوش امونیم ، از نظر تشکیلاتی دارای دبیرخانه منتخب و دایمی نیست ، بلکه همواره از یک دبیرخانه لحظه ای برخوردار می باشد . این امر بیانگر صفتی است که اعضایش بدین سازمان داده اند . جنبشی است خودپو و بدون کارت عضویت و سازمانهای تابعه .

بسیاری از اعضای گروه ، مدیریت شوراهای مناطق را که خدمات شهرداری را به شهرک نشینان ارائه می دهد برعهده دارند . این شوراها ، بودجه خود را از وزارت کشور دریافت می کنند .

گوش امونیم ، از هنگام تأسیس تاکنون هم از نظر مذهبی و از نظر سیاست رسمی رژیم صهیونیستی چهره های برجسته ای از حاخامهای صهیونگرا را دربرگرفته است .

در رأس این افراد ، رهبر معنوی گوش امونیم ، حاخام " تسوی یهودا کوک " قرار دارد که اشکنازی تبار است . ( نک : اشکنازیها ) پدر وی ، بنیادگذار مدرسه دینی " مرکازهراف " در سال 1924 است که بعدا به ویژه در سالهای بعد به یکی از مراکز بسیار افراطی و نژادپرستانه دینی ، تبدیل شده است . حاخام کوک ، تنها ایدئولوگ عقیده و اصول افراطی گوش امونیم نیست ، بلکه ایدئولوگ دیگر سازمانهای تروریستی در سرزمینهای اشغالی فلسطین است که بعدها از گوش امونیم جدا شدند .

از برجسته ترین شاگردان " کوک " ، حاخام " موشه لوینگر " است . وی در جوانی در آسایشگاه روانی بستر شده بود و به تعصب نژادگرایانه ضد عربی ، مشهور بود و فرماندهی کوچ نشینان یهودی در شهر خلیل را به عهده داشت .

او بعدا رئیس معنوی گروه شد . وی پس از آن که دانیلا وایس به دبیر کلی انجمن برگزیده شد ، اندکی به حاشیه رانده شد .

حاخام " حییم دروکمان " که پرچمدار جناح راستگرا در حزب " مفدال " است از جمله رهبران این گروه بود . همچنین دیگر بلندپایگان متعصب مذهبی یهودی در فلسطین اشغال شده از جمله نماینده کنیست " حنان بورات " بدانها پیوست . وی فارغ التحصیل مدرسه " مرکازمراف " است . گوش امونیم ، به متدینان پیرو " کوک " محدود نمی شود ، بلکه بعدها عناصر نامتدینی از پیروان سیاست " سرزمین کامل اسرائیل " بدان پیوستند .

در آغاز ، پیوند گوش امونیم با دستگاه رسمی رژیم صهیونیستی زیر پوشش جناح حزب دینی " مفدال " بود . لیکن در سال 1974 به دستور " حاخام کوک " گوش امونیم از " مفدال " جدا شد . وی نسبت به گسستگی گوش از مفدال به شاگردانش گفت : از هم اکنون ، گوش امونیم در مفدال نیست ، بلکه فقط گوش امونیم است .

اما این گسستگی ، گروه گوش امونیم را از پشتوانه دولتی محروم نساخت . بسیاری از دولتمردان بلندپایه رژیم صهیونیستی به پشتیبانی و حمایت از آن ، ادامه دادند . آنچه کداین دیدگاه را ثابت می کند آن است که اغلب بودجه گوش امونیم از کمکهای مالی مستقیم دولت تأمین می شود و دهها فرد فعال در گوش امونیم دارای حقوق دولتی هستند .

افزون بر منابع دولتی ، منابع کمکی دیگری نظیر کارفرمایان صنایع و بانکداران ثروتمند درون و برون

فلسطین اشغال شده به این گروه ، کمک مالی می کنند . شاید مهمترین وجه مشخص سازمان گوش امونیم ، برنامه گسترده احداث شهرکهای مهاجرنشین یهودی آن است که بخشی از آن را به اجرا درآورده و می کوشد تا برنامه های وسیع تری را به اجرا درآورد . عملیات کوچ نشینی این سازمان از همان هنگام تأسیس آن در سال 1967 به طرز گسترده ای در مناطق اشغال شده ، فعال بوده است .

نخستین مجتمع کوچ نشینی که توسط " گوش " ایجاد کردید و جنجال مطبوعاتی نیز بپا کرد آبادی یهودی نشین " آلون موریه " بود . " گوش " در اجرای برنامه های کوچ نشینانه خویش از شیوه نمایشهای بزرگ خیابانی به طرز فراوانی بهره می جوید . همچنین این گروه از تجاوزهای هراس افکنانه و اقدامات تروریستی علیه شهروندان عرب فلسطینی بیمی به خود راه نمی دهد .

شاخه های گوش امونیم :

در روند حیات " گوش امونیم " به عنوان یک جنبش گسترده کوچ نشینی ، چند سازمان کوچ نشین که دارای همان ویژگی های جنبش مادر هستند منشعب شده است . #

  1. سازمان " آمانا " ( نک : آمانا ، سازمان ) . #
  2. انجمن اولویت اسکان و کوچ نشینی در یهودا و سامره و باریکه غزه و دره اردن ( نک : انجمن اولویت اسکان و کوچ نشینی در یهودا و سامره و باریکه غزه و دره اردن ) .

مجله نیکودا ( به زبان عبری ) و مجله کاونتر پوینت ( به انگلیسی ) ناشر افکار این گروه هستند . هنگامی که لوینگر و دانیلا وایس خود را در انتخابات سال 1992 ، نامزد کردند و آراء کافی را برای راهیابی به کنست به دست نیاورند ، این گروه نیز تقریبا منحل شد .

همچنین نامزدی آنها در انتخابات پارلمانی باعث شد که حزب هتحیا - که از این گروه حمایت می کرد - در دستیابی به آراء کافی ناکام بماند . گروههای کوچک دیگری نیز پدید آمدند که شهرک نشینانی را در خود جای دادند که خواهان صهیونیستی شدن تا بالاترین درجه هستند .

==مآخذ : ==#

  1. المسیری ، عبدالوهاب : دایره المعارف یهود ، یهودیت و صهیونیسم ، ترجمه مؤسسه مطالعات و پژوهشهای تاریخ خاورمیانه ، دبیرخانه کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین ، جلد هفتم ، چاپ اول ، 1383 . #
  2. خبرگزاری وفا ، بولتن خبری وفا ، سازمانهای فاشیستی در فلسطین اشغال شده ، شماره های 1346 و 1347 .