یشوف

از دانشنامه فلسطین


واژه ای عبری به معنای اسکان است . در کتابهای صهیونیستی به تجمع اسکان یهودیان در فلسطین قبل از ایجاد دولت صهیونیستی اطلاق می شود . کتابهای صهیونیستی تاریخ یشوف را به دو مرحله تقسیم می کنند .

  1. مرحله قبل از سال 1882 که یشوف قدیم است و شامل یهودیان متدین می شود که تعداد آنها در پایان این

مرحله از 24 هزار نفر تجاوز نکرده و در چهار شهر شامل بیت المقدس و الخلیل و صفد و صبریة سکونت داشتند . بیشتر آنها براساس کمکها و صدقاتی که از طرف یهودیان اروپا برایشان فرستاده می شد و به " هالوکا " مشهور بودند ، زندگی می کردند . یشوف قدیمی از دو گروه جدا از هم شامل سفاردیها و اشکنازیها تشکیل می شد و هر گروه دارای نهادهای دینی مخصوص به خود بود .

  1. مرحله بین 1948 - - 1882 و در آن یشوف جدید قرار داد و آن مجتمع مسکونی است که پس از سال 1882 و مهاجرتهای پیوسته صهیونیستها به فلسطین برای اجرای طرح صهیونیستی است . موج مهاجرت در این مرحله با خرید زمینها در فلسطین و ایجاد مستعمرات کشاورزی و شهرداری یهودی در آن همراه بود .

در این مرحله یشوف جدید بر این اساس که یک اقلیت قومی و هسته ایجاد یک دولت صهیونیستی در فلسطین است خواست خود را سازماندهی کند .

این کار برای اولین بار با اداره روچیلد ( 1896 - 1886 ) توسط نیروهای استعماری آگاه از طرح صهیونیستی که یهودیان را وارد کردند تا بر امور مستعمرات صهیونیستی و تأمین زمینهای جدید برای مستعمرات جدید نظارت کرده و در پشت سر آنها قرار داشته باشند ، صورت گرفت .

اداره روچیلد الخلیل را مقر خود قرار داد . سپس نظارت بر امور یهودیان در فلسطین به " جمعیت عمران یهودی " که در رأس آن بانکدار یهودی " بارون موریس دی هرش " قرار داشت ، منتقل شد . در سال 1908 سازمان صهیونیسم جهانی دفتر خود را در یافا دایر کرد . این اداره تا شروع قیمومیت بریتانیا مسئول تمام امور اسکان و خرید زمینها و نقشه کشی مستعمرات و مجهز کردن آن به ابزار کشاورزی بود .

یشوف در طول دوره قیمومیت بریتانیا بر فلسطین پس از اینکه قیمومیت به او نوعی استقلال و خودمختاری داده بود ، تحول زیادی پیدا کرد . آژانس یهود به موجب ماده چهارم سند قیمومیت ایجاد شد . این سند بر ایجاد

آژانس یهود که به آن اعتراف شده ، تا مشورت و کمکی برای اداره در تمام امور مربوط به یهودیان فلسطین باشد تأکید داشت .

جمعیت تأسیس یهود با شورای نمایندگان یهود تأسیس شد به مؤسسات یشوف اجازه داده شد تا بر نهادهای بهداشتی و آموزشی یهودی و میزان مالیاتها از یهودیان برای هزینه در امور خدمات عمومی و دیگر امور یشوف نظارت داشته باشند . یشوف دستگاههای دیگری را نیز مانند اتحادیه های کارگری ( هیستادروت ) و سازمان هاگاناه ایجاد کرد .

در پایان قیمومیت بریتانیا تعداد ساکنان یهودی در فلسطین در حدود 680 هزار نفر بودند ، یعنی یک سوم ساکنان کشور مقامات قیم سعی داشتند دسترسی به زمین را برای صهیونیستی آسان کنند و به مؤسسات صهیونیستی اجازه دادند مساحتهای زیادی از زمینهای حکومتی را در دست گیرند . بدین وسیله مساحت زمینهایی که در پایان قیمومیت صهیونیستها بر آن ساکن شده بودند به حدود 8/1 میلیون جریب با معادل 6% از مجموع مساحت کشور بود و تعداد مستعمرات صهیونیستی به 291 مستعمره رسید .

مأخذ :

  1. المؤسوعة الفلسطینیة : الییشوف ، جلد چهارم ، 1984 .