قوله ( روستای - )

روستایی عربی است که در شمال شرقی شهر رمله واقع شده است و بر سر راه اصلی ساحلی - - بیت بنالا - - مجدل یابای ساحلی شوسه که در شمال به حیفا منتهی می شود ، قرار دارد . راههای فرعی آن را به روستاهای مجاور مانند مزیرعه ، طیره ، وزتیس و رنتیه متصل می کند . راه آهن لد - حیفا در حدود دو کیلومتری غرب آن قرار دارد .

قوله در روی زمینی گسترده در طرف شرقی دشت ساحلی میانی به ارتفاع 125 متر بالاتر از سطح دریا ایجاد شد . بیشتر خانه های آن از خشت هستند . شکل آن به صورت ستاره ای است که در آن ساختمانهای روستا به صورت مجاور ( محورهایی ) به موازات راهها و کوچه ها ساخته شده اند .

در پایان دوره قیمومیت قوله گسترش یافته است و رشد عمرانی آن در دو محور است . محور غربی آن به

موازات جاده منتهی به راه آهن و روستای رنتیه است و محور جنوبی آن در راه منتهی به رنتیس به موازات راههای عمومی که از طرف جنوب به بیت نبالا می رسند ، قرار دارد . در قوله یک مسجد و تعدادی دکان و مدرسه ابتدایی که در سال 1919 تأسیس شد وجود دارد .

آب روستا از چاهی در شمال شرقی آن و دیگری در شمال غربی آن در نزدیکی المزیرعة ، تأمین می شود . مساحت روستا به 26 جریب رسیده است که در آن آثار ساختمانهای تاریخی قرون وسطی قرار دارد .

مساحت زمینهای قوله به 347/4 جریب رسید که 187 جریب آن شامل راهها و رودها بود و 271 جریب آن را صهیونیستها در تصرف داشتند . زمینهای کشاورزی آن به حاصلخیزی و بازدهی زیاد مشهور است . میوه ها و حبوبات و سبزیها با استفاده از آب باران به دست می آیند و در دو جهت جنوب شرقی و جنوب غربی آن باغهای درختان میوه مثل زیتون که در مساحت 460 جریب کاشته شده و نباتات و انگور و بادام و غیر ، دیده می شود .

در بعضی از زمینهای شرقی قوله خرابه های تاریخی وجود دارد مانند خرابة الاحمر و خرابه بیربندق و خرابة القصر و خرابه های برج الجنیه .

تعداد ساکنان قوله در سال 1922 به 480 نفر رسید و در سال 1931 به 697 نفر افزایش یافت که در 172 خانه سکونت داشتند . تعداد ساکنان آن در سال 1945 در حدود 1010 نفر برآورد شده است . در سال 1948 صهیونیستها قوله را اشغال کردند و ساکنان آن را آواره و آن را ویران کردند .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، جلد 4 ، ق 2 ، بیروت 1972 .
2. نقشه فلسطین : مقیاس 000,501 ، تابلو یافا .