قفین ( شهرک - )
شهرکی عربی است که در فاصله 22 کیلومتری شمال شرقی طولکرم واقع شده و آخرین تابع شمالی
شهرستان طولکرم می باشد که به وسیله راهی شوسه به طول سه کیلومتر از شمال با راه یعبد - - باقة غربی - - شویکه - - طولکرم ارتباط دارد . راههای زیرسازی شده این شهرک را به روستاهای مجاورش مانند برطعه ، زبده و دره عارة و کرکور و نزلة عیسی و باقة غربی متصل می سازند .
قفین بر روی قطعه زمینی باز و گسترده از زمین دشت میانه ساحلی که دارای 125 متر ارتفاع از سطح دریا می باشد به وجود آمده است . این شهرک بر کرانه جنوبی دره خلة صالح که یکی از منشأهای دره غراب می باشد واقع شده و زمین آن به طرف شمال غربی ، جایی که دره خلة صالح رو به آن سمت دارد شیب دارد . خانه های این شهرک از سیمان و خشت ساخته شده و نقشه شهر به شکل مستطیلی که شهرک از مشرق به مغرب کشیده شده می باشد . خیابان اصلی شهرک که از وسط آن می گذرد این شهرک را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم می کند .
در حال حاضر شهرک به موازات راههایی که از آن منشعب می شوند به ویژه راهی که به طرف جنوب به سمت راه یعبد به باقه غربی می رود رشد و گسترش می یابد . مساحت این شهرک از 40 جریب در سال 1945 به بیش از 250 جریب در سال 1980 افزایش یافته و برخی اماکن عام المنعه و خدمات عمومی در این شهر به وجود آمده است .
در این شهرک محله های تجاری ، مسجد جامع ، دو مدرسه ابتدایی و راهنمایی دخترانه و پسرانه و درمانگاه وجود داشته و آب مشروب شهرک از آبهای بارانی است که در چاههای ویژه ای جمع آوری می شوند . قفین 23755 جریب زمین داشته که هفت جریب آن اختصاص به راهها و دره ها دارد . این شهرک به دنبال موافقتنامه صلح و رودس در سال 1949 که مقدار زیادی از زمینهایش به زمینهای اشغالی صهیونیستها ملحق شد بیشتر زمینهایش را از دست داد .
در بقیه زمینها انواع گوناگون حبوبات ، سبزیجات ، درختان میوه کشت شده و درختان زیتون بیشترین مساحت را در بین درختان میوهای که از تمام جهات به غیر از شرق ، شهرک را احاطه کرده اند داراست . کشاورزی در این شهرک به آب بارانهایی که به مقدار کافی سالیانه در آنجا می بارد تکیه دارد .
تعداد ساکنین قفین در سال 1922 به حدود 721 نفر رسید و این عدد در سال 1931 به 1085 نفر که در 245 خانه اقامت داشتند افزایش یافت . تعداد این ساکنین در سال 1945 نزدیک به 1570 نفر تخمین زده شده و در سال 1961 تعداد آن به 2457 نفر رسید . در سال 1980 تعداد ساکنین نزدیک به 5000 نفر تخمین زده شد . اصل و نسب ساکنین این شهرک به صحرانشینان بیرالسبع و روستاهای عارورة و یالو و الخلیل برمی گردد .
مآخذ :
- دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، جلد3 ، ق 2 بیروت
1971 .
- نقشه فلسطین مقیاس 000,501 ، تابلوی یعبد .