خضیره ( شهر - )

از دانشنامه فلسطین


[[ پرونده : | ج 2 ، ص 346 ، چپ ]]

شهری است صهیونیستی که در شمال دشت ساحلی و در 49 کیلومتری جنوب حیفا واقع شده است . این شهر در سال 1890 به منظور اسکان یهودیان مهاجر از شوروی ( سابق ) و لهستانبه دست اعضای جمعیت دوستداران صهیون ساخته شد . البته بعدها نام عربی آنرا تغییر داده و اسم " حدیرا " را برای آن انتخاب نمودند .

محل اصلی شهر به دلیل مردابهایی در اطراف رود مفجر که از شمال آن می گذشت از موقعیت مناسبی برخوردار نبوده است بر همین اساس محل آنرا به اطراف شرقی پله های شنی که در شمال و شمال غربی مستعمره واقع است و به عنوان موانعی در برابر طغیان آب رودخانه به دریای خاورمیانه به شمار می آیند انتقال دادند . به همین علت آبها در مردابهای نزدیک شهر خضیره جمع شده و باعث انتشار پشه مالاریا و بیماری مالاریا و بیماریهای دیگر می گردد . بر همین اساس بیش از نصف جمعیت صهیونیستی در بیست سال اول ایجاد مستعمره به علت مبتلا شدن به بیماری مالاریا جان خود را از دست دادند . آقای بارون أدمودند دو روچیلد در سال 1895 به کمک اهالی خضیره شناخت و ضمن خشکاندن مردابها اقدام به کاشت درختان کنیا ( کالیپتوس ) نمود . به همین دلیل درخت کنیا سمبل خضیره گردید و چوب آن بازارهای فلسطین را پر نمود . همزمان با حفر قنات به منظور انتقال آبها به دریا در سال 1945 مردابها خشکانده شد ، علت نام خضیره هم منسوب به خضره ( سبزه ) است زیرا که گیاهان آبی منطقه را با رنگ سبز پوشانده بودند . شهر خضیره به دلیل عبور جاده ها و راه آهن از میان آن از موقعیت حساسی برخوردار است زیرا که این شبکه به تلآویو در جنوب و حیفا در شمال و عفوله در شمال شرقی ضمن عبور از دشت ساحلی متصل می باشد ، از این شبکه راهی به دشت مرج بن عامر نیز منشعب می باشد و خط راه آهن تل آویو - حیفا از آن می گذرد . شهر خضیره به دلیل موقعیت حساس آن در منطقه به عنوان مرکزی که خدمات فراوانی به ساکنین سایر مستعمره های تابعه ارائه می کند مطرح گردید . نقشه خضیره مستطیلی شکل بوده و توسعه عمرانی آن به طرف تپه های شنی در غرب به دلیل ارزانی نسبی اراضی از یک سو و جلوگیری از حرکت شنهای روان از سوی دیگر گرایش داشت .

مساحت اراضی واقع در امتداد تپه های شنی و همچنین اراضی مربوط به شهرداری خضیر در حدود 000/51 جریب برآورد شده است . در این منطقه شهرکهای مسکونی و واحدهای صنعتی ایجاد گردید .

از آنجا که خضیره به عنوان مرکز استان به شمار می آید ، ضمن وجود تنوع شغلی کارمندان دارای دوایر و مؤسسات مختلف دولتی می باشد . این شهر در سال 1936 دارای مجلس شهرداریها گردید . همچنین به عنوان مرکز تجاری مهم که تولیدات خود را به بازارهای شهرهای مجاور صادر می نماید و دارای تعدادی مؤسسه و شرکت تجاری بزرگ می باشد به شمار می آید . خضیره در تولیدات میوه به ویژه مرکبات و موز شهرت دارد . مساحت اراضی زراعتی آن در حدود 000/50 جریب می باشد که 1000 جریب آن به دریاچه های پرورش ماهی اختصاص داده شده است . علی رغم پیشرفت کشاورزی در آن ، صنعت به عنوان عنصر اساسی اقتصاد آن مطرح می باشد . منطقه صنعتی در شمال شهر واقع شده و مشتمل بر بسته بندی مرکبات ، کارخانه لاستیک سازی ، کارخانه های حفظ اغذیه ( کنسروسازی ) ، کارخانه های کاغذسازی و نساجی ، همچنین کارخانه های خنک کننده ، دباغی ، شبکه سازی و... می باشد . علاوه بر آن آسیاب حبوبات و یک فرودگاه کوچک نیز در آن وجود دارد .

رشد جمعیت خضیره از 152 خانوار در سال 1898 به 372/3 خانوار در سال 1931 و 819/11 در سال 1948 افزایش یافت این تعداد در سال 1973 به 100/34 خانوار رسید .

آمارگیری انجام شده نشان می دهد که 40% جمعیت ساکنین خضیره ، در فلسطین متولد شده و 33% از آنان آمریکایی و اروپایی الاصل بوده و 27% باقیمانده آسیایی و آفریقایی می باشند .

مآخذ :

  1. صایغ ، انیس : بلدانیة فلسطین المحتلة ( 1948 - 1967 ) ، بیروت 1968 .
  2. دفتر آمار مرکزی اسرائیل : نشریه موقعیت و ساکنین ، شماره 41 ( به عبری ) ، قدس 1974 .
  3. نقشه فلسطین : مقیاس 000,501 تابلو خضیره .