حمراء ( روستای - )
[[ پرونده : | ج 2 ، ص 275 ]]
روستایی عربی است که در جنوب شهر بیسان واقع شده است . این روستا عرب الحمراء نیز معروف است و این اسم به ساکنانش ( از طایفه الحمراء ) که یکی از تیره های ایل الصقور بوده و در ناحیه جنوبی از منطقه دره بیسان مستقر گردیده اند ، نسبت داده شده است .
الحمراء به علت واقع شدن بر سر راه ( بیسان - جفتلک - اریحا ) و در کناره غربی زمینهای روستای آن و به دلیل مشرف بودن بر منطقه دره ( الغور ) ، دارای اهمیت فراوانی است .
اعراب الحمراء از زمانهای طولانی در این منطقه ساکن شده اند . سلطان قلاون در سر راه خود از شام به مصر در سال 1289 میلادی ، در روستای آنان توقف کرد . فراوانی آب و حاصلخیز بودن زمین ، آنان اعراب را به ماندن در این روستا تشویق کرد .
این روستا از خانه های خشتی و چادرهای سیاهی که به طورپراکنده ایجاد گردیده ، تشکیل شده و این پدیده با طبیعت روستاهای عرب که جنبه به هم پیوستگی دارند تناقض دارد این خانه ها و چادرهای سیاه در نزدیکی تلاقی دره مدوع با دره شوباش که یکی نهرهای فرعی رود اردن است ، قرار گرفته و در امتداد راه منتهی به بیسان پراکنده شده بودند .
ارتفاع زمینهائی که خانه ها و چادرهای سیاه در آن ایجاد شده بود ، بالغ بر 150 تا 175 متر پایین تر از سطح دریا است . و به عبارتی این روستا در کناره غربی دره اردن بنا شده است . در ناحیه شرقی این روستا ، تپه های آثار باستانی مانند تپه شقف و تپه ابر خرج و تپه ( طاحونة السکر ) قرار دارد ( نک : خرابه ها و اماکن باستانی ) و این مسأله ، آباد بودن این منطقه از دوران قدیم را ثابت می کند . در عین حال ثابت شده است که این عمران و آبادانی به دوران کنعانیها بازمی گردد .
مساحت زمینهای الحمراء بالغ بر 11511 جریب بود که 229 جریب آن را راهها و درهها تشکیل می داد و 2153 جریب ان را صهیونیستها در اختیار داشتند . ساکنان این روستا از فراوانی آب برای آبیاری باغهای مرکبات و مزارع سبزیجات ، استفاده می کردند . کشاورزی و دامپروری مهمترین حرفه ساکنان روستا را تشکیل می داد . مهمترین محصولات کشاورزی این روستا پرتقال ، زیتون ، حبوبات و سبزیجات گوناگون بود .
تعداد جمعیت مردم روستای الحمراء در سال 1945 به 730 تن رسید ولی عمال اشغالگر صهیونیستی آنان را از روستایشان بیرون راندند ، خانه هایشان را ویران کرده و به شغل کشاورزی در زمینهایشان که در قسمت غربی آبادیهای صهیونیستی نشین ( طیره تسفی ) و ( سدی الیاهو ) قرار دارد ، پرداختند .
مآخذ :
- دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، ج 6 ، ق 2 بیروت 1974 .
- نقشه فلسطین ، مقیاس 000,1001 ، تابلوی اربد .