جبهه عالی عرب

از دانشنامه فلسطین


گروهی است که در ماه مه سال 1946 از کمیته عالی عرب - که در اواخر سال 1945 در نتیجه تلاشهای اعراب تشکیل شده بود - منشعب گردید . این گروه ، بعضی از افراد مستقل و رهبران احزاب فلسطینی ، به جز حزب عربی فلسطین را دربر می گرفت و تشکیل آن نمودی از رقابتهای حزبی است که زندگی سیاسی فلسطین ، قبل و بعد از جنگ جهانی دوم ، شاهد آن بود .

تلاش شخصیتهای جنبش ملی در فلسطین برای تشکیل دوباره یک هیأت جدید که جایگزین کمیته عالی عرب گردد - که قبل از جنگ در فلسطین برپا بود - به نتیجه ای دست نیافت مگر پس از دخالت اتحادیه عرب که دومین اجلاس خود را در نوامبر سال 1945 تشکیل داده بود . در نتیجه ، کمیته عالی عرب متشکل از نمایندگان احزاب فلسطینی تأسیس گردید و ریاست آن پس از بازگشت حاج محمدامین الحسینی از تبعید ، به عهده وی نهاده شد . اما علی رغم شرایط بغرنجی که مسأله فلسطین در آن هنگام با آن روبه رو بود ، طرح تأسیس کمیته عربی و اداره دفاتر تبلیغاتی از دیگر موضوعات مورد اختلاف بود . همچنین ، خواسته حزب عربی فلسطین مبنی بر اختصاص اکثریت کرسیهای کمیته به این حزب به ویژه پس از بازگشت جمال حسینی رئیس این حزب از تبعیدگاهش در رودزیا ، یکی از عللی است که باعث اعتراض احزاب دیگر شد . بدینسان کلیه تلاشهایی که برای نزدیکی و توافق میان طرفین صورت می گرفت ناکام ماند و سرانجام انشعاب به وقوع پیوست . در اینزمان حزب عربی فلسطین که خود را صاحب اکثریت می دید و به خود حق می داد که بیشتر اعضای کمیته را از شخصیتهای حزب تعیین کند ، به تنهایی در یک طرف قرار گرفت و بقیه احزاب و نیز مستقلین در طرف دیگر جای گرفتند .

جمال حسینی نام " کمیته عالی عرب " را بدون تغییری در آن ، بر ائتلاف جدید خود نهاد ، در حالی که دیگران ائتلاف خود را " جبهه عالی عرب " نام گذاری کردند . این جبهه از افراد زیر تشکیل شد :

عونی عبدالهادی

حسین فخری خالدی

احمد حلمی عبدالباقی

راغب نشاشیبی

عبداللطیف صلاح

سلیمان طوقان

یعقوب غصین

این انشعاب ، دردناک ، تأسف آور و انتقاد برانگیز بود . تلاشهایی عربی و فلسطینی - پیش از تشکیل کنفرانس بلودان از تاریخ 8 تا 12/6/1946 به منظور نزدیکی گروههای مخالف و نیز برای تشکیل دوباره هیأتی یکپارچه و واحد ، مبذول گردید . اینکار در کنفرانس بلودان صورت گرفت که با دعوت از مردم فلسطین برای همبستگی و وحدت تصمیم گرفت تا نمایندگی فلسطین را به صورت هیأت جدیدی متشکل سازد . ( نک - : بلودان ، کنفرانس - 1946 )

شورای اتحادیه عرب از رهبران کمیته عالی عرب و جبهه عالی عرب برای حضور در بلودان دعوت کرد و سرانجام در تاریخ 12/6/1946 " هیأت عالی عرب " با عضویت دواز هر هیأت ایجاد گردید .

نمایندگی جبهه عالی عرب در این هیأت به عهده احمد حلمی عبدالباقی و حسین فخری الخالدی نهاده شد .

مآخذ :

  1. دروزه ، محمد عزه : القضیة الفلسطینیة فی مختلف مراحلها ، صیدا و بیروت 1959 .
  2. الغوری ، امیل : المؤمرة الکبری ، القاهره 1955 .
  3. قاسم خیریه : عونی عبدالهادی ، اوراق خاصه ، بیروت .
  4. حوت ، بیان نویهض : القیادات و المنظمات السیاسیة فی فلسطین 1917 - 1948 بیروت 1981 .