خیریه ( روستای - )

[[ پرونده : | ج 2 ، ص 386 ]]

روستایی است عربی واقع در 8 کیلومتری شرق شهر یافا که 27 متر از سطح دریا ارتفاع دارد . این روستا از لحاظ تاریخی بسیار قدیمی است و آشوریان آنرا بنام " دانای برقا " می شناختند که تا زمان عثمانیها نیز به همین نام باقی ماند و در زمان عثمانی بنام " بن برق " معروف و سپس در زمان قیومیت انگلیس نام آن تبدیل به خیریه شد .

خیریه دارای مقام و منزلتی تاریخی است . صلیبیها در آن قلعه " بمیراک " را ساختند و در اراضی آن ارتش اعراب در سال 1192 میلادی با ارتش صلیبی به فرماندهی پادشاه ریچارد شیردل جنگید و همچنین در تاریخ 16/11/1917 بین ارتش عثمانی و ارتش انگلیس نبردی صورت گرفت که منجر به پیروزی انگلیس و ورود آنها به شهر یافا گردید .

مساحت روستا 26 جریب و اراضی تابعه آن 13646 جریب بود که 775 جریب آن غیر مزروعی و 7182 جریب آن متعلق به اعراب بود و 5842 جریب آن نیز تحت تسلط صهیونیستها قرار گرفت . مهمترین محصولات کشاورزی آن صیفی جات بود که در 5981 جریب آن که دارای 75 حلقه چاه آب بود کشت می شد . تعداد ساکنین روستا در سال 1931 درحدود 914 نفر بود که در اواخر قیمومیت انگلیس به 1420 نفر رسید . شغل اصلی ساکنین این روستا کشاورزی و دامداری بود .

این روستا دارای یک مدرسه دخترانه بود که تعداد شاگردان آن در سال 1946 - 1947 ، به 61 نفر می رسید . مدرسه دیگری برای پسران در آن وجود داشت که تعداد شاگردان آن همان سال 183 نفر بود .

خیریه در تاریخ 28/4/1948 به دست صهیونیستها سقوط کرد و بعد از دو سال بر روی اراضی آن آبادی یهودی نشین " کفار همسابیم " که ساکنین آن از مهاجرین یهودی عراق بودند بنا گردید .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد ، بلادنا فلسطین ، ج 4 ، ق 2 ، بیروت 1972 .
2. صایغ ، انیس : بلدانیة فلسطین المحتلة ( 1948 - 1867 ) ، بیروت 1968 .