تل الصافی ( روستای - )

[[ پرونده : | ج 1 ، ص 569 ، عکس سمت چپ ]]

روستایی است عربی در شمال شهر خلیل در نزدیکی مرز اداری شهرستانهای غزه و رمله . این روستا در فاصله 10 کیلومتری جنوب شرقی قسطینه قرار دارد . شاهراه اسفالته غزه - جولس - بیت المقدس از قسطینه می گذرد و راه شوسه ای تل الصافی را به این شاهراه متصل می کند . راههای شوسه دیگری نیز آن را با روستاهای مفلس و عجور و برقوسیه و بعلین و تل الترمس مرتبط می کند که در جنگهای صلیبی موقعیتی مهم داشته است .

تل الصافی روی یکی از تپه های دامنه غربی ارتفاعات خلیل بنا شده و ارتفاع آن از سطح دریا بین 150 تا 175 متر است . شاخه های بالایی رودخانه برسیا که به طرف غرب جاری است و از روستاهای تل الترمس و قسطینه می گذرد ، آن را دربر گرفته است . رودخانه عجور از قسمت شمالی آن می گذرد و در غرب آن رودخانه نار جاریست . ساختمانهای دو طرف محورهای خروجی روستا از گل و سنگ ساخته شده و شامل خانه های مردم و اماکن و مراکز عمومی مانند بازار و مسجد و چاه آب می باشد و به شکل ستاره ای به نظر می رسد . مقبره شیخ محمد در قسمت شرقی روستا واقع است . آثاری از یک قلعه صلیبیها و چند دیوار و گور و یک غار در آن وجود دارد ( نک - : ویرانه ها و آثار باستانی ) . توسعه این روستا در چهار جهت بود و مساحت آن به 68 جریب می رسید . ویرانه های باستانی دمدم ، ذکر ، عطربه ، اسطاس ، صافیه و بطم آن را احاطه کرده است .

مساحت زمینهای آن بالغ بر 925,28 جریب بود که 11جریب آن زیر پوشش جاده ها و رودخانه ها قرار گرفته و 1120 جریب آن به دست صهیونیستها افتاد .

زمینهای کشاورزی روستا اکثرا مسطح و گاهی موج دار است و در آنها انواع حبوبات و سبزیجات و درختان میوه از قبیل انجیر و مو و بادام و سیب و غیره کشت می شود . بیشتر درختان میوه در دو قسمت شمال شرقی و جنوب غربی کاشته شده است . علاوه بر اینها مردم روستا 520 جریب را به غرس درختان زیتون اختصاص داده اند . آبیاری در این منطقه به صورت دیم بوده و به نزولات آسمانی و آب باران متکی است که برای سیراب کردن کشتزارها و مراتع طبیعی که چراگاه گوسفندان است ، کافی می باشد .

در سال 1945 جمعیت روستا را حدود 1290تن برآورد کردند .

صهیونیستها تل الصافی را در سال 1948 اشغال ، و پس از بیرون راندن اهالی ، آنجا را ویران کردند .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد ، بلادنا فلسطین ، ج 5 ، ق 2 ، بیروت 1972 .
2. نقشه فلسطین : مقیاس 000,501 ، تابلو عجور .