ام الفرج ( روستای - )

ام الفرج روستایی است عربی که در شمال شهر عکا و کرانه ی جنوبی دره ی مفشوخ و در 5 کیلومتری محل ریزش آب آن به دریای مدیترانه قرار دارد . راه ترشیحا - کابری - النهر - ام الفرج ، الحمیم و مستعمره ی نهاریا - عکا از آن می‌گذرد .

صلیبیها آن را به نام " لی فیرج " می شناختند . در محله ی روستای کابری نبرد شدیدی میان نظامیان صلیبی و اعراب در گرفت و اعراب به پیروزی چشمگیری دست یافتند . شاید نام روستا از " فرجی " که به دنبال پیروزی اعراب برایشان حاصل شد گرفته شده باشد .

این روستا در جلگه ای که 25 متر از سطح دریا بالاتر است قرار دارد ، خاک آن حاصلخیزی می باشد و آب مورد نیاز را از آبهای برکه ی فواره و برکه ی تل که در روستای النهر قرار دارند و از برخی چاههای آب تأمین می کردند .

مساحت روستا 15 جریب بود و مساحت زمینهای آن از 810 جریب تجاوز نمی کرد . صهیونیستها نتوانستند چیزی از اراضی روستا را تصرف نمایند . مساحت زمین قابل کشت روستا از 5 هکتار تجاوز نمی کند . حدود 745 هکتار از این اراضی به کشت صیفی اختصاص داشت و بقیه ی آن را درختان زیتون و انواع سبزیجات پوشانده بود .

تعداد ساکنان روستا در اواخر دوران قیمومیت انگلیس به 800 نفر رسید که همگی به کار کشاورزی اشتغال داشتند . خانه های قدیمی روستا به صورت مجتمع و دایره وار است . بعد از سال 1936 ساخت خانه های جدید از سنگ و سیمان آغاز شد . این خانه ها به صورت پراکنده و در باغها قرار دارند .

صهیونیستها بعد از اشغال عکا در 20/5/1948 ( نک : عکا ، نبرد - ) اهالی روستا را که علاقه مند به سرزمین خود بودند و از 25 خانوار تجاوز نمی کردند ، تحریک کردند که از سرزمین خود دست کشیده و به محل دیگری کوچ نمایند . ولی اهالی روستا از این امر خودداری کردند . در نتیجه صهیونیستها عرصه را بر آنها تنگ کرده ، آب روستا را قطع نمودند و مانع از ارتباط آنها با دنیای خارج شدند . ولی ساکنان روستا تسلیم خواسته صهیونیستها نشدند و سستی نشان ندادند . به دنبال این امر نیروی نظامی صهیونیستها در ژوئن 1948 آنها را به ترک خانه و کاشانه مجبور گرداندند ، منازل آنان را غارت کردند و بسیاری از آنها را تخریب نمودند و مزارع را آتش زدند .

صهیونیستها بر روی اراضی این روستا مستعمره ی یهودی نشین " بن عمی " را بنا کرده و یهودیان مهاجر از اروپای شرقی را در آن سکونت دادند .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، ج 7 ، ق 2 ، بیروت 1974 .

صایغ ، انیس : بلدانیه فلسطین المحتله ، ( 1948 - 1967 ) بیروت 1998 .

1. Hadwi,s : Village Statistics 1945, Beirut 1970.