طوقان ، ابراهیم ( 1905 - 1941 )
شاعر و ادیب فلسطینی است . در خانواده ای معروف به علم و ادب در نابلس متولد شد . دوره آموزش ابتدایی را در همان جا فرا گرفت . سپس به مدرسه المطران ( سانت جرج ) در قدس رفت . در آنجا بود که چشمانش بر روی گنجهای ادبیات عرب گشوده شد و در سرودن شعر کوشید .
در سال 1923 به دانشگاه آمریکایی بیروت رفت . این مرحله از تحصیلاتش با برکت ترین مرحله درسی او بود و بیشتر پاداش و وعده عطا را دربر داشت . در سال 1924 که قصیده ملائکه الرحمه ( فرشتگان رحمت ) را منتشر ساخت و تمامی نظرها به سوی او جلب شد .
پس از آن سرودن اشعار ملی و انسانی را به خوبی ادامه داد و روزنامه های لبنانی به او لقب شاعر دانشگاه را دادند . او در سال 1929 به کسب مدرک دانشگاهی اش نایل آمده و به نابلس بازگشت .
پس از بازگشت به نابلس به عنوان مدرس در مدرسه النجاح الوطنیة ( ملی ) نابلس مشغول به تدریس شد و مدت یک سال در آنجا اقامت داشت . در طی این یک سال فلسطین شاهد انقلاب 1929 بود .
ابراهیم طوقان شعر ملی را به مانند فریادهایی برانگیزاننده و آتشی برافروخته ساخت . از مشهورترین قصائد زمان او " سه شنبه سرخ " است که در مراسم سالانه مدرسه النجاح و در حالی که بیش از 10 روز از اعدام شهید فؤادحجازی و محمد جمجوم و عطاالزیر در روز سه شنبه 17/6/1930 نگذشته بود قرائت کرد . مطلع قصیده این چنین است .
" هنگامی که ستاره نحس تو آشکار شد و سرها در گره طنابها بالا رفتند اذان نوحه سرداده و ناقوسها به صدا درآمد شب تاریک شده و روز عبوس طوفانها و عواطف شروع به وزیدن کرده و مرگ زمانی ترسان و زمانی عسس وار دور می زند و کلنگ ابدی در زمین کاوش کرده و آن را می شکافد تا آن شهدا را در دل سنگین خود بازگرداند " .
این شاعر به مدت دو سال در دانشکده ادبیات عربی
دانشگاه آمریکایی بیروت به تدریس پرداخت . سپس به قدس برگشت و در مدرسه رشیدیه قدس به عنوان مدرس مشغول به کار شد . اما به دلیل بیماری معده که از دوران دانشجویی بر او عارض شده بود تحت عمل جراحی قرار گرفت . سپس به نابلس بازگشت و در شهرداری آن به مدت دو سال به کار پرداخت .
هنگامی که در سال 1936 رادیو قدس تأسیس شد ، ابراهیم طوقان به عنوان ناظر برنامه های عربی آن انتخاب شد . وی به مدت چهار سال در این بخش به فعالیت پرداخت و برای رادیو برنامه های ادبی ، داستان و روایات می نوشت و شعر می سرود تا اینکه در اواخر سال 1940 از کارش دست کشید .
وی سپس فلسطین را به مقصد عراق ترک کرد و در دارالمعلمین رستمیه به تدریس پرداخت اما به دلیل بیماری دو ماه بیشتر در آنجا باقی نماند . لذا به نابلس بازگشت . در آنجا دچار خونریزی معده شد و سرانجام در 2/5/1941 فوت کرد و در شهر نابلس به خاک سپرده شد .
مأخذ :
- طوقان ، ابراهیم عبدالفتاح ، دیوان ابراهیم ، بیروت 1955 .
