دیر نخاس ( روستای - )

[[ پرونده : | ج 2 ، ص 431 ]]

[[ پرونده : | راست ]]

روستای عربی واقع در شمال غرب شهر الخلیل ، و در جنوب - راه الخلیل بیت جبرین - الفالوجه المجدل ، و در فاصله 5/2 کیلومتری شرق بیت جبرین است . به وسیله راه های شوسه باروستاهای کدنا ، اذنا ، دوایمه ، و قبیبه متصل می شود .

دیر نخاس در زمین ناهمواری که در آن تپه های شیب دار به سمت دشت ساحلی قد برافراشته اند و از دامنه های کوههای غربی کوههای الخلیل به شمار می روند ، ساخته شده است . این روستا در دامنه کوهی به بلندی 325 متر از سطح دریا برپا شده و به سمت شمال به طرف دره البلد مملو از گیاهان طبیعی که راه الخلیل - بیت جبرین از آن می گذرد ، شیب دارد . در سمت جنوب شرق دیرنخاس و در فاصله یک کیلومتری روستا بر بلندی زمین افزوده می شود و به بیش از 400 متر از سطح دریا می رسد .

اغلب خانه های روستا از سنگ ساخته شده است و طرح آن به گونه مستطیل است ، رشد عمرانی روستا به سمت شرق و جنوب شرق به موازات راه گذران به الخلیل بوده است . تعدادی از ساختمانهای آن نیز به به سمت شمال به پیروی همان راه ادامه داشت . دیر نخاس تقریبا از هرگونه خدمات و اماکن عمومی محروم بود لذا سکنه این روستا برای آموزش فرزندانشان و خرید بیشتر نیازهای زندگی شان به روستای بیت جبرین متکی بودند . دیر نخاس چندین خرابه و آثار فراوانی در داخل و در حومه خود را دربرداشت ، از جمله این کتامهای باستانی کتام الشیخ عشیش ، الصافیه ، جبر ، الفلاح ، ام رازق ، رسم ، ام قطن ، ام مالک و السنابره می باشد ( نک : آثار باستانی و خرابه های تاریخی فلسطین ) .

مساحت زمینهای دیرنخاس در حدود 14476 جریب بالغ می شود که در امر کشاورزی به ویژه کشت حبوبات و درختان باردار مانند زیتون و انگور مورد بهره برداری قرار گرفت . درختان جنگلی و درختچه ها و بوته های طبیعی که در چرای بز و گوسفند استفاده می شد در برخی از زمینهای تند و شدید این روستا رشد می کرد . شمار جمعیت دیر نخاس از 336 تن در سال 1922 به 600 تن در سال 1945 افزایش یافت . زندگی ساکنان بر کشاورزی و دامپروری وابسته بود . صهیونیستها در سال 1948 دیر نخاس را اشغال کردند و ساکنان آن را بیرون راندند و خانه هایشان را ویران ساختند و در سال 1955 شهرک یهودی نشین " نحوشا " را بر زمینهای آن برپا کردند .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، ج8 ، ق2 ، بیروت 1974
2. بلادنا فلسطین : اندازه 000,1001 ، تصویر الخلیل .