حمه ( روستای - )

[[ پرونده : | ج 2 ، ص 279 ]]

روستایی عربی است که بر رود یرموک و در گذر رودخانه زور کنعان و تلاقی مرزهای سوریه - فلسطین - اردن واقع شده است .

این روستا یکی از ایستگاههای راه آهن درعا - سمخ به شمار می رود و 65 کلم از جنوب شهر قنیطره سوری و 22 کلم از جنوب شرق شهر طبریه فاصله دارد .

این روستا بر روی یک زمین هموار و در فاصله میان ایستگاه راه آهن و کرانه شمالی رود یرموک قرار گرفته و به ارتفاعات واقع در جنوب غرب تپه های جولان متکی است . ارتفاع روستای حمه 156م کمتر از سطح دریا است و در دوران روم به " اماتا " معروف بود و در آن هنگام قسمتی از ایالت ام قیس به شمار می رفت .

ساختمانهای این روستا در یک برش طولی بر کرانه شمالی رود یرموک ایجاد شده و در جنوب روستا ، مسجد جامع بزرگی قرار داشت که خانه ها در اطراف این مسجد متمرکز شده بودند . این روستا بعدها در جهت شمال شرقی و در امتداد ایستگاه راه آهن گسترش یافت .

در شمال روستا ، آبگیرهای بزرگی وجود دارند که آب چشمه های آبگرم ( حمه ) بدان می ریزند . مهمترین اینچشمه ها ، عبارتند از مسقلی ، ریح و بلسم . آبهای این چشمه ها دارای مقدار زیادی گوگرد و درصد کمی املاح است . درجه حرارت این چشمه ها به ترتیب 47 و 38 و 4/39 می باشد . میزان آبدهی هر یک از آن چشمه ها به کمتر از یک متر مکعب آب در ثانیه می رسد .

در دوران یونانیها و رومیها از این چشمه ها استفاده های فراوانی می بردند . اما بعدها ، تنها ، عشایر کوچنده برای بهره برداری از معادن آن بدانجا می رفتند ، از این چشمه ها استفاده می کردند .

در دوران تحت الحمایگی بریتانیا ، به یک شهروند لبنانی ، پروانه بهره برداری از چشمه های حمه از سال 1936 تا سال 2029 داده شد . مردم از همه نقاط فلسطین و کشورهای هجوار جهت معالجه بیماریهای پوستی و عصبی به سوی این چشمه ها سرازیر شدند .

مهمترین املاح معدنی چشمه های حمه عبارتست از :

سلفات کلسیم ، کلرور سدیم ، سلفات سدیم ، کلرور پتاسیم ، اسید سیکن ، نمک آهن و آلمنیوم .

[[ پرونده : | ج 2 ، ص 280 ]]

چنین به نظر می رسد که از آب چشمه های حمه ، تشعشعات رادیوم منتشر می شود که منشأ آن ارانیوم است .

مساحت زمینهای روستای حمه 1692 جریب است که 382 جریب آن به راهها و دره ها اختصاص دارد . درختان زیتون در 6 جریب از این زمینها کاشته شده است . کشت حبوبات در شمال شرق روستا و در امتداد کرانه شمالی رود یرموک ، به طور چشمگیری صورت گرفته است . تعداد جمعیت حمه در سال 1931 بالغ بر 172 نفر بود که در 46 خانه سکونت داشتند و این تعداد در سال 1945 به 290 تن رسید . روستای حمه در سال 1951 هدف یک تجاوز صهیونیستی قرار گرفت و خانه ها و تأسیسات آن ، بمباران شد و مردمانروستا ، آوارده گشتند .

این روستا از آن زمان به صورت یک نقطه مرزی درآمد که سوریها آن را اداره می کردند تا اینکه صهیونیستها در سال 1967 آن را اشغال کرده ومردمانش بیرون راندند . ( نک : جنگ 1967 ) . در همان زمان یک راه اسفالته از سمخ بدان جا کشیده شد و در این روستا ، یک مجتمع توریستی ایجاد گردید .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، ج2 ، ق2 ، بیروت 1974
2. نقشه فلسطین - مقیاس 000,501 تابلوی طبریه - خیق .