بیت شمش ( مستعمره - )
مستعمره‌ی کشاورزی صهیونیستی است که بر زمین‌های روستای " دیرأبان " نزدیک خرابه‌ی " جنعر " از توابع شهرستان بیت‌المقدس قرار گرفته و از شمال آن خط آهن بیت‌المقدس - یافا و از غربش یک جاده فرعی می‌گذرد که بیت جبرین را از جنوب به جاده بیت‌المقدس - یافا در شمال متصل می‌کند .
این روستا بر روی یک تپه‌ی " رملی " یکی از تپه‌هایی که آثار شیب‌های ارتفاعات بیت‌المقدس در آن مشخص است ایجاد شده و بر دره‌ی الصرار که در قسمت شمالی آن به صورت راهی تنگ و باریک کشیده شده ، اشراف دارد . لذا این منطقه دارای موقعیت استراتژیکی است که از یک سو دفاع و حمایت از مستعمره را آسان میسازد و از جهت دیگر بر گذرگاه استراتژیکی بیت‌المقدس - یافا اشراف دارد .
زمین‌های اطراف مستعمره متموج و ناهموار است و باران کافی برای رشد علف و گیاهان سبز و درختان میوه بر آن می‌بارد . همچنین خاک آن شنی و سنگی است که برای کشت زیستون مناسب است . در اطراف این مستعمره چاههایی است که برای آشامیدن و امور صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد .
اکنون این مستعمره تابع استان قدس می‌باشد و مرکز بازرگانی مستعمرات مجاور است و در ارائه‌ی خدمات به مستعمرات دیگر سهیم است زیرا اداره‌ی پست و بیمارستان در آنجا دایر و به شبکه تلفن سراسری متصل است . همچنین مؤسسات اجتماعی و مالی وآموزشی و کتابخانه و سینما درآن وجود دارد .
این مستعمره مرکز صنعتی و نظامی است و کارخانه‌های تولید موتور و ابزار و وسایل برقی ، ریسندگی و بافندگی و کارگاهها و کارخانه‌ها و کارخانات تولید لوازم منزل ، یخچال ، سیمان ، دوچرخه ، اجاق ( فر ) ، تراش و پرداخت الماس و چاپ و شیشه در آنجا دایر است همچنین مکان یک پادگان ارتش اسرائیل می‌باشد .
تعداد سکنه‌ی بیت شمش درسال 1950 به 210 تن رسید و در سال 1961 به 7000 تن و در سال 1969 به 10100 تن و در سال 1973 به 11400 تن افزایش یافت .
مآخذ :
- صایغ ، انیس : بلدانیة فلسطین المحتلتة ( 1948 - 1967 ) ، بیروت 1968 .
- نقشه‌ی فلسطین : مقیاس ، نقشه‌ی القدس .
- دفتر آمار اسرائیل : نشریه‌ی آماری از ساکنان مستعمره‌های صهیونیستی ، 1974 .
