دانشجویان فلسطین ( اتحادیه - )

تاریخ جنبش دانشجویی فلسطینی به دورانی بر می گردد که ملتفلسطین تحت سلطه انگلیس بود ، و در آن دوران ، دانشجویان در مؤسسات آموزشی ، اقدام به تشکیل هسته هائی به نام " انجمنهای خطابه " را نمودند و در همان ایام ، برای تشکیل اتحادیه دانشجوئی به منظور تجمع نیروها و مقابله با طرحهای استعماری دعوت می کردند . اولین کنفرانس دانشجوئی در سال 1936 در شهر یافا برگزار شد و نمایندگانی از مدارس مختلف فلسطین در آن شرکت نمودند . و به بحث و بررسی پیرامون مسأله اصلی که همان به دست آوردن استقلال و مبارزه با اشغال انگلیس بود پرداختند و به توطئه هائی که حاکی از توطئه های استعمای برای تسلط بر فلسطین بود هشدار داده ، و درخواست نمودند تا از انتقال صهیونیستها که توطئه ای استعماری برای تسلیم فلسطین به اسرائیل و اجرای وعده های بالفور می باشد مقابله نمایند .

در کنفرانس اول ، فرمانده اتحادیه برای پیگیری وقایع و سازماندهی مبارزات دانشجویی انتخاب گردید ، و اتحادیه در دعوت به اعتصاب سال 1936 شرکت و برای موفقیت آن تلاش نمود و اهداف اسرائیل را افشا کرد .

از طرف دیگر ، انجمن دانشجویان فلسطینی در دانشگاه ملک فؤد قاهره به وجود آمد و رشد نمود این تشکیلات که شرایط ملت فلسطین و خطراتی که ملت فلسطین را تهدید می کرد را بیان می نمود .

بعد از شکست 1948 مبارزات دانشجویان فلسطینی تحولات چشمگیری را شاهد بود . این مبارزات نقطه شروعی برای سازماندهی ملت بود . در چهارچوب مبارزات دانشجوئی ، ایجاد اشکال مختلف مبارزاتی هماهنگ و سازماندهی شده آغاز شد و دوره طولانی از زمان شکست تا سال 1956 را در سطح مبارزات دانشجوئی دوره " انجمنهای دانشجوئی " نامیده اند . انجمن فلسطینی در قاهره در سال 1952 گسترش یافت و تعداد بسیاری از دانشگاهیان فلسطینی را به خود جذب نمود و توانست نقش خود را در طرح مسأله فلسطین و مشکلات فلسطینی ایفاد نماید و دانشگاههای کشورهای عربی آن را به رسمیت بشناسند . این مسائل در هنگام ریاست یاسرعرفات انجام پذیرفت . سپس انجمنهای دیگری در اسکندریه و اسیوط و دمشق و بیروت به وجود آمد و در سال 1956 از انجمن قاهره جهت شرکت در کنفرانس اتحادیه به عنوان عضو ناظر دعوت به عمل آمده ، همچنین در سال 1958 از دو انجمن قاهره و اسکندریه هیأت اداری تشکیل گردید و در آن زمان مجله " صدای فلسطین " را منتشر نمود .

الف : تأسیس اتحادیه و توسعه آن :

بعد از رفت و آمدهای کمیته مقدماتی در سال 1959 به منظور برگزاری اولین کنفرانس ، دعوتنامه ای را برای دانشجویان فلسطینی در قاهره ارسال نمودند و سپس کنفرانس در تاریخ29/11/1959 یعنی سالگرد تقسیم فلسطین ، برگزار گردید .

نمایندگانی از دانشجویان فلسطینی مقیم در قاهره و دمشق و لبنان و نمایندگان اتحادیه های دانشجویان عربی و غیرعربی در کنفرانس شرکت نمودند .

کنفرانس بر وجود یک فلسطین مستقل تأکید ورزید و همچنین قانون اتحادیه و اساسنامه آن را تصویب کرد و مأموریت اصلی اتحادیه را ، تربیت انسانهای انقلابی که آمادگی عملیات و نیز توانایی شرکت در مبارزات آزادی بخش داشته و آگاهی دادن به جوانان فلسطینی را برشمرد .

بعد از تأسیس اتحادیه ، به خاطر ایفای نقش دانشجویان فلسطینی یک جاذبه ملی به وجود آمد و اتحادیه عملاً به عنوان نماینده ملت فلسطین در سطح بین المللی در مناسبات مختلف حضور داشت و مسؤولیت اعلام شخصیت ملت فلسطین و توسعه روابط در صحنه های مختلف را به عهده داشت .

طی سالهای 1959 لغایت 1978 اتحادیه هشت کنفرانس عمومی برگزار نمود . اولین کنفرانس در سال 1959 در قاهره برگزار شد و اولین هیأت اجرائی اتحادیه انتخاب گردید .

دومین کنفرانس عمومی اتحادیه در سال 1961 در شهر غزه برگزار گردید . سومین کنفرانس اتحادیه در سال 1963 تشکیل شد و به منظور سرپرستی فعالیتهای جاری اتحادیه ، هیأت اجرائی موقتی را سازماندهی نمود . چهارمین کنفرانس عمومی اتحادیه در سال 1965 در قاهره برگزار گردید و اختلافاتی در رابطه با هیأت اجرائی جدید به وجود آمد که در نتیجه منجر به تشکیل دو هیأت اجرائی شد و بعد از سپری شدن یک ماه اختلافات برطرف شد و هیأت اجرائی واحدی به وجود آمد .

پنجمین کنفرانس اتحادیه در سال 1969 در عمان برگزار شد و منجر به تشکیل شورای اداری اتحادیه گردید که این شورا متشکل از 25 عضو بود و مأموریت اصلی آن : شکل دادن طرحهای مناسب به منظور اجرای مصوبات کنفرانس عمومی و نظارت بر آنها و همچنین انتخاب اعضای هیأت اجرائی در اولین جلسه تشکیل آن بود . کنفرانس ششم در تاریخ 10/8/1971 و کنفرانس هفتم در تاریخ 16/8/1974 در الجزایر برگزار گردید و نمایندگانی از شعبه های مختلف در کشورهای عربی و جهانی در آنها شرکت نمودند .

کنفرانس ، شورای اداری جدید را متشکل از 27 عضو ، انتخاب نمود که این شورا هیأت اجرائی جدید را برای هر مرحله انتخاب می کرد .

هشتمین کنفرانس اتحادیه در تاریخ 18 لغایت 26/12/1978 برگزار گردید و شورای اداری را که متشکل از 33 عضو بود و همچنین هیأت اجرائی جدید را انتخاب نمود . در این شورا و هیأت اجرائی مهمترین سازمانهای فلسطینی نمایندگی داشتند .

این کنفرانس ضمن صدور بیانیه ای سیاسی ، هرگونه تلاش را به منظور وابستگی و پیروی رد نمود و بر ضرورت حفظ استقلال ملت فلسطین تأکید نمود . و طرحهای سازشکارانه به ویژه کمپ دیوید را رد نمود ، و کلیه تجاوزات به ملت فلسطین را محکوم و تأکید کرد که بازگشت و تعیین سرنوشت و ایجاد دولت مستقل حق ملت فلسطین است و به مبارزات ملت فلسطین در سرزمینهای اشغالی و حماسه اتحاد فلسطینی - لبنانی و جبهه ملی را برای پایداری و مقاومت تحسین کرد .

ب - اهداف اتحادیه :

اتحادیه دانشجویان فلسطینی مؤسسه ای است که تنها نماینده دانشجویان فلسطینی می باشد و تلاش می کند تا :

1. ازمصالح مادی وادبی وفرهنگی اعضای اتحادیه دفاع نماید .
2. شرایط مادی و زندگی اعضای اتحادیه را بهبود ببخشد .
3. باکلیه وسائل ، دانشجویان را به درس خواندن ترغیب و تشویق نماید .
4. امکانات مختلف تحصیلی برای دانشجویان فلسطینی اعم از ایجاد دوره های ابتدائی - آمادگی و دبیرستان و دانشگاه را افزایش دهد .

همچنین اتحادیه همانند یک سازمان آگاه و پیشتاز از ملت فلسطین تلاش می کند که :

1. جوانان عرب را برای عملیاتهای آزادی بخش آماده نماید .
2. توطئه های آمریکائی و صهیونیستی و ارتجاعی که به منظور نابودی ملت فلسطین برنامه ریزی می شود افشا نماید . و به منظور پشتیبانی از انقلاب و مقابله با آفات آن تلاش کند . "
3. بیداری ملی ملت فلسطین از اصول سازماندهی ملی و صحیح را رشد دهد .
4. روابط بین اتحادیه و سازمانهای ملی فلسطین را تحکیم ببخشد .

اتحادیه همانند یک سازمان دانشجوئی تلاش می کند که :

1. مبارزات دانشجوئی را هماهنگ نموده و از آنها پشتیبانی نماید .
2. روابط با سازمانهای دانشجوئی عربی - آسیاسی و آفریقایی و سازمانهای دانشجوئی دیگر را تحکیم بخشد .
3. به عنوان نماینده دانشجویان فلسطینی در صحنه های مختلف حضور داشته باشد .

ج - اصول اتحادیه :

اتحادیه دانشجویان فلسطینی اعتقاد بر این دارد که :

1. تشکیلات ملی دانشجوئی پایگاه اصلی برای انقلاب فلسطین بوده و تنها راه رسیدن به آزادی کامل می باشد .
2. پشتیبان اصلی برای مبارزه ملت فلسطین در راه آزادی همانا ، اقرار به اینکه شخصیت فلسطین مستقل می باشد .
3. مبارزه ملت فلسطین موجب وحدت ملت عرب است ووحدت ملت عرب راه اصلی رسیدن به آزادی می باشد .
4. بر هر دانشجوی فلسطین لازم است که نقش پیشتازی را در هدایت ملتش داشته باشد . اساسنامه اتحادیه تأکید می نماید که اتحادیه به عنوان پایگاهی از پایگاههای انقلاب فلسطین می باشد و برای آزادی فلسطین با تمام توان تلاش می نماید و اتحادیه نماینده کلیه دانشجویان فلسطینی در سراسر جهان می باشد .

پایگاه دائمی اتحادیه شهر " بیت المقدس " می باشد و بیروت به عنوان پایگاه موقت آن انتخاب شده است هر دانشجوی فلسطینی ( مرد - زن ) می تواند عضو اتحادیه باشد و عضویت در اتحادیه سه گونه می باشد . عضو رسمی - عضو ناظر - عضو علی البدل و هر دانشجوئی که وابسته به دانشکده ها و دانشگاهها و انستیتوها باشد می تواند برای عضویت اجرائی اتحادیه کاندید شود .

د - تشکیلات اتحادیه :

1. کنگره عمومی :

این مجمع از نمایندگانی تشکیل می شود که توسط شعبه ها به منظور شرکت در این کنگره برگزیده می شوند . این کنگره هر دو سال یکبار برگزار می شود و گزارشهای رسیده از هیأت اجرائی را مورد بحث و بررسی قرار می دهد و طرحهای اجرائی اتحادیه را برای آینده ترسیم می کند . این مجمع بالاترین قدرت در اتحادیه می باشد و اصلاح قوانین و لوایح تشکیلاتی از وظایف آن می باشد و همچنین شورای اداری اتحادیه را انتخاب می کند .

1. شورای اداری :

این شورا در غیاب ( عدم تشکیل ) کنگره عمومی بالاترین قدرت در اتحادیه می باشد و از 33 عضو تشکیل می شود و اعضای هیأت اجرائی را انتخاب می نماید و به منظور پیگیری فعالیتهای هیأت اجرائی هر 6 ماه یکبار تشکیل جلسه می دهد .

1. هیأت اجرائی :

این هیأت در غیاب کنگره عمومی و شورای اداری بالاترین قدرت در اتحادیه می باشد و به عنوان فرمانده اجرائی در اتحادیه محسوب می شود که از 9 عضو تشکیل شده است و نشریه ای به نام " جبل الزیتون " منتشر می نماید .

1. هیأت اداری :

این هیأت فرمانده جاری برای شعبه های اتحادیه می باشد و از سوی مجمع عمومی در گردهم آیی سالانه براساس لوایح داخلی انتخاب می شود .

اتحادیه دانشجویان فلسطینی ، با اعزام هفت نماینده در شورای ملی فلسطین شرکت می نماید و همچنین در شورای مرکزی سازمان آزادی بخش فلسطین یک نماینده دارد . و در مصر ، سوریه ، لبنان ، عراق ، کویت ، سودان ، لیبی ، الجزایر ، تونس ، مراکش ، یمن ، شوروی ، رومانی ، بلغارستان ، هلند ، مجارستان ، بلژیک ، یونان ، ترکیه و... شعبه هائی دارد . و اغلب شعبه ها نشریاتی دارند که مسأله فلسطین و مبارزات آزادی بخش را تبلیغ می نمایند .

ه - فعالیتهای اتحادیه :

اتحادیه دانشجویان فلسطینی در رابطه با مسأله فلسطین تلاش قابل ملاحظه ای را از خود نشان داد ، و از زمان تأسیس ، کنفرانسها و سمینارهای ملی و محلی زیادی را برگزار نمود و از زمان شکست و در طول دهه پنجاه این کنفرانسها و سمینارها نقش تشویق کننده ای داشته است .

اولین کنفرانس جهانی فلسطین به دعوت اتحادیه دانشجویان فلسطینی در مارس 1965 در قاهره تشکیل شد . سپس دومین کنفرانس جهانی فلسطینی در دو نوبت ، - نوبت اول در سپتامبر 1970 در عمان و نوبت دوم آن در فوریه سال بعد در کویت - برگزار گردید و در این دو کنفرانس ، محققان و متفکران عرب و غیرعرب شرکت نمودند و مسأله فلسطین را مورد بحث و بررسی قرار دادند . و مهم تر از همه ، بارزترین فرماندهان مقاومت فلسطین از کسانی هستند که قبلا از فرماندهان و مسئولان مبارزات دانشجوئی در این اتحادیه و یا در انجمن دانشجویان فلسطینی در مصر بوده اند مانند : ( یاسرعرفات - صلاح خلف - فاروق قدومی - تیسیر قبعة و هایل عبدالحمید )

همچنین اتحادیه با پیوستن اعضایش به سازمانهای جهادی فلسطینی مختلف در مبارزه قهرمانانه شرکت نموده و شهدای زیادی تقدیم کرده است و گروه زیادی نیز مجروح شده اند .

در خلال جنگ 1967 ، فرمانده شعبه لبنان ، 120 دانشجو از اعضای آن شعبه را به فرماندهی ( اسعد عبدالرحمن - توفیق الطیراوی و حسن الجعبی ) را به سوریه فرستاد ، تا به وسیله ارتش سازمان آزادی بخش فلسطین آموزش نظامی ببینند . آنها بعد از آموزش مجهز به سلاح شدند و به طرف عمان می رفتند که از سقوط کرانه غربی به دست نیروهای اسرائیلی مطلع شدند لذا همگی بازگشتند و فقط اسعد عبدالرحمن توانست به صورت مخفی وارد کرانه غربی شود و در آنجا با دوستانش به سازماندهی " مبارزه مخفیانه " علیه اشغال اسرائیل پرداخت تا اینکه بعد از یک هفته به دست نیروهای اسرائیلی اسیر شد .

از سال 1968 اتحادیه مقرر نمود که دانشجویان فلسطینی در هنگام تعطیلات تابستانی در پادگانهای نظامی مستقر شده و آموزشها و آگاهیهای لازم را کسب نمایند .

از جنگ 1967 و حتی درگیریهای آوریل 1969 ، شعبه لبنان مسؤولیت ابراز شخصیت فلسطین را به عهده گرفت و اقدام به برپائی تظاهرات اعتراض آمیز نموده ، و تظاهراتی را به سود ملت فلسطین سازماندهی کرد . و زمانی که جنگ داخلی لبنان در سال 1975 شدت گرفت شعبه لبنان یک گردان پیشتازرا تشکیل داد که تنها سازمان الفتح نیروهایش را تأمین نمود . تعداد زیادی از آنها از جمله فرمانده آنها - سعد جرادات ( نائب رئیس اتحادیه و ایمن ابوعبدا... ) و فهیم البرغوثی شهید شدند .

فعالیتهای اجتماعی اتحادیه به منظور خدمات رسانی به دانشجویان فلسطینی در شعبه های مختلف کاملاً محسوس بود و این خدمات براساس طرحی که هیأت اجرائی برای اتحادیه وضع نموده بود انجام می شد و خدمتها به صورت ارائه کمکهای مادی برای بعضی از دانشجویان نیازمند و همچنین برای شعبه هائی که از نظر مالی ضعیف بودند ظاهر می شد و همچنین در ارائه بورس تحصیلی و کمکهای مالی برای خانواده شهدا - اسرا - رزمندگان و وابستگان به حرکت مقاومت در نظر گرفته می شود و در حال حاضر برای نیازمندان جامعه نیز اولویتهائی در نظر گرفته شده است . برای مثال ، در سال 1980 به علت کمکهای اتحادیه تعداد 550 دانشجو از دانشکده بیروت از پرداخت مالیات معاف شدند و این مبلغ معادل 160 هزار لیره لبنانی می شد که دانشکده مذکور از آنها کسر نموده است . و همچنین اتحادیه در تعدادی از کشورهای دوست ، برای دانشجویان فلسطینی بورسهای تحصیلی زیادی در نظر گرفته است که همانند دیگر دانشجویان جهان به آنها بورس تحصیلی واگذار می شود .

اتحادیه در دو صحنه عربی و جهانی حضور داشته است و در اغلب کنفرانسهای دانشجوئی عربی - جهانی شرکت نموده و جایگاه نایب رئیس اتحادیه جهانی دانشجویان را به خود اختصاص داده است . و در کمیته اجرائی اتحادیه جوانان عرب عضویت داشته و از سال 1980 در دفتر اجرائی سازمان ملل متحد به عنوان عضو ناظر حضور داشت و در اتحادیه جهانی جوانان عرب دموکرات عضویت یافت .

مأخذ :

1. الموسوعة الفلسطینیة : الاتحاد العام لطللبة فلسطین ، جلد اول ، 1984 .