طبریه ( نبرد - 1948 )

سال 1947 بیشتر ساکنان طبریه یهودی بودند . تعداد آنها به 6000 تن می رسید که تعداد زیادی جنگجوی آموزش دیده در میان اینها بودند . اما ساکنان عرب براساس آمارگیری سال 1945 تعدادشان تنها به 5000 تن می رسید که در هنگام صدور قطعنامه تقسیم فلسطین هیچ سلاحی در دست نداشتند . هنگامی که جنگ میان اعراب و صهیونیستها شروع شد اعراب طبریه در هر مکانی شروع به جستجو برای سلاح کردند . سازمان نظامی در دمشق در اوایل دسامبر 1947 تعداد 25 قبضه تفنگ برای آنها فرستاد . سپس در همان ماه تعداد 36 قبضه تفنگ دیگر با کمی مهمات ارسال کرد .

تعداد مبارزین در هفته اول ماه 1948 به حدود 50 عرب رسید که تنها به تفنگهای عادی مسلح بودند . در مقابل آنها تعداد زیادی از جنگجویان صهیونیست از گروههای مختلف و تروریستی بودند . تعداد مبارزین عرب رو به کاهش نهاد تا به 100 تن رسید . در دهم آوریل کمیته ملی تشکیل شد و مسئولیت کار را برعهده گرفت و به برنامه ریزی امور دفاع از محله های عربی اقدام کرد .

کمیته ای نیز که اعضای آن به طور کامل از طبریه بودند تشکیل شد تا فرماندهی مبارزین را به عهده گیرد . این امر موجب بالارفتن روحیه اهالی شهر شد و تعداد مجاهدین که از دمشق به آنجا می آمدند افزایش یافت . فرماندهی آنها

را صبحی شاهین که اصلیت آن از طبریه بود به عهده داشت . بعضی آنها مسلسل سبک و یک خمپاره انداز داشتند لیکن مهمات آنها اندک بود .

درگیری خونین بین اعراب و صهیونیستها شروع شد و از 11 تا 14/3/1948 ادامه یافت . سپس به مدت یک هفته دو طرف ترک مخاصمه کردند ولی صهیونیستها در خلال مدت آتش بس ، نیروهای خود را تجهیز و آماده کردند و مدافعان عربی طبریه نیز از مبارزین ناصره کمک خواستند که دسته های داوطلب که فرماندهی آنها را محمد عورتانی از افسران ارتش اردن و دسته دیگری که فرماندهی آن را " دیاب فاهوم " به عهده داشت به کمک آنها آمدند .

نیروی سوم نیز که تعداد مبارزین آنها 45 تن بود به فرماندهی " ابورب " روز 15 ماه آوریل به طبریه رسید .

تعداد جنگجویان صهیونیستها در طبریه به هزار جنگجو از یهودیان طبریه و مستعمره های مجاور آن می رسید . آنها به سلاحهای پیشرفته جدید مسلح بودند و مقدار زیادی مهمات داشتند .

در هفته دوم ماه آوریل درگیری ها شروع شد و صهیونیستها تلاش کردند دست به حملات محدودی بزنند لیکن مبارزین عرب جلو آنها را گرفتند و همچنان مواضع خود در محله های عربی را حفظ کردند .

سپس صهیونیستها در شب 15 - - 16/4/1948 با استعداد 400 نیروی جنگجو دست به حمله بزرگی زدند که 200 جنگجوی عرب با آنها مقابله کردند و جنگ تا

صبح روز 16 آوریل ادامه داشت تا اینکه انگلیس دخالت کرد و رفت وآمد در شهر را ممنوع کرد سپس دستور داد سه روز آتش بس برقرار شود .

از جنگجویان هاگاناه خواست تا مراکزشان را که نزدیک مواضع عربی است ترک کنند . لیکن این درخواست به دستور حاکم انگلیس در منطقه ایفانس ملغی شد .

صهیونیستها در روز سوم آتش بس قبل از اینکه مهلت آن تمام شود مرکزی در محله های عربی را مورد هجوم قرار دادند . نیروهای مسلح زیاد و خوبی به خدمت گرفتند . جنگ تشدید شد تا اینکه صهیونیستها بر مدافعین عرب غلبه کردند و هتل کروسمان بزرگ معروف و بیشتر ساختمانهای بزرگ از جمله بانک بارکلیس را اشغال کردند و بر بخش وسیعی از محله های عربی سیطره یافتند و تعدادی از عربها را کشتند . لیکن مقاومت مبارزین عرب علی رغم کمبود مهمات و برتری دشمن به لحاظ تعداد و آمادگی متوقف نشد .

جنگ صبح روز نوزدهم آوریل از سرگرفته شد و طولی نکشید که صهیونیستها توانستند وارد محله های عربی شوند و بر آنها استیلا یابند .

نگرانی و اضطراب در دل اهالی شهر راه افتاده بود . زیرا دهم آوریل خبر کشتار اهالی روستای ناصرالدین توسط صهیونیستها که منازل آنها را به آتش کشیدند و تعدادی از مردان و زنان و کودکان آن را به قتل رساندند به گوش آنها رسید ( نک - : ناصرالدین ، کشتار - ) .

بدین لحاظ ساکنان طبریه تصمیم به ترک شهر گرفتند . صهیونیستها نیز آنها را به بیرون شهر راندند و افراد ارتش انگلیس نیز به این امر کمک کردند و آنچه را که دو طرف برای کوچ دادن اعراب و خالی کردن منطقه از ساکنان آن ترسیم کردند انجام گرفت . بقیه رزمندگان نیز به روستاهای مغار و لوبیه و حطین در شهرستان طبریه عقب نشینی کردند .

مأخذ :

1. عارف ، عارف : النکبة ، بیروت 1956 .