بریر ( روستایی - )

[[ پرونده : | ج1/ص 391 ]]

روستایی عربی است که در 21 کیلومتری شمال شرقی غزه ، و 19 کیلومتری جنوب غربی الفالوجه واقع می باشد . اهمیت موقعیت جغرافیایی این روستا ، از زمان جنگ جهانی دوم ، که حکومت قیمومیت انگلیس بزرگراه اسفالته ای به موازات بزرگراه ساحلی غزه - یافا ایجاد کرد که جاده الفالوجه - المجدل را قطع کرده و غزه را به پادگان ارتش انگلستان در جوس ، متصل ساخت و بریر بر سر راه قرار گرفت ، آشکار گشت . بریر در منطقه ای نیمه هموار از دشت ساحلی به ارتفاع 70 متر از سطح دریا ایجاد شد . دره القاعة ، یکی از آبریزهای الشقفات که از جنوب بریر به سوی غرب می رود تا به نوبه خود ، دره الحسی را تغذیه کند ، از شرق این روستا می گذرد . رشد عمرانی روستا ، به سبب توجه به حفظ زمینهای کشاورزی ، به سوی غرب ، یعنی منطقه تل الشقف که بیش از 30 متر از سطح ارتفاع کلی زمین روستا بلندتر است ، متمایل بوده است . مساحت منطقه روستا به حدود 130 جریب می رسید و اغلب ساختمانهای آن از خشت ساخته شده بود اما خیابانهای آن که از نظر تیپوگرافی با یکدیگر تفاوت دارد ، در بیشتر سمتها غیرمنظم است ، به ویژه سوی غربی آن که شکل دایره ای یا شبه دایره ای به خود گرفته است .

مساحت زمینهای تابع بریر 46184 جریب است که 854 جریب آن را جاده ها و دره ها تشکیل می دهد ، و 618 جریب را صهیونیستها به تملک خود درآوردند . خاک روستا که برای کشاورزی مناسب است عبارتست از : خاک رس قهوه ای رنگ و خاک آبرفتی که حبوبات و میوه ، به ویژه مرکبات و انگور و انجیر و انواع سبزی در آن به خوبی عمل می آید . کشاورزی در بریر ، به سبب فراوانی آبهای زیرزمینی و حجم باران ، موفق است . آب مصرفی روستا به وسیله سه چاه که در داخل آن قرار دارد تامین می شود . مردم روستا در سالهای اخیر به حفر چاههای آرتزین و غرس درختان میوه بسیار مانند مرکبات و انگور و بادام و زردآلو و انجیر و غیره دست زدند .

در اواخر دوره قیمومیت ، در نزدیکی بریر نفت کشف شد ، و شرکت نفت انگلیسی عراق ، چاههایی به فاصله یک کیلومتری شمال روستا حفر کرد . در روستا ، یک بازار ، درمانگاه و سه مسجد وجود داشت . هر چهارشنبه در بریر ، بازاری برپا می شد و ساکنان روستاهای مجاور و بیابان نشینان جهت تأمین احتیاجات خود به آنجا می رفتند . در این روستایک آسیاب و دو مدرسه ، یکی دخترانه و دیگری پسرانه وجود داشت . جمعیت روستا از 1591 تن در سال 1922 به 2740در سال 1945 رسید ، که بیشتر آنها به کشاورزی و دامداری ( نک - : حیوانات اهلی ) اشتغال داشتند . در سال 1948 صهیونیستها ساکنان روستا را بیرون راندند و آنجا را ویران ساختند و در زمینهای آن مهاجرنشینهای " زوهر " ، " حلقس " ، " تلامیم " و " برور حایل " را بنا کردند ، و از زمینهای آن برای کشت مرکبات بهره گرفتند ، و آب مصرفی را از مهاجرنشین " کفارعام " تأمین کردند . سپس به حفر چاههای نفت مبادرت ورزیدند و به بهره برداری از آن پرداختند .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد ، بلادنا فلسطین ، ج 1 بخش 2 ، بیروت 1966 .
2. نقشه فلسطین : مقیاس : 500001 ، نقشه بریر .