منصوره

مجتمعات مسکونی بسیاری در فلسطین بدین عنوان ( المنصوره ) نامیده شده که از آن جمله اند :

الف - منصوره/شهرستان رمله :

روستایی عرب نشین در 9 کیلومتری جنوب سهر رمله است که یک راه شوسه آسفالته از طریق عاقر و راهی دیگر به طور مستقیم آن را به این شهر مرتبط می سازد . خط آهن بیت المقدس - - یافا به فاصله یک کیلومتر از شرق آن عبور نموده و راههای همواری آن را به روستاهای شحمه ، ام کلمة ، خلده ، صیدون و نعالی پیوند می دهند . راه آسفالته ای نیز این روستا را با روستاهای عاقر و به طول چهار کیلومتر مرتبط می سازد .

منصوره بر تپه ای گسترده از دشت میانی ساحلی و بر کرانه شمالی یکی از انشعابات رود مالح ، به ارتفاع 75 متر از سطح دریا بنا شده است . فرودگاه نظامی عاقر در سه کیلومتری غرب آن واقع شده و کوچکترین روستای حومه رمله است . مساحت آن در سال 1945 کمتر از سه جریب بوده و تنها 25 خانه در آن وجود داشته است .

خانه های آن از آجر و سیمان ساخته شده و محور عمران آن به موازات نهر صرار به عاقر یعنی از شرق به غرب امتداد یافته بود . تقریبا هیچ گونه از خدمات عمومی در آن ارائه نشده و دانش آموزان آن برای تحصیل به رمله و روستاهای مجاور رفته اند .

مساحت زمینهای منصوره 2328 جریب بوده که 39 جریب آن به راهها و رودها اختصاص داشته است . صدودو جریب از این اراضی به اشغال صهیونیستها در آمده اند . غلات قسمت وسیعی از زمینهای زراعی آن رابه زیر کشت خود داشته و برخی از انواع سبزیجات و درختان میوه ای نیز در آن کشت می شده است . باغات مرکبات و زیتون در دو سمت شرق و غرب ای روستا متمرکز بوده اند .

در سال 1922 ، 31 نفر در این روستا 31 نفر ساکن بودند که این تعداد در 1931 ، به 61 نفر و در 1945 به 90 نفر رسیده است . در سال 1948 مورد تجاوز صهیونیستها واقع شده و ساکنان آن آواره و خانه هایشان تخریب شده است . صهیونیستها از همان هنگام عملیات احداث شهرک " مازکریت باتیا " را در این زمینها شروع نمودند .

ب - منصوره/شهرستان طبریه :

شهرک عرب نشین در شمال غربی شهر طبریه است . این منطقه 12 کیلومتر از ساحل غربی دریاچه طبریه فاصله داشته و نقطه تلاقی راههای منتهی به ناصره و راه طبریه از سمت شمال غربی به عکا است . ارتفاعاتی از شمال شرقی و شمال غربی آن را احاطه نموده و شهرک بر دامنه های جنوبی همین ارتفاع با ارتفاعی بین 250 تا 300 متر از دامنه کوه حزور که ارتفاع قله آن به 584 متر از سطح دریا می رسد ، بنا شده است .

شرایط کوهستانی محیط ، ساکنان این شهرک را به ایجاد سنگ چین هایی به منظور حفاظت از آن حفاظت از خاک آن بر دامنه کوهها وادار نموده و خانه هایشان نیز به همین شکل بر دامنه آن ساخته شده است . بیشتر خانه ها از سنگ ، گل و چوب ساخته شده است . شغل اصلی مردم آن کشاورزی می باشد . این منطقه به کشت زیتون به خصوص در کناره رود سلاقه که در غرب آن جریان دارد مشهور است .

سطح زمینهای تابع آن 583/55 جریب بوده که راهها و رودها 12 جریب آن را در بر گرفته اند زمینهای روستاهای یاقوق ، در را بوشوشه ، خربة وعره عیلبون ، رامه و شونه ، زمینهای محیط بر این منطقه بوده و سطح زمینهای زیر کشت به شمار رفته و در رده سوم از نظر سطح زیر کشت درخت در میان روستاهای فلسطین قرار می گیرد . روغن زیتون آن به عنوان بهترین روغن در فلسطین شناخته می شود .

در سال 1922 ، حدود 377/1 نفر در آن سکونت داشتند که این تعداد در 1931 به 733/1 و در سال 1945 به 140/2 نفر افزایش یافته است . به دنبال جنگ سال 1948 ، بخشی از اهالی آن آواره گردیدند و در سال 1965 ساکنان آن به 5000 نفر تخمین زده می شدند .

ج - منصوره/شهرستان عکا :

روستایی عرب نشین واقع در شمال شرقی شهر عکا و در 43 کیلومتری این شهر است که 17 کیلومتر آن از اصلی و 26 کیلومتر دیگر آن فرعی می باشد . حدود 500 متر از مرز فلسطین با لبنان ، در سمت شمال فاصله داشته و تا سال 1923 جزء لبنان محسوب می شده و سپس بر اثر تعهین مرزها به فلسطین ملحق گردیده است .

منصوره در جنوب کوه عامل ( کوههای الجلیل فعلی ) و در ارتفاع 680 متری از سطح دریا بنا شده است . تپه ابوبابین ( باارتفاع 625 متر ) در شمال غربی و در فاصله 250/1 متری آن واقع است . رود " سوده " در یک کیلومتری شمال آن و رود عزیم در 5/1 کیلومتری جنوب آن جریان دارد . این دو رود از انشعابات رود کرکرة که در مجرای پایین آن به رود بیر معروف است ، می باشند . سه حوضچه آبی در جنوب و یک چاه در شمال این روستا قرار دارند .

خانه های روستا از یکدیگر پراکنده و مساحت زمینهای آن بانضمام زمینهای دو روستای دیرالقاسی و فوطة در سال 1945 به 011/34 جریب می رسیده که چیزی از آن به تملک یهود در نیامده بود .

در سال 1931 این روستا ، 688 نفر که 129 خانوار بودند زندگی می کردند . در آمارگیری سال 1945 ، ساکنان آنان جزء اهالی روستاهای دیرالقاسی و فسوطه آمارگیری شده اند .

محور اصلی اقتصاد روستا ، کشاورزی و پرورش دام بوده و در سال زراعی 43/1942 ، حدود 900 جریب از زمینهای این روستا و روستاهای دیرالقاسی و فسوطه زیر کشت زیتون یوده است . در سال 1948 صهیونیستها آن را به اشغال خود در آورده و ساکنانش را آواره و روستا را تخریب نموده اند .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین جلد 4 ، ق 2 ، و جلد 6 ، ق 2 ، جلد 7 ، ق 2 . بیروت 1974 - 1972 .
2. نقشه فلسطین : مقیاس000,251 ، تابلو سمع
3. نقشه فلسطین : مقیاس 000,501 ، تابلو جلیل . اللد - الرامه .