تربیخا ( روستای - )

روستایی عربی واقع در شمال شرقی شهر عکا است و در راه رأس الناقوره - بصه - پل بنات یعقوب ( بر رود اردن ) قرار دارد . این روستا ، در نزدیکی خود دو مزرعه تابع به نامهای ، " صروح " و " بنی روبین " دارد که هم مرز با لبنان بوده و به روستای شیحین لبنان متصل اند . تربیخا در دوره عثمانی ، حومه صور و جزیی از لبنان محسوب می گشته و در سال 1923 طی اصلاح مرزها ، به فلسطین ملحق شد . تربیخا با روستاهای نزدیک مانند ترشیحا و دیرتاس مرتبط است .

روستای تربیخا در منطقه کوهستانی واقع است و در قسمتهای مرتفع 400 متر از سطح دریا بلندتر است که البته دره ها و قسمتهای پست هم در آن دیده می شود . در بیشتر قسمتها به ویژه در دره ها ، خاک آن رس و به رنگ قرمز می باشد . در نزدیکی روستا ، چشمه های آب فراوانی یافت می شود که مهم ترین آنها عبارتند از : شنا ، ظهور ، ام قبیس و اقرت و نیز تعدادی برکه که معروفترین شان سفرجل ، رمد ، مرج و ریشا نام دارند . تعدادی چاههای آب قدیمی در منطقه ای به نام مغاره ، در نزدیکی این روستا ، وجود دارد .

مساحت روستا بیش از 112 جریب است و خانه های مسکونی آن در نزدیکی برکه های آب از غرب به شرق در طول راه ناقوره - پل بنات یعقوب ، ساخته شده است . این خانه ها به سبک قدیم از سنگ ساخته شده و سقف شان با خاک و چوب پوشیده شده است . اخیرا خانه های یک طبقه و دوطبقه به سبک جدید نیز در آن به چشم می خورد .

مساحت زمینهای اطراف روستای تربیخا 451,18 جریب است که 628,14 جریب آن غیرزراعی و مرتع و 3823 جریب قابل کشاورزی است که در آن حبوبات و زیتون کشت می شود . در اواخر دوران قیمومیت ، کشاورزی روستا بیشتر

[[ پرونده : | ج 1 ، ص 528 ]]

متکی بر کشت تنباکو بود و تنباکوی آن با تنباکوی ترکی برابری می کرد . در زمینهای تربیخا درختان انجیر و تاکستانهای مو نیز به چشم می خورد . غیر از 6015 جریب زمینهای روستا که به همه مردم روستا تعلق دارد بقیه تحت مالکیت خصوصی می باشد . صهیونیستها نتوانستند چیزی از اراضی تربیخا را تحت تصرف خود درآورند .

تعداد ساکنان تربیخا در اواخر دوران سلطه انگلیس از 1000 تن تجاوز نمی کرد و شغل بیشتر آنها کشاوزری و دامداری بود . این روستا دارای دو مسجد و یک مدرسه ابتدایی بود که 120 دانش آموز و 2 معلم داشت . یک مرکز گمرک و یک مرکز پلیس راهنمایی و رانندگی نیز در روستا دایر بود . در سال 1945 در روستا انجمن اصلاح فرهنگی ، برای بالا بردن سطح فرهنگ اجتماعی مردم و بهبود اوضاع بهداشتی آن ، تأسیس گردید .

در اطراف روستا حدود 10 خرابه وجود دارد که در آنها آثار دستگاههای سنگی روغن گیری ، آبگیرها و مقبره های کنده شده در سنگ به چشم می خورد . ( نک - : خرابه ها و اماکن باستانی )

در سال 1948 صهیونیستها پس از اینکه ساکنان تربیخا را مجبور کردند به طرف روستاهای مجاور کشور لبنان کوچ کنند ، آن را ویران کردند و مستعمره مهاجرنشین یهودی " شومراه " را در محل آن برپا کردند .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، ج7 ، ق2 ، بیروت 1974 .
2. صایغ ، انیس : بلدانیة فلسطین المحتلة ( 1948 - 1967 ) ، بیروت 1968 .