اشدود ( شهر - )

شهری صهیونیستی از شهرهای ناحیۀ غزه که در 40 کیلومتری شمال شرقی غزه واقع است . این شهر در سال 1956 در 5 کیلومتری غرب روستای اسدود عربی که صهیونیستها در سال 1948 آن را ویران کردند ، و بر ساحل دریای مدیترانه بنا شد و به رشد و آبادانی آن برروی تپه‌های شنی از طرف غرب به طرف شرق ادامه یافت تا آنکه به ساحل و کنارۀ دریای مدیترانه رسید .

شهر جدید برروی تپه‌های شنی برپا شد و بندری وسیع و عمیق نیز در سال 1961 با همکاری فنی و مالی ایالات متحدۀ آمریکا برای این شهر احداث شد . در اوائل دهۀ 60 بندر اشدود از لحاظ حجم و اهمیت ، دومین لنگرگاه و اسکلۀ فلسطین بعد از اسکلۀ حیفا به شمار می‌آمد .

محل اشدود به ویژه دو منطقۀ جنوبی و میانه آن که دو پشتوانۀ مهم برای بندر اشدود به حساب می‌آید از آن جهت که در دشت ساحلی واقع شده - به طوری که ارتباط آن با تمام نقاط فلسطین به راحتی امکان‌پذیر است - دارای اهمیتی خاص می‌باشد . اشدود با شبکه‌ای از راههای شوسه اصلی به شهرهای اطرافش متصل می‌شود . این شهر 37 کیلومتر با یافا 66 کیلومتر با قدس و 132 کیلومتر با حیفا 171 کیلومتر با طبریه 115 کیلومتر با نابلس و 83 کیلومتر با بیرالسبع فاصله دارد و خط آهن القنطره - حیفا از آن می‌گذرد و خط آهن ایلات و لوله‌های نفت آن در این شهر به پایان می‌رسند . بخش زیادی از این نفت پس از تصفیه به خارج صادر و بخش دیگری از آن جهت مصرف داخلی کشور توزیع می‌شود .

بندر اشدود در صدور مقادیر زیادی از مرکبات منطقۀ میانه و جنوبی دشت ساحلی و صدور مقادیری از پتاسیم به دست آمده از بحر میت جایگاه مهمی دارد . پس از بستن بندر یافا در سال 1965 اشدود ، نسبت به گروه آبادانی شهری - پیرامون یافا و تل‌آویو - اهمیت فراوانی یافت و بندر همپایش یافا در تجارت خارجی تکیه و اعتماد زیادی بربندر اشدود دارد .

بندر اشدود دارای اهمیت استراتژیک نیز می‌باشد زیرا پایگاه دریایی کشتیهای نیروهای اسرائیلی در دریای مدیترانه به شمار می‌رود و بخشی از مهمات و ادوات جنگی را که غرب به اسرائیل می‌دهد پذیرا می‌باشد . بندر اشدود تنها برای حمل و نقل کالاها و ادوات و تجهیزات نظامی به کار گرفته نمی‌شود بلکه برای حمل و نقل مسافر از فلسطین و بالعکس نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و تعداد بسیاری از مهاجران صهیونیسم که به فلسطین می‌آیند ابتدا به این بندر وارد می‌شوند .

طبیعی است وظایفی که اشدود به عنوان یک شهر و یک بندر به عهده دارد متعدد می‌باشد . حرفۀ تجاری و بازرگانی این شهر جایگاه ویژه‌ای بین دیگر حرفه‌ها را اشغال می‌کند زیرا نسبت قابل توجهی از نیروهای انسانی در این حرفه مشغول به کار می‌باشند .

اشدود همچنین مرکز صنعتی مهم و دربرگیرندۀ صنایع مختلف و گوناگونی می‌باشد . وجود بندر و اسکله‌ای - که ورود بسیاری از مواد خام وارداتی و صدور بسیاری از تولیدات صنعتی از طریق آن صورت می‌گیرد - به برپایی این صنایع در اشدود کمک کرده است . علاوه براین ، فراوانی نیروی کار نیز در ایجاد این صنایع تأثیر داشته است زیرا در محور و بخش صنعت ، نزدیک به 40 درصد کل نیروی انسانی کار شهر مشغول فعالیت می‌باشند درحالی که 30درصد نیروی کار در بخش ساختمان‌سازی کار می‌کنند . اشدود دارای یک نیروگاه بزرگ برق به قدرت 300000 کیلووات ساعت می‌باشد . مهم‌ترین صنایع در اشدود ، نساجی ، ماشین‌سازی ، ابزار‌سازی و مواد شیمیایی می‌باشد .

در این شهر کارخانۀ لیلاند مونتاژکنندۀ اسکلت ماشینهای بزرگ مسافری و کامیونها و همچنین کارخانه التا در صنعت الکترونیک ، کارخانۀ ریفلون سازندۀ لوازم و تولیدات آرایشی ، کارخانۀ نساجی و پارچه‌های پشمی ، کارخانۀ تراش الماس و مرکزی برای گردآوری مرکبات و کارخانۀ تولید آبمیوه و 150 کارخانۀ صنعتی کوچک و تعدادی از کارگاههای صنایع چوب و معادن و سیمان و... وجود دارد اما تعداد کارگران در بخش کشاورزی اندک بوده و مهم‌ترین محصولات کشاورزی اطراف شهر عبارتست از مرکبات ، سبزیجات ، درختان میوه و به خصوص انگور .

تعداد ساکنان اشدود براثر ابادانی شهر و ایجاد بندر و لنگرگاه افزایش یافته و از 4604 تن در سال 1961 به 19400 تن در سال 1964 ، 35600 تن در سال 1969 و 48200 تن در سال 1973 رسید و طبق نقشۀ رشد و توسعۀ شهر ، جمعیت آن تا سال 1982 به 140000 تن افزایش پیدا کرد . همچنین به منظور توسعه و گسترش این بندر برای دستیابی به توان بارگیری محمولاتی نزدیک به 4 میلیون تن در سال در دهۀ 80 برنامه‌ریزی شد .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، ج1 ، ق1 ، بیروت 1973 .
2. صایغ ، انیس : بلدانیه فلسطین المحتله ( 1948 - 1967 ) ، بیروت 1968 .
3. Spiegel, E : New Towns in Israel, New York 1966.