مبارزه با دیوار حائل نژادپرستی ( جنبش مردمی - )

از دانشنامه فلسطین


مقدمه :

اشغال سرزمین فلسطین توسط اشغالگران صهیونیست تبعات منفی متعددی را برای مردم این دیار به ارمغان آورد . گاهی شدت و اهمیت برخی از این آثار موجب تبدیل آنها به آرمانها و خواستهای اصلی فلسطینیان شده است . یکی از مسائلی که از اهمیت ویژه ای برخوردار شده و از لحاظ اهمیت و اولویت در ردیف مسأله تشکیل دولت مستقل به مرکزیت قدس قرار گرفته ، مبارزه با احداث دیوار حائل و نابودی آن است .

این دیوار نژادپرستانه پس از تکمیل ، بیش از 650 کیلومتر طول خواهد داشت که به صورت خط غیرمستقیمی کیلومترها در عمق کرانه باختری به ویژه در مناطق سلفیت ، رام ا... ، قدس ، بیت لحم و جنوب الخلیل امتداد می یابد . این دیوار حدود 46 درصد از کیان سیاسی فلسطین در کرانه باختری را از آن سلب می کند و این منطقه را به سه بخش کاملاً مجزا تقسیم می کند .

اول در شمال ، شامل نابلس ، جنین ، طولکرم و قلقیلیه که راه ارتباطی آن با رام ا... از طریق گذرگاهی در نزدیکی شهرک آریل خواهد بود . دوم در جنوب که شامل الخلیل و بیت لحم می شود و سوم منطقه اریحا . در مجموع این دیوار 95 هزار فلسطینی ساکن کرانه باختری و 200 هزار ساکن قدس شرقی را از سایر سرزمینهای فلسطین جدا کرده و 11 هزار و 500 روستانشین را در 16 روستای واقع در حد فاصل دیوار و کمربند سبز به محاصره درخواهد آورد . رهبران رژیم صهیونیستی هدف خود از ساخت دیوار حائل را تأمین امنیت اسرائیل عنوان کردند ولی مسیر دیوار و پیامدهای خطرناک آن از اهداف دیگری پرده برمی دارند .

سیطره بر منابع زیرزمینی آب ، تخریب تأسیسات زیربنایی اقتصادی ، ممانعت از کار و تحصیل فلسطینیان ، توسعه شهرکهای صهیونیستی ، کوچاندن اجباری فلسطینیان از سرزمین خود و به بن بست کشاندن روند تشکیل دولت مستقل فلسطینی از جمله اهداف اصلی ساخت و توسعه دیوار حائل است . ( ن . ر : دیوار حائل )

توجه به اثرات زیانبار و ضدبشری این اقدام رژیم اشغالگر موجب پیدایش سازمانهای دولتی و غیردولتی متعددی در جهان برای مبارزه با ادامه ساخت این دیوار شد .

" جنبش مردمی مبارزه با ساخت دیوار حائل نژادپرستی " یکی از مؤسسات غیردولتی فلسطینی است که با این هدف تأسیس شده است .

جنبش مردمی مبارزه با ساخت دیوار حائل توسط شبکه ای از سازمانها و مؤسسات غیردولتی فلسطینی فعال در زمینه محیط زیست در نوامبر 2002 فعالیت خود را برای مقابله با ساخت دیوار حائل و افشای اهداف موردنظر رژیم اشغالگر اسرائیل از ساخت آن آغاز کرد .

این جنبش در واقع هماهنگ کننده فعالیتهای ضددیوار ، بانک اطلاعاتی جزئیات و مراحل ساخت آن و مرکز جلب افکار جهانی و همبستگی با حرکت مبارزه با ساخت این دیوار به شمار می رود .

شعار اصلی این جنبش عبارت است از : " ساخت دیوار استعمارگرانه و نژادپرستانه را متوقف کنید " ، " دیوار باید نابود شود و اثرات آن از بین رود " و " زمینهای مصادره شده باید به صاحبان اصلی پس داده شود . " سایر شعارهای فرعی از این شعارها نشأت می گیرند . پرچم این جنبش پرچم ملی فلسطین است و طبق اساسنامه داخلی جنبش ، تمامی فعالیتهای آن باید در زیر این پرچم انجام شود .

اساس فعالیتهای این جنبش ، فعالیت گروهها و کمیته های مردمی است . از این رو این جنبش یک حرکت کاملاً مردمی است که در راهبردهای خود از هیچ حزب سیاسی پیروی نکرده و پایبند اصول ملی فلسطینی در نابودی اشغالگری ، استقلال فلسطین و حق بازگشت آوارگان به سرزمینهای خود است .

جنبش مردمی مبارزه با ساخت دیوار حائل در حال حاضر محوریت حرکت ملی مبارزه با دیوار را برعهده داشته و مرجع اطلاعات و فعالیتهای مربوط به دیوار به شمار می رود که با توسعه دیوار و افزایش کمی و کیفی آسیبهای ناشی از آن ، دایره فعالیتهای جنبش نیز گسترده تر می شود . جنبش فوق دفاتری را با هدف جمع آوری اخبار و سندبندی آنها در روستاهای آسیب دیده ایجاد کرده که در حال حاضر این مراکز در جیوس - - قلقیلیه ، طولکرم ، جنین و رام ا... فعالیت می کنند .

کشاورزان آسیب دیده ، سازمانهای غیردولتی ، نمایندگان شوراهای محلی ، نمایندگان شورای شهرها ، نمایندگان کمیته های دفاع از زمینها و فعالان سیاسی از مناطق مختلف فلسطین ، پیکره اصلی این جنبش را تشکیل داده اند . در نهایت اینکه ، جنبش راه را برای ورود اعضای

جدید از تمامی جهان به این مجموعه بازگذاشته و از تبادل هرگونه اطلاعات ، اخبار ، گزارشها و تصاویر مرتبط با دیوار و مشارکت در غنی سازی پایگاه جنبش استقبال می کند .

الف - اهداف جنبش :

هدف اصلی و محوری جنبش ، تلاش برای توقف ساخت دیوار است که برای دستیابی به هدف فوق راهکارهای زیر را در پیش گرفته است :

  1. تلاش برای توقف فوری عملیات ساخت دیوار حائل .
  2. تلاش برای تخریب و نابودی قسمتهای ساخته شده و تمامی تأسیسات و متعلقات آن .
  3. فعالیت در جهت بازگرداندن زمینهای مصادره شده با هدف ساخت دیوار به صاحبان آنها .
  4. تلاش برای پرداخت غرامت خسارتهای وارده از تخریب زمینها و املاک به کشاورزان و صاحبان زمینها و جبران کاهش درآمدهای اهالی در پی این اقدامات .
  5. ایجاد هماهنگی در میان کشاورزان از خلال ایجاد کمیته های فعال در مسائل مربوط به ساخت دیوار و پیامدهای آن . این کمیته ها از یک طرف به موضع گیری ها و فعالیتهای روستاییان جهت داده و از طرف دیگر برای رفع نیازهای کشاورزان آسیب دیده تلاش می کنند .
  6. جمع آوری آخرین اخبار و گزارشها به صورت مستمر از جزئیات و مراحل تکمیل دیوار برای بهره گیری در راستای اهداف جنبش اعم از تغذیه مطبوعات و رسانه های دیگر ، تجمع های اعلام همبستگی و افزایش معلومات در عرصه داخلی و خارجی از دیوار حائل و جزئیات و آسیبهای وارده از آن .
  7. تنظیم برنامه ها و همایشهایی در سراسر سرزمینهای اشغالی برای آگاه سازی ملت فلسطین از تبعات سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی ساخت دیوار بر آینده این سرزمین .
  8. اعمال فشار بر مراجع سیاسی مذاکره کننده فلسطینی برای درج مسأله دیوار در اولویت کاری و اصرار بر توقف ساخت آن به عنوان پیش شرط ورود به هر نوع مذاکره جدید با طرف اسرائیل .
  9. تشویق شورای قانونگذاری و افراد و مراجع سیاسی برای توجه بیشتر به این موضوع .
  10. حمایت از شهروندان و کشاورزان برای ادامه

سکونت در زمینهای محاصره شده و در آستانه مصادره و تلاش برای جلب مساعدتهای انجمنهای غیردولتی و وزارتخانه های دولتی برای تأمین خدمات و مایحتاج این افراد .

ب - ساختار تشکیلاتی :

ساختار جنبش مبارزه با ساخت دیوار حائل تحت تأثیر حوزه کاری و مأموریت آن است . این جنبش شامل 12 سازمان غیردولتی و 11 کمیته مردمی از استانهای 11 گانه کرانه باختری است که در کنار هم هیأت عمومی جنبش را تشکیل می دهند . یک کمیته هماهنگی وظیفه برنامه ریزی جنبش را برعهده دارد که اعضای آن از داخل اعضای هیأت عمومی جنبش انتخاب می شوند . ساختمان اصلی این جنبش در البیره رام ا... است که با مسئولیت مستقیم کمیته هماهنگی فعالیت می کند . همچنین جنبش همه ساله از یکی از مؤسسات عضو هیأت عمومی در محل ساختمان خود استقبال می کند که در سال گذشته میلادی مؤسسه مهمان ، " اتحادیه کمیته های بهداشتی " بود .

سازمانهای 12 گانه غیردولتی عضو در جنبش عبارتند از : " اتحادیه کمیته های بهداشتی " ، " اتحادیه کمیته های

امداد درمانی " ، " مؤسسه فلسطینی تبادلات فرهنگی " ، " اتحادیه کمیته های کشاورزی " ، " اتحادیه کشاورزان " ، " اتحادیه کمیته های حمایت از کشاورزی " ، " گروه هیدرولوژیستهای فلسطین " ، " مرکز معا " ، " جمعیت جوانان مسیحی " ، " مرکز مساعدت قانونی القدس " ، " مرکز پژوهشهای زمینها " و " مرکز پژوهشهای تطبیقی " .

این جنبش ، افکار و رویکردهای هیچ حزب سیاسی یا سازمانی را تبلیغ نمی کند و به رغم عضویت برخی شخصیتهای سیاسی معروف همچون دکتر مصطفی برغوثی در آن ، تعامل جنبش با احزاب و گروهها در چارچوب توان و نفوذ آنها در عرصه تجمعها و راه اندازی برنامه های اطلاع رسانی و فعالیتهای اجتماعی انجام می شود .

ج - برنامه ها و فعالیتها :

جنبش مبارزه با ساخت دیوار حائل یک جنبش فلسطینی مردمی است که فعالیتهای آن براساس عملکرد کمیته های مردمی مبارزه با ساخت دیوار در شهرها و روستاهای فلسطین صورت می گیرد . جنبش سعی دارد تا با

افزایش اعضا در سطح بین المللی حمایت گروههای مردمی و سازمانهای بین المللی مدافع ملت فلسطین را در مبارزه با ساخت دیوار حائل جلب کند که نتیجه آن در اعتراضات و فعالیتهای این گروهها در جهت اعمال فشار بر دولتهای متبوع خویش برای محکوم کردن ساخت دیوار حائل و درخواست از اسرائیل برای توقف آن نمود می یابد .

تلاش جنبش برای تدوین و اجرای برنامه ها ، حمایت از شهروندان و کشاورزان برای ادامه اسکان در زمینها و خانه هایشان و جهت دادن به کمکها و سرمایه گذاری ها برای ادامه مقاومت در برابر توسعه دیوار حائل از ساز و کارهای دیگر جنبش مردمی است . ساز و کار درون سازمانی جنبش بدین شرح است :

  1. وجود دفاتر نمایندگی جنبش در استانهای مختلف برای ایجاد هماهنگی با کمیته های مبارزه با دیوار در روستاها .
  2. کمیته های ملی مبارزه با دیوار حائل بخشی از جنبش مبارزه با ساخت دیوار به شمار می آیند که به عنوان حلقه اتصال میان شهروندان فلسطینی ساکن در شهرها و روستاها و دفتر جنبش عمل می کنند .
  3. کمیته ها متشکل از شهروندان و کشاورزانی است که انگیزه فعالیت در مبارزات ضد دیوار حائل را دارند ، به طوری که روستاییان و کشاورزان آسیب دیده از دیوار با اجتماع در دفتر جنبش ، کمیته مقاومتی را در منطقه خود تأسیس می کنند .
  4. کمیته ها در فواصل زمانی مختلف برنامه ها و فعالیتهایی را براساس نیازهای هر منطقه فراهم می آورد .
  5. این برنامه ها طی نشست مسئولان هماهنگ کننده مناطق با هماهنگ کننده جنبش تدوین می شود .
  6. علاوه بر امور فوق ، هر استان به طور مستقل به تدوین و اجرای برنامه ها می پردازد و از افراد ، کمیته ها ، مؤسسات و سازمانهای دیگر برای مشارکت در این طرحها دعوت به عمل می آورد .

جنبش مردمی مبارزه با ساخت دیوار حائل در سایه حکم دادگاه بین المللی لاهه در غیرقانونی خواندن دیوار و لزوم تخریب آن ، تلاشهایی را نیز در کنار سایر سازمانهای دولتی و غیردولتی جهانی برای مقابله با دیوار آغاز کرده است . گزارشهای ارائه شده از این جنبش درباره آمار و جزئیات صدمات وارده از دیوار و سایر مطالب مرتبط در ردیف گزارشهای ارائه شده از مراکزی همچون بتسلیم

مورد توجه و استناد رسانه های گروهی و مؤسسات پژوهشی قرار می گیرد .

این جنبش فعالیتهای خود را با مجموعه های بین المللی مخالف جنگ و اشغالگری هماهنگ کرده و معتقد است تقویت همکاریهای بین المللی با ملت فلسطین در مبارزه با ساخت دیوار حائل ، شرایط را برای اعمال مجازات بر ضد اسرائیل و تحریم آن مهیاتر می سازد . با این وصف تلاشهای بین المللی جنبش عبارت است از : همکاری با مجموعه ها ، مؤسسات ، جنبش ها ، شبکه ها ، مراجع قانونگذار و سیاستمداران .

جنبش مردمی مبارزه با ساخت دیوار حائل ، آثاری درباره حقایق مربوط به دیوار را با هدف تقویت جنبش جهانی مبارزه با دیوار چاپ و نشر می کند . ارائه اخبار در پایگاه اینترنتی جنبش ، تهیه مقدمات اعزام آسیب دیدگان از ساخت دیوار به خارج ( برای حضور در همایشها و کنفرانسهای خبری ) و استقبال از هیأتهای خارجی از دیگر فعالیتهای بین المللی این جنبش است .

د - انتشارات :

آثار منتشر شده این جنبش عبارتند از :

  1. چاپ و نشر کتابی درباره دیوار در نوامبر 2002 برای اولین بار در فلسطین .
  2. چاپ کتاب " ساخت دیوار حائل نژادپرستانه در فلسطین را متوقف کنید " در سال 2003 به زبانهای عربی و انگلیسی . این کتاب حاوی تصاویری از دیوار و تأثیرات آن بر زندگی شهروندان و روستاییان فلسطینی است . شایان ذکر است چاپ دوم کتاب به همراه اضافاتی در سال 2004 به بازار عرضه شد .
  3. چاپ و انتشار فصلنامه " دیوار را متوقف کنید " حاوی مقالات تحلیلی با موضوعیت دیوار و تبعات اجتماعی ، اقتصادی و اکولوژیکی آن .
  4. تهیه و توزیع سی دی هایی حاوی تصاویر دیوار و اثرات تخریبی آن به منظور استفاده در سخنرانی ها و همایشها .
  5. انتشار ویژه نامه های کم حجم به صورت ماهانه براساس تحولات .
  6. علاوه بر آثار فوق ، جنبش دارای یک پایگاه اینترنتی فعال به آدرس WWW . stopthewall . orgاست که اطلاعات و اخبار آن براساس مطالب واصله از کمیته ها و

دفاتر جنبش در روستاها و شهرها به صورت روزانه تکمیل می شود . بخشهای " آخرین اخبار " ، مقالات ، تحلیلها و صدای مردم از ستونهای موجود در این پایگاه اینترنتی است . این پایگاه در پوشش دادن به آخرین تحولات ، اوضاع روستاییان و اعتراضات مردمی ، فعال عمل می کند .

مآخذ :

  1. WWW.minfo.gov. ps/wall/16-02-04f.ht
  2. WWW.qalqilia.org.ps/wall/?lg=ar
  3. WWW. stopthewall.org/arabic/cgi-bin/arabic publish/article.44. shtml
  4. WWW.islamonline.net/rabic/politics/2005/13/article04b. shtml