عیاش ، یحیی

از دانشنامه فلسطین


یحیی عیاش در 22/3/1966 در یک خانواده روستایی متولد شد . او سومین پسر خانواده اش پس از مرعی

و یونس بود از کودکی آرام و باهوش و در جوانی خجالتی و خوددار بود .

وی در همان دوران کودکی قران را حفظ کرد و از سن چهارسالگی مقید به اقامه نماز جماعت در مسجد بود و همواره که حرف و متین و آرام و نسبت به والدینش خیرخواه و متواضع بود . مادرش در مورد یحیی چنین می گوید :

" کودکی آرام بود که مانند دیگر بچه ها گریه نمی کرد بیش از سنش می نمود ، با مردان به مسجد می رفت ، هیچ وقت ما را عصبانی نکرد و نسبت به بردارانش نرم و مهربان بود . هوش سرشار وی از همان اوان نوجوانی برای همه مشهود بود . "

یحیی عیاش پس از گذراندن مراحل ابتدایی تحصیل وارد دبیرستان بدیا گردید و با معدل 8/92% فارغ التحصیل شده و به دانشگاه بیرزیت راه یافت . در سال 1984 به جمع جوانان اسلامی دانشگاه بیرزیت پیوست و در جمع دوستان مذهبی به تحصیل پرداخت و در 1991 موفق به اخذ مدرک مهندسی برق گردید .

پس از آن با دختر عمه اش هیام ازدواج کرد و صاحب دو فرزند پسر به نامهای براء و عبداللطیف شد . فرزند اخیرش دو روز قبل شهادتش به دنیا آمد و مادرش او را یحیی نامید .

با شروع انتفاضه فلسطین در سرزمینهای اشغالی در سال 1988 یحیی عیاش در آن فعالانه شرکت کرد . اما باوجود فعالیت او در انتفاضه از آنجا که جوان خجالتی و کمرویی بود نامش در دستگاههای امنیتی اسرائیل وارد نشد و دستگاههای جاسوسی این رژیم از او به عنوان رهبر جنبش یا شخصیت مهمی در انتفاضه شناخت نداشتند .

از سال 1990 یحیی عملیات مسلحانه ضد رژیم صهیونیستی را آغاز کرد . وی در طی سالهای فعالیت خود فقط دوبار با نیروهای رژیم صهیونیستی درگیر شد . یکی در حمله نیروهای اشغالگر اسرائیلی به روستایش " رافات " و ایجاد حکومت نظامی به بهانه فعالیت جماسی در مسجد روستا و دیگری که بیانگر عنایت خاص الهی به او بود و سردبیر روزنامه معاریو از آن به غلبه برافسانه تعبیر کرد . این نشان دهنده توجه خاصی خداوند و لطف او نسبت به عیاش می باشد .

غیر از دو حادثه یاد شده یحیی عیاش برای اسرائیلی ها وجود نداشت تا اینکه برای اولین بار در

22/11/92 پس از کشف اتومبیل بمب گذاری شده در " رامات افعال " حوالی یکی از حومه های تل آویو ، نام یحیی عیاش وارد لیست بازداشت شدگان گردید .

این اولین عملیاتی بود که یحیی افتخار شرکت در آن را داشت . از آن پس خانواده وی مورد تهدید قرار گرفت و خود وی متواری شد . در سال 1993 در حالی که تحت تعقیب بود پسر بزرگش برای به دنیا آمد . در همین سال پدر و مادر یحیی و دو برادرش بازداشت شدند و پسرش نیز چندین بار مورد تهدید سربازان قرار گرفت و حتی یک بار می خواستند او را از پنجره به بیرون پرت کنند .

از همسرش خواسته شد که مهندس را تحویل دهد وگرنه پسرش را خواهند کشت . ولی تمام این تلاشها ناکام ماند و یحیی خود را تسلیم نکرد و به فعالیت خود علیه رژیم صهیونیستی ادامه داد و عملیات نظامی مجاهدین را ترتیب و برنامه ریزی دیگری بخشید .

علی رغم تعقیب و پیگیری از سوی نیروهای اشغالگر و وجود دستگاههای امنیتی شدید توانست از چنگ سربازان اسرائیلی رهایی یابد و اعتماد اسرائیل به ارتش خودش متزلزل گردد . در این راستا واحدهای ویژه مأمور دستگیری او شدند .

سربازان در جاهای مختلف به کمین او نشستند ولی همه اینها بی فایده بود چون عیاش هر روز چندبار تغییر قیافه می داد و در هر جایی بیش از یک بار نمی خوابید و روزانه به دهها شکل در میان مردم رفت وآمد می کرد گاهی به صورت فرد مذهبی یهودی یا شهرک نشین کلاهدار مذهبی ظاهر می شد .

لقب مهندس را اسحاق رابین به از داد . در عملیات زیادی علیه رژیم صهیونیستی مشارکت کرد و طی آن دوستان زیادی را از دست داد ولی نام ( ستاره اش ) از عملیات پنجگانه شروع به درخشش نمود . عملیاتی که در پی کشتار حرم ابراهیمی در 25 فوریه 1994 انجام گرفت رعب و وحشت ارتش اسرائیل گردید .

در این عملیات بخشون فاکسمان " از سربازان ارتش اسرائیل به گروگان گرفته شد با این هدف که بازداشت شدگان زندانهای اسرائیلی آزاد شدند . ولی با مداخله نیروهای خودگردان فلسطینی ( عرفات ) و همکاری آن با شاباک محل اسارت این سرباز معلوم شد .

پس از آن عیاش دست به زنجیره عملیات دیگری علیه رژیم صهیونیستی زد که در اثر آنها ، ارتش اسرائیل

متحمل ضربات پی درپی شد . این ضربات با عملیات قدس در 21/8/1995 شروع گردید .

ارتش اسرائیل همه این علمیات را به عیاش نسبت داد و اقدامات زیادی از سوی رژیم صهیونیستی جهت ترور وی انجام شد که همه به شکست انجامید . از جمله این عملیات ، به آتش کشیدن ساختمانی در محله شیخ رضوان به تاریخ 2/4/1995 بود که عیاش آن را قبل از انفجار ترک کرده بود ولی همین عملیات منجر به کشته شدن سه نفر از نیروهای مبارز پیرو شیخ عزالدین قسام معروف به قسامی ها و مجروح شده چهار نفر دیگر گردید .

عیاش در پی تعقیب شدید نیروهای اسرائیلی به غزه رفت و پس از انتقال به آنجا در چندین عملیات بر ضد نیروهای مشارکت داشت که برخی از آنها عبارتند از :

  1. عملیات سالگرد شهادت عمار عقل .
  2. عملیات انتقام جویانه از قتل هابن عابد از رهبران جهاد اسلامی فلسطین .
  3. عملیات انتقام جویانه از منفجر شدن خانه شهید کمال کحیل توسط رژیم صهیونیستی .

او پس از این عملیات به کرانه غربی بازگشت اما به طور مداوم تحت تعقیب نیروهای امنیتی رژیم صهیونیستی بود تا اینکه صبح روز جمعه 5/1/1996 در حالی که به وسیله تلفن با پدرش عبداللطیف مشغول گفت وگوی تلفنی بود گوشی تلفن وی که قبلاً توسط عوامل صهیونیستها بمب گذاری شده بود منفجر شد و یحیی به درجه رفیع شهادت نائل آمد و روح پرفتوحش به ملکوت اعلی پیوست .

به دنبال انتشار خبر شهادت یحیی عیاش در سرزمینهای اشغالی فلسطین ، مردم فلسطین باور نمی کردند که شبحی که کل دولت اسرائیل را مرعوب ساخته ، به شهادت رسیده است . تا اینکه برخی از گروههای عزالدین قسام ابن خبر را به طور رسمی اعلام نمودند و بدین ترتیب فلسطین در سوگ وی نشست . او از میان فلسطینیان به عرش اعلی رفت ولی یحیی عیاش دیگری از خود در دامان مادر شام البرأ به یادگار گذاشت که چشم فلسطینیان به اوست .

پیکر پاک مهندس شهید در میان انبوه شرکت کنندگان گروههای اسلامی تشییع شد .

در این تشییع جنازه حدود چهارصدهزار نفر شرکت داشتند که این تعداد در سطح فلسطین بی نظیر بود . شاید این بزرگترین و باشکوهترین تشییع جنازه در کشورهای عربی

بعد از مرگ جمال عبدالناصر رئیس جمهور مصر بود . این به دلیل عملیات دلیرانه عیاش در سه سال اخیر عمرش بود که منجر به خسارت مالی و جانی فراوان به صهیونیستها گردید .

بسیاری از تحلیل گران و ناظران غربی و اسرائیلی عوامل موفقیت عیاش در رویارویی با دستگاه امنیت اسرائیل را به اسباب و عوامل شخصی عیاش از جمله هوش سرشار و قابلیت و توان بالای یحیی و استفاده از مواد شیمیایی ساده موجود در داروخانه ها که به مواد منفجره تبدیل می کرد ، نسبت می دادند . علاوه بر موارد فوق ، وی فردی خوددار و حساس به مسائل امنیتی بود او حتی به نزدیک ترین دوستان و افرادش هم اسرارش را فاش نمی ساخت . او درعین حال شخصیتی متدین و باخدا بود .

مآخذ :

  1. فلسطین مسلمه ، مالم یعرفه الناص عن یحیی عیاش ، شماره دوم ، سال پانزدهم شباط ( فوریه ) ، 1997 .
  2. فلسطین مسلمه ، مهندس و مقاوم اسطوری هشتم اسطورة الأمن الاسرائیلی ، شماره هشتم ، سال پانزدهم ، آب ( اوت ) 1997 .