عبدالرحمن بن محمدبن عبدالرحمن علیمی ( 928 - 860 ه/1456 - 1522 م )
ابوعین مجیرالدین العلیمی فخری حنبلی مقدسی در بیت المقدس متولد شد و در همانجا از دنیا رفت . از همان ابتدای نوجوانی علاقه خاصی به فراگیری علوم داشت و برای کسب بیشتر علم به قاهره مسافرت کرد و در آنجا با عده زیادی از علمای آنجا به فراگیری علوم پرداخت .
پس از بازگشتش به فلسطین در بسیاری از شهرهای فلسطینی به قضاوت پرداخت و به منصب قاضی القضات بیت المقدس منسوب شد .
از آثار از تألیفات زیر است :
- الانس الجلیل فی تاریخ قدس و الخلیل .
- اتحاف الزائر و أطواف المقیم و المسافر .
- المنهج الاحمد در تراجم اصحاب امام احمد .
- فتح الرحمن فی تفسیر قرآن .
- تاریخ المعتبر فی انباء من غبر .
کتاب " الانس الجلیل " از مشهورترین تألیفاتش می باشد که در دو جلد برای اولین بار در سال 1283 ه/1866 م در قاهره چاپ شد . این کتاب شامل وصف تاریخی - - جغرافیایی است که در مورد دو شهر بیت المقدس و الخلیل و بقیه شهرهای فلسطین نوشته شده و بر آن شرحی از اماکن مقدس و مراسم حج اضافه شده است .
تاریخ مفصل ملتها از طریق سفر نامه های ، رجال و بزرگان آن مشخص می شود . شکل عمومی آن بر کتاب " مثیرالغرام الی زیارة القدسی و الشام " بنا شده که توسط احمدبن محمدبن ابراهیم بن هلال مقدسی حدود یک قرن و نیم قبل از او نوشته شده . ( 765 - 714 ه/1364 - 1314 م ) و 910 متن اصلی از او نقل شده .
این کتاب براساس کتاب شمس الدین سیوطی " اتحاف الاخصا بفضائل المسجد الاقطی " نوشته شده است .
کتاب علیمی به چهار بخش تقسیم می شود :
بخش اول : در وصف بیت المقدس
بخش دوم : در وصف مسجدالاقصی و مدارس فلسطین و شهرهایش و اداره های آن
بخش سوم : درباره سلاطین و دانشمندان ( بنا به مذاهب اربعه ) و قاضیان ، شهدا و وعاظ و فقهایش
بخش چهارم : به تاریخ والیان اختصاص یافته و با تاریخ سلطنت قایتبای پایان یافته است .
وی به طور گسترده از اریحا و استخرهای شش گانه بیت المقدس و بیت لحم صحبت نموده و به طور مفصل مرزهای سرزمین مقدس را ذکر نموده است در صحبتش در مورد شهر الخلیل از چشمه ها و درختان انگور حدود دو صفحه توصیف کرده است و بحث را در توصیف شهر نابلس و علمایش و چشمه هایش و زیتونش و گروه سامری تصمیم در آن گسترش می دهد .
مآخذ :
- کراچکوفسکی : تاریخ الادب الجغرافی العربی ( ترجمه#شده ) ، قاهره 1961 .
- الأب مرجی : بلادنیه فلسطین العربیه ، بیروت 1948 .
