طنطوره ( روستای - )

این روستای عربی در ساحل دریای مدیترانه و در فاصله 30 کیلومتری جنوب حیفا واقع شده است . این روستا سه کیلومتر راه فرعی دارد که آن را به شاهراه ساحلی متصل می کند . در این روستا ایستگاه خط راه آهن وجود دارد .

طنطوره بر روی ویرانه های شهر قدیمی کنعانی " دورا " واقع شده است .

خرابه های امروزه در شمال روستای جدید قرار دارد . این شهر نقش اساسی درزمان یونانیان داشت . تا اینکه قیساریه در دوره رومی ها به آن برتری یافت و به عنوان مرکز تجاری دریایی بین فلسطین و مصر شهرت پیدا نمود .

از قدیم به بافت حریر و رنگهای ارغوانی مثل دیگر شهرهای ساحلی فلسطین شهرتش همه گیر شد . در زمان جنگهای صلیبی به عنوان تکیه گاه دفاعی مهمی به شمار می رفت . صلیبیان در آن قلعه کوچکی به نام " مرل " احداث نمودند . بقایای آن هنوز در شمال روستا باقی است .

طنطوره منطقه تاریخی است و در کنار آن یکی از برجهای قلعه فرنگیان قرار دارد . افزون بر آن دارای بناهای تاریخی و بندرگاه قدیمی و بقایای بناها و گورها و ستونها و بقایای معماری دیگری است .

نزدیک طنطوره چندین خرابه وجود دارد . از جمله خرابه مزرعه ، ام طوس ، سلیمانیات ، حنانه ، دریهمه و خرابه حیدره و تل عبدون . احمد جزار در اواخر قرن هیجدهم از سنگهایی که از خرابه های آن آورده بود دانشگاه مشهور عکا را تأسیس نمود .

مدرسه انگلیسی باستان شناسی در قدس در دوره بین سالهای 1933 و 1935 اقدام به حفر گوادل هایی در آن نمود که نتیجه آن کشف مجموعه ای از کوزه های سفالی بود که به دوره های مختلف تاریخی برمی گردد . این آثار نمایانگر دوره برونزی جدید تا دوره عربی می باشد . از خلال این کاوشها و حفاریها ، طبقات متغییری از دوره بروزنزی جدید و دوره آهن روشن شد که در آن ویرانی هایی وجود دارد .

آن طور که معلوم است این شهر در خلال جنگهایی که خاور نزدیک از قدیم دچار آن شده ، ویران شده است که تاریخ ، آن را به نام جنگهای مردم دریا معرفی می کند و منجر به سقوط ممالک زیادی که در آن هنگام وجود داشت ، مثل مملکت اوگاریت ، مملکت ألاخ ، مملکت کرکمیش و غیره شد .

همچنین از آثار باقیمانده فلسطینیانی که ساحل فلسطین را وطن خود قرار داده بودند ، یک کوزه سفالی فلسطینی به دست آمد .

بندر طنطوره در شمال روستای جدید واقع شده و آن خلیجی مربع شکل به ابعاد 100 متر در 100 متر

می باشد . در مقابل طنطوره مجموعه ای از جزایر بسیار کوچکی می یابیم که از شمال تا جنوب امتداد پیدا می کند . دره المزرعه که منتهی به دریا می شود در سه کیلومتری جنوب طنطوره و نهر الزرقاء در شش کیلومتری جنوب آن واقع شده است .

روستا به طور کل از شمال تا جنوب امتداد پیدا کرده و مردابهای موجود در شرق آن بدون امتداد در سمت ( شرق ) قرار دارد . کناره های این شهرک با ستونهای شن پوشیده شده است . در سال 1931 در روستا سیصد منزل که از سنگ ساخته شده بود وجود داشت .

در سال 1945 مساحت روستا بالغ بر 119 جریب و مساحت زمینهای تابعه آن 520,14 جریب بود که صهیونیستها 12,14 درصد آن را در تملک داشتند . در سال 1922 در طنطوره نزدیک به 750 تن عرب سکونت داشتند که در سال 1931 تعداد آنها به 953 ( یک یهودی بین آنها بود ) و سال 1945 به 490,1 تن رسید .

در روستا دو مدرسه ابتدایی پسرانه و دخترانه وجود داشت . اقتصاد آن متکی بر کشت حبوبات و محصولات مزرعه ای و درختان میوه و صید ماهی بود . مساحت زمینهای زیر کشت پرتقال آن در سال 1943 نزدیک به 260 جریب رسید که در جنوب شرقی روستا متمرکز می باشد . در حال حاضر زیتون جز در 20 جریب کشت نمی شود . اما مقدار ماهی های صید شده از 6 تن در سال 1928 به 1622 تن در سال 1944 رسید .

صهیونیستها مردم این روستا را آواره و آن را در سال 1948 نابود کردند و در سال بعد ، صهیونیستهای مهاجر یونانی مستعمره مهاجرنشین " دور " را در محل روستا تأسیس کردند . تعداد ساکنان آنجا 170 نفر در سال 1970 بود . همچنین صهیونیستهایی که در سال 1948 از آمریکا و هلند به فلسطین آمدند مجتمع یهودی نشین " نهشولیم " را در فاصله یک کیلومتری شمال روستا بنا کردند . در سال 1970 تعداد مهاجرین آن به 253 نفر رسید .

مآخذ :

1. صایغ ، انیس : بلدانیة فلسطین المحتلة ( 1948 - 1967 ) ، بیروت 1968 .
2. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، جلد 1 ، ق 1 ، جلد#2 ، ق 2 بیروت 1973 و 1974 .
3. نقشه فلسطین : مقیاس 000,1001 ، تابلو زخرون یعقوب .
4. نقشه فلسطین : مقیاس 000,251 ، تابلو اجرم .
5. بوست ، جورج : قاموس الکتاب المقدس ، بیروت 1894 .
6. pirot, l, : Supplement, t. III, col. 419
7. Barrois, A. : Manueld' Avcheologie bibligue, Paris 1939.
8. Garstang, J. and Pythian - Adams, J. W. : Tanurah ( Dova ) , Jerusalem 1924.