تل زعتر ( اردوگاه فلسطینی - )

از دانشنامه فلسطین


اردوگاه فلسطینی تل زعتر در لبنان ، در سال 1950 در منطقه شمال شرقی حومه بیروت ، ایجاد شد . به دلیل مقاومت حرب لبنان ، ص 21 ، عکس وسط

[[ پرونده : | شروع درگیری در اردوگاه تل زعتر - مقاومت کلاشینکف در برابر گلوله توپ ]]

نیروهای جدایی طلب راستگرا ، در مورد آغاز جنگ ویرانگر بر ضد اهالی آن در سال 1976 ، شهرت تاریخی یافت . این اردوگاه در جریان محاصره سال 1976 خسارات و تلفات بسیار سنگینی را متحمل شد و پس از اشغال آن توسط مسیحیان حرب لبنان ، ص 34 ، عکس بالا

[[ پرونده : | کودکان فلسطینی در اردوگاه تل زعتر ]]

خاک یکسان گردید و هیچ اثری از آن باقی نماند .

مساحت آن بالغ بر 295 هکتار و مشرف بر راه بیروت - متن شمالی بود و از مناطق مهم صنعتی لبنان محسوب می شد . به طوری که براساس آمار سال 1968 ، 29 درصد از مجموع

کارخانه های لبنان ، 22 درصد از مجموع کارگران صنعتی و 23 درصد از سرمایه های صنعتی لبنان در این منطقه متمرکز بود . تعداد اهالی آن در سال 1976 بیش از 25هزار تن تخمین زده شده بود . از این تعداد 17هزار تن فلسطینی ، بقیه از اهالی جنوب لبنان و بعلبک و برخی از کارگران سوری بودند .

درباره اوضاع اردوگاه مطالعات بسیاری انجام شده بود که از شرایط نامساعد آن حکایت می کرد . خانه های آن از بتون ، حلبی و بشکه و برخی نیز از چوب ، ساخته شده و راههای داخلی آن بسیار تنگ بود . این راهها توسط جویهای آب کثیف بدون سرپوش ، که سلامت اهالی اردوگاه را به مخاطره می انداخت ، قطع می شد . میزان جمعیت اهالی نیز در حد کم نظیری بود . نسبت کودکانی که به علت اشتغال به کار مجبور بودند مدرسه را در سن جوانی ترک کنند بسیار زیاد بود ( بیش از 31 ) . خدمات عمومی ، ( غذا ، خدمات پزشکی و آموزش ) تنها31 اهالی اردوگاه را در بر می گرفت یعنی معادل 5/2 دلار در ماه برای هر شخص . اهالی اردوگاه به کارهای موسمی و بسیار سخت و کم درآمد مشغول بودند . فلسطینیها مانند دیگر همراهان لبنانی و سوری خود با مشکلات تأمین مخارج و محرومیت از آزادی عمل و جبران مافات روبه رو بودند . و علاوه بر آن از مسأله دیگر یعنی ، شرط دست یافتن به جواز کار رنج می بردند . دستگاههای رسمی از اعطای جواز کار سر باز می زدند و از این مستمسک از جانب صاحبکاران به عنوان وسیله فشاری در جهت بازداشتن کارگران فلسطینی از درخواست حقوق یا ازدیاد آن ، استفاده می شد .

از نظر سیاسی ، نیروهای لبنان فلسطینیها را از دست زدن به فعالیتهای سیاسی - فرهنگی منع می کردند و هرکس که خلاف میل آنها به هر جریان سیاسی می پیوست ، مورد تعقیب قرار می گرفت ولی شکوه و عظمت نیروی مقاومت فلسطین ، پس از شکست ژوئن 1967 و همچنین بعد از نبرد کرامه به ویژه در آغاز سال 1968 فرصت فرار از قیود محدودکننده را به فلسطینیها اعطا کرد . جوانان جهت پیوستن به سازمانهای مقاومت و آموزشهای نظامی روی آوردند و همچنین در نبردهای مقاومت ، علیه دشمنان در مکانهای مختلف مشارکت کردند . هنگامی که طراحان جنگ داخلی لبنان تصمیم به آغاز آن گرفتند ، کشتار خونینی را بر ضد تعداد بسیاری از جوانان و اهالی تل زعتر به راه انداختند . اهالی تل زعتر در راه بازگشت از یکی از اعیاد و جشنهای فلسطینی بودند . تعداد شهدا در این حادثه به بیش از 23 تن رسید و تعدادی نیز مجروح به جای ماند . از آن تاریخ - 13 آوریل 1975 - ساکنان تل زعتر به طور دایم از محاصره هایی که توسط نیروهای جدائی طلب دشمن ایجاد می شد در رنج بودند . در تاریخ 12 مارس 1976 دشمن به عنوان مقدمه حمله نظامی به اردوگاه ، محاصره نظامی و معیشتی اردوگاه را به طور کلی آغاز نمود . حمله در صبح روز 22 ژوئن 1976 به صورت وحشیانه و کاملاً ناجوانمردانه آغاز شد .

اهالی و رزمندگان اردوگاه در مقابل بیش از 70 حمله از جانب محاصره کنندگان مقاومت کردند . اردوگاه در طول 52روز متوالی مورد اصابت 000,55 گلوله توپ و خمپاره قرار

گرفت و علی رغم قطع آب ، نابود شدن خواربار و قطع کمکهای پزشکی ، ویرانی خانه ها و کوخهای سست بنیاد ، هرگز تسلیم نشد . تعداد شهدای این حمله به بیش از 1000 تن رسید . جدائی طلبان علی رغم اعتراضهای مجامع بین المللی ، به کشتاری منجر به شهادت معادل همین تعداد از شهروندان که تحت مراقبت صلیب سرخ بودند و از اردوگاه خارج می شدند ، دست زدند .

این اردوگاه از تعدادی پناهگاههای زیرزمینی برخوردار بود که نقش مهمی در کمک به پایداری مردم و جنگجویان فلسطینی و نیز تأمین برخی نیازمندیهای غذایی و دارویی آنها ( البته به طور محدود ) ایفا نمود .

تل زعتر ، بهترین نمونه مقاومت و شهادت است . شعرا و اهل ادب آن را جاودانه نمودند و یاد آن در قلوب اعراب ( حتی پس از محو آثار آن توسط جدائی طلبها ) باقی ماند . ( ن . ر : اردوگاههای فلسطینی در لبنان ، حمله به - )

مأخذ :

  1. کیالی ، عبدالوهاب : موسوعة السیاسة ، مؤسة العربیة للدراسات والنشر ، جلد اول ، 1990 .