بکری ، محمدبن مصطفی ( 1143 - 1196 ق/1730 - 1782م )
کمال الدین ابوالفتوح الصدیقی الحنفی الغزی معروف به البکری ، ادیب و شاعر و نحوی و فقیه و آگاه به علوم دیگر .
در بیت المقدس متولد شد و تحت سرپرستی پدرش رشد کرد آنگاه به دانش اندوزی پرداخت و در نه سالگی آموزش قرآن را به پایان برد . نزد بسیاری از دانشمندان ، از جمله پدرش دانش آموخت و توسط او به طریقت " خلوتیه " گروید .
کتابهای بسیاری در علوم دینی و لغوی ( ادبیات ) و مدح پیامبر اکرم " ص " و تصوف و تراجم احوال و سایر موضوعات تصنیف کرده است . برخی از آثار او در علوم دینی عبارتند از : " الجوهر الفرید فی التوحید " ، که در آن منظومه پدرش را شرح کرده است ، " کشف اللثام فی شرح صلوات الشیشیة لعبد السلام " ، و " الروض الرائض فی علم الفرائض " که آن را به نظم آورد و " الدرة البکریة فی نظم الفرائد البکریة " نام نهاد و سپس آن را شرح کرد و " کشف الغوامض فی شرح منظومة الفرائض " نامید ، در علوم ادبیات : " الکلمات البکریة فی حل معانی الآجرومیة " در نحو " العقود البکریة فی حل القصیدة الهمزیة " در مدح پیامبر اکرم " ص " : " منح الإله فی مدح رسول الله " که بدیعیه اوست ؛ و " المنح الالهیه فی مدح خیر البریة " که شرح بدیعیه است ؛ در تصرف : " النفحات العواطر علی الکلمات الخواطر " ؛ و در تراجم احوال : " الورد القدسی و الوارد الأنسی " در شرح حال عبدالغنی النابلسی عارف ، و " اتحاف الصدیق بترجمة آل الصدیق " .
از جمله تصنیفات دیگراو : " کشف الظنون فی أسماء الشروح و المتون " ؛ " تشنیف السمع فی تفضیل البصر علی السمع " ؛ " القول الواضح البینات فی عدم معروفة الذات " را می توان نام برد .
دیوان شعری نیز ازوی باقی است که آن را " نبراس الأفکار من مختار الأشعار " نام نهاد .
کمال الدین در غزه در گذشت و در همان جا به خاک سپرده شد .
مآخذ :
- مرادی ، محمدخلیل : سلک الدرر فی اعیان القرن الثانی عشر ، قاهره 1301 ق .
- حاجی خلیفه : کشف الظنون عن اسامی الکتب و الفنون ، استانبول 1941م .
- بغدادی ، اسماعیل : هدیة العارفین الی اسماء المؤلفین و آثار المصنفین ، استانبول 1951 - 1955م .
- بغدادی ، اسماعیل : ایضاح المکنون فی الذیل علی کشف الظنون ، استانبول ، 1945 - 1947م .
