بطوف ( دشت - )

از دانشنامه فلسطین


دشت بطوف زمین پست و پهناوری است که در قسمت شمال شهر ناصره و کوههای آن قرار گرفته و تا محور شمال شرقی - جنوب غربی امتداد می یابد . این زمین پست شکلی شبیه مستطیل دارد که طولش 17 کیلومتر و عرض آن بین 5/2 و 4 کیلومتر متغیر است و مساحت آن نزدیک به 45 کیلومترمربع می باشد .

بلندیهایی از همه طرف به دشت مشرف است که مانع از هدر رفتن آب می شود و اگر نبود ، تنها راه باریک و باز آن در دورترین گوشه جنوب غربی که آن را به دشت ساحلی و صفوریه ( یکی از چشمه سارهای نهر مقطع ) مرتبط می سازد ، باعث تجمع آب ها کشته و آن را به یک آبگیر بسته تبدیل می کرد .

[[ پرونده : | ج1/ص 407 ]]

این دشت بین ارتفاعات کوه البطوف سخنین محصور می باشد که بلندترین قله آن از سمت شمال 548 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و از سمت جنوب ، کوه طرعان است که به همان ارتفاع می باشد . اما ارتفاع سطح دشت بین 150 و 200 متر است و این ارتفاع در قسمت وسط و جنوب غربی کم شده و در اطراف و شمال شرقی و شرق دشت افزایش می یابد .

بلندیهای اطراف دشت از سطح زمین به 300 تا 350 متر می رسد و این عامل سبب شده که دامنه کوهها شیب نسبتا زیادی پیدا کند .

دشت بطوف یکی از گودالها و حوضهای ایجاد شده پراکنده در منطقه جلیل پائین است . این گودال دارای محور شرقی - غربی است که سلسله کوههایی که تقریبا دارای همان محورند ، دو بخش آن را از جهت طولی قسمت کرده اند . ( نک - : جلیل ، کوههای ) و محور دشت بطوف با محور خطوط شکسته ای که در اطراف دشت مشخص است یکی می شود و این سبب پستی و بلندی کوههای اطراف شده است . آنچه که بر اختلاف بین دشت و کوهها می افزاید رسوبات الحاقی و آبرفتهای سیلابی دوران چهارم زمین شناسی است که زمین دشت را پر کرده و نیز چشمگیربودن سنگهای کلسیم و آهکی در کوههاست . ( نک - : زیر ساخت ژئولوژیکی ) . مقدار بارانهای سالیانه در منطقه ، بین 500 و 600 میلی متر است که این امر امکان کشاورزی را در این دشت حاصلخیز بیشتر کرده و بشر از قدیم الایام از این امکانات استفاده کرده است .

صهیونیستها از ویژگیهای طبیعی این منطقه ، در سیاست یهودی کردن سرزمینهای عربی بهره برداری کردند ، و قناتهای گرفته شده از دریاچه طبریه را از طریق این دشت پر کردند و مخازن آبی در انتهای جنوبی دشت به وجود آوردند که شبکه کانال آبرسانی در دشت ساحلی و میانی ( اسرائیل ) و جنوب آن را تغذیه می کند .

با توجه به حاصلخیزی دشت و فراوانی آب ، کشت غلات و سبزیجات در آنجا شکوفا شد و روستائیان اطراف این منطقه به کاشت درختان میوه و پرورش حیوانات بیشتر از ظرفیت مساحتی که آبیاری می شد ، اهتمام ورزیدند .

مآخذ :

  1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، ج 7 ، ق 2 ، بیروت 1974 .
  2. نقشه فلسطین : مقیاس 500001 ، تابلوهای صفد ، ناصره ، حیفا ، مرج ابن عامر .
  3. نقشه زمین شناسی فلسطین ، مقیاس2500001 .