احمد‌بن‌محمد‌بن‌عبد‌الولی‌بن‌جباره ( 728 - 647ه - /1328 - 1249م )

از دانشنامه فلسطین


شهاب الدین ابوالعباس مرداولی ، مقدسی ، حنبلی عالم به قرائت و مفسر قرآن ، فقیه ، اصولی ، نحوی . نسبت " مرداوی " ، به موطن اصلی وی " مردة " اشاره داردکه روستای نزدیک نابلس است و احتمالاً زادگاه وی نیز بوده است . در نوجوانی از امام جمعۀ مردة و ابن عبدالرایم کرمانی و ابن حصورا دانش آموخت پس از آ ن در جست وجوی علم به مسافرت پرداخت ، نخست به مصر رفت و از شیخ حسن راشدی قرائت قران را فراگرفت . اصول را در محضر شهاب الدین قراضی مالکی و ادبیات را در محضر بهاءالدین ابن نحاس خواند . سپس به دمشق رفت و مدتی در صالحیه اقامت کرد . پس از آن به حلب رفت و در آنجا قران می‌آموخت . سرانجام در بیت المقدس سکونت گزید و صدرنثین تدریس زبان عربی و قرائت قرآن شد و شیخ الاسلامی بیت المقدس به او رسید . ابوالعباس مردی درستکار و عفیف ، زندگیش سخت و فضیلتهایش بسیار بود . با درستکاری و دینداری و زهد زندگی کرد . به حج رفت و مدتی در مکه اقامت گزید . در بیت المقدس به ناگهان درگذشت و در مقبره ماملا دفن شد .

تألیفات چندی دارد ، مانند شرح قصیده " حرزالامانی " این قصیده دربارۀ قرائت‌های هفت‌گانه است و به الشاطبیه شهرت دارد . و این شرح بسیار مفصل است و بسیاری از احتمالات بعید درآن مطرح گشته است همچنین " تفسیرالمقدسی " و " شرح عقیله اثراب القصائد فی اسنی القاصد " - شرح محترمترین همزاد قصاید در والاترین مقاصد - . که منظومه‌ای است از شاطبی با قافیه " ر " ، و شرح الفیه ابن‌معطی در نحو که " الدره الالفیه فی علم العربیه " نام دارد همچنین کتابی در تفسیر با عنوان " فتح القدیر فی التفسیر " از ، تالیفات او می‌باشد .

مآخذ :

  1. ابن‌الجزری : غایة النهایه فی طبقات القراء ، قاهره 1932 .
  2. خلیفه ، حاجی : کشف الظنون عن اسامی الکتب و الفنون ، تهران 1387 ه - .
  3. عقلانی ، ابن‌حجر : الدرر الکامنه فی اعیان الماثه الثامنه ، قاهره 1966 .
  4. حنبلی ، ابن‌عماد : شذرات الذهب فی اخبار من ذهب ، قاهره 1931 .
  5. حنبلی ، مجیرالدین : الانس الجلیل بتاریخ القدس و الخلیل ، عمان 1973 .