علما ( روستای - )

علما روستایی عربی است که در چهار کیلومتری مرز فلسطین - - لبنان و در شمال شهر صفد و در 13 کیلومتری

جاده طیطبا - - الرأس الاحمر - - الریحانیة واقع شده است . سه کیلومتر از این جاده آسفالت و بقیه سنگفرش است . این روستا از جاده روستای الجش 15 کیلومتر فاصله دارد که 9 کیلومتر آن آسفالت و بقیه سنگفرش است .

علما در قسمت شمالی کوههای الجلیل اعلی ( قسمت جنوبی کوه عامل ) در منطقه وسیعی به ارتفاع 680 متری از سطح دریا قرار دارد . کوه علول با ارتفاع 729 متر ، در فاصله یک کیلومتری شمال آن و کوه ریحان با ارتفاع 709 متر در فاصله یک کیلومتری غرب آن واقع شده است .

دره الحمام از فاصله نیم کیلومتری شمال غربی علما سر چشمه می گیرد که یکی از رودهای دره عبة و در دو کیلومتری شمال و شمال غربی آن جریان دارد و نیز رود حنداج که در قسمت جنوب غربی دریاچه حوله جاری است . در شرق و جنوب غربی و جنوب روستا نیز آبگیرهایی قرار دارد .

خانه های روستا به صورت نامنظم بوده در سال 1931 تعداد آن به 147 و در 1945 مساحتش به 147 جریب می رسید . این روستا بزرگترین روستای صفد بود و در همان سال مساحت زمینها آن به 747/19 جریب یعنی 14% زمینهای استان رسید که همه آن در تملک اعراب بود .

در سال 1922 تعداد 632 در روستا زندگی می کردند . در سال 1931 تعداد ساکنان روستا افزایش یافت و به حدود 712 تن در سال 1945 به 950 تن رسید .

روستا دارای یک مسجد یک مدرسه ابتدایی پسرانه در شرق روستا بود که دانش آموزان ریحانیه واقع در یک کیلومتری جنوب غربی علما نیز به این مدرسه می آمدند . دو کارگاه سنتی تولید روغن زیتون نیز در روستا وجود داشت . اقتصاد مردم روستا براساس کشاورزی و دامپروری بود .

مهمترین محصولات آن عبارت بودند از حبوبات و درختان میوه . در سال 43/1942 مساحت زمینها زیتون 750 جریب بود که این بالاترین رقم در بین روستاهای صفد به شمار می رفت . از این مقدار 550 جریب آن محصول می داد . باغهای درختان میوه در شمال ، شمال غرب و غرب روستا متمرکز بود .

در سال 1948 ، صهیونیستها علما را ویران و اهالی آن را آواره کردند و در سال 1949 ، صهیونیستهای مهاجر لیبی و ایتالیا مستعمره موشاف ( علماه ) را در سمت جنوب شرقی روستا ساختند ، تعداد اهالی موشاف در سال 1950 به 300 تن و در 1961 به 656 تن رسید . سپس در سال 1970 به 460 تن کاهش پیدا کرد .

مآخذ :

1. صایغ ، انیس : بلدانیه فلسطین المحتله ( 1948 - 1967 ، بیروت 1968 .
2. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، جلد 6 ، ق 2 ، بیروت 1974 .
3. نقشه فلسطین : مقیاس 000,251 ، تابلو علما .
4. نقشه فلسطین : مقیاس000,501 تابلو نبت جبیل .