طرح تأسیسی عرب ( جمعیت - )

این طرح بیش از همه به نام مؤسسه موسی العلمی ارتباط دارد . ولی فکر ایجاد آن به جنبشهای میهنی و ناسیونالیستی عربی در هنگام جنگ دوم جهانی برمی گردد روزی که رجال و بزرگان و احزاب فلسطین یک سلسله گردهمایی های رسمی و غیررسمی برای بحث در مورد مؤثرترین راههایی که اعراب می توانند برای دفع خطر توطئه های مخفیانه یهودی کردن فلسطین و تسلط بر سرزمینهای آن ، برگزینند ، تشکیل می دادند .

احزاب شش گانه فلسطین ، موسی العلمی را به عنوان نماینده خود به گردهمایی کمیته مقدماتی کنفرانس عرب که در تاریخ 25/9/1944 در اسکندریه منعقد شده بود و بعدها به کنفرانس اسکندریه معروف شد ، فرستادند .

برای نخستین بار بحث کنفرانس درباره آزادسازی سرزمینهای فلسطین از طریق تشویق کشاورزان فلسطین و بهبود بخشیدن به سطح زندگی اقتصادی و اجتماعی و نیز زمینهای زراعی آنها و افزایش تولیدات آن بود .

این افکار و اندیشه ها از خلال کمیته اقتصادی تابع جامعه کشورهای عربی در دوره ژوئیه سال 1945 متبلور شد و نیز در برنامه این جمعیت که مجلس جامعه عرب به موجب بیانیه خود در نوامبر 1945 ، آن را تصویب کرده بود ، تجلی یافت .

همان طور که شرکت کنندگان در این کنفرانس طرح پنج ماده ای را برای کمک دولتهای عربی به این حزب تا حدود یک میلیون به طور سالانه تصویب کردند .

اما عراق تنها دولتی بود که به این قطعنامه پایبند باقی ماند و مبلغ 000/15 دینار در سال 1946 و 000/100 دینار در سال 1947 به فلسطینیان کمک کرد .

در سال 1945 ثبت این جمعیت به پایان رسید .

آنگاه در تاریخ 14/12/1952 مجددا در قالب یک نظام اساسی متناسب ، توسط حکومت اردن به ثبت رسید . ماده دوم این اساسنامه تصریح می کند به اینکه این گروه یک گروه و جمعیت خیریه است که ابدا دخالت در سیاست نمی کند و هدف آن تحصیل منافع مادی نیست و برای تحقق اهداف ذیل می کوشد :

اصلاح و بهبود وضع روستاهای عربی ، بهبود وضع کشاورزان عرب ، تشویق و ترویج درختکاری ، بهبود صنایع کشاورزی و روستایی و ایجاد مؤسسه ای برای تعلیم امور کشاورزی و صنعتی برای یتیمان و تهیدستان با به کارگیری سیستم تعاونی .

این جمعیت کارهای خود را با ایجاد و تأسیس کمیته های فرعی در روستاها و شهرهای فلسطین و ارشاد و راهنمایی کشاورزان به برترین راهها برای حفظ جانشان از هجوم استعماری صهیونیستها ، آغاز نمود . به طور مثال این جمعیت برای نجات دو قطعه زمین از نفوذ صهیونیستها ، آنها را خرید .

ولیکن وقایع و حوادث جنگی در سال 1948 و نتایج آن ، این جمعیت را در مقابل مبارزه طلبی ها و مسائل و وظایف جدیدی قرارداد و در نتیجه اهداف آنها بر اتحاد مردم و بهبود بخشیدن وضع معنوی آنها ، متوقف کردن طرح کوچ دادن مردم شهرهای فلسطین ، متمرکز شد .

این جمعیت حق استفاده و بهره برداری از برخی زمینهای اجاره شده در دره اریحا را به دست آورد سپس به تسطیح زمین و اصلاح خاک و کاوش برای یافتن آب در آن برای استفاده از آن به عنوان مرکزی مناسب برای پناهندگان فلسطینی ، مبادرت نمود .

به دنبال آن مرکزی برای آموزش و تعلیم کشاورزی و صنعت برای اسکان دانش پژوهان یتیم و آواره افتتاح کرد و از طریق اجرای طرحهای حیاتی پس از اینکه این روستاها از زمینهای خود و از منابع آب و چشمه ها به سبب اشغال صهیونیستها جدا شده بودند ، به کمک روستاهای خط مقدم ، شتافت .

مآخذ :

1. جمعیة المشروع الانشائی العربی ، قدس 1960
2. The Arab Development Society, Jericho, Jerusalem 1953.