روستاهای جنگلی

[[ پرونده : | ج3 ، ص 375 ]]

تعدادی روستا یا مناطق مسکونی کوچک است که به جنگل ( غابه ) مشهور است و در حقیقت مساحتهایی از درختان جنگلی یا بیشه های فاصل بین روستاهاست که انسان اقدام به از بین بردن درختان کرده است تا از زمینهای آن برای کشاورزیاستفاده کند یا اینکه در آن حیوانات را پرورش دهد یا اینکه راههایی برای انتقال ساکنان روستاهای مجاور آن باشد تا در آن خانه های خود را هم بنا کنند و بعضی از فصول سال در آنجا اقامت کنند . برای همین است که به روستای مجاور آن جنگل ( غابه ) اطلاق می شود .

1. غابه الطیبه/منطقه طولکرم :

این جنگل با دو قسمت آن شامل جنگل طبیعی شمالی و جنگل الطیبه القبیله و جنوب غرب شهر طولکرم بین جنگل جیوس در شمال و جنگل مسکة در جنوب قرار دارد . که در غرب راه اصلی حیفا - یافا قرار دارد و شمال آن راه فرعی است که روستای مسکة را به خرابی جیوس و خرابه البلاقیه در ساحل دریای مدیترانه متصل می کند .

روستا بر روی زمینهای همواری از دشت ساحلی در ارتفاع بین 30 - 20 متر سطح دریا قرار دارد . و در مشرق آن تپه ای قرار دارد که ارتفاع آن 56 متر و در غرب آن رودی قرار دارد که قبل از رسیدن به خرابه البلاقیه تمام می شود ، زمینهای جنگل در اختیار اهالی روستای الطیبه است و آنها هستند که آن را اصلاح کرده و قسمتی از آن را برای کشاورزی مورد استفاده قرار دادند . کار آنها مثل کار ساکنان روستاهای جبلیه است که سبب ایجاد روستاهای جنگلی مجاور شدند .

چاهها در قسمت مشرق جنگل قرار دارند و چاهی در شمال در نزدیکی خرابه جیوس و چاه آخر در جنوب قرار دارد که چاه مسکه است .

مساحت جنگلهای طیبه که شامل دو طرف آن است 1528 جریب است که 18 جریب آن شامل راهها و رودهاست . زمینهای جنگل طیبه توسط زمینهای جنگلهای مسکه و جیوس احاطه شده است . صهیونیستها در غرب دو جنگل الطیبه و مسکة دو مستعمره را برپا کردند که " غابه لتونسکیی " و " شیفاییم " نام دارد .

1. غابه عبابشه/منطقه طولکرم :

در جنوبی ترین ( جنوب غربی ترین ) قسمت منطقه قرار دارد . در جنوب غرب شهر طولکرم و جنوب جنگل مسکة قراردارد . در طرف مشرق آن راه اصلی حیفا - یافا که از آن راه فرعی که به وسیله آن مستعمرات جنوب جنگل العبابشه به راه اصلی وصل می شود ، قرار دارد .

در شمال آن راه دوم دیگری وجود دارد که روستای مسکه را در مشرق به روستای حرم در ساحل دریا در مغرب وصل می کند .

زمینهای جنگل در منطقه گسترده ای از زمینهای دشت ساحلی که ارتفاع آن بین 50 - 25 متر بالاتر از سطح دریاست ، قراردارد . ساکنان روستای کفرعبوش زمینهای این جنگل را در اختیار دارند و آنها هستند که آن را آماده کرده در آن کشاورزی کردند . در شمال شرقی جنگل چاههای زیادی وجود دارد مهمترین آن چاه عبابشه است همان طوری که تعدادی چاه در جنوب جنگل قراردارد .

مساحت زمینهای جنگل عبابشه 2442 جریب است که 47 جریب آن شامل راهها و رودهاست و پرتقال در 675 جریب آن کشت می شود و بر آن زمینهای روستاهای حرم ( منطقه یافا ) و جنگل مسکه و تبصر ، قراردارند . درختان جنگلی در قسمت جنوبی زمینهای جنگل عبابشه قراردارد در حالی که باغهای میوه در قسمت غربی آن قراردارند .

صهیونیستها زمینهای جنگل را در سال 1948 اشغال کرده و در مغرب آن دو مستعمره " کفار شمار یاهو " و " رشبون " و دو مستعمره " غان راشال " و " رعنانه " در جنوب آن بنا کردند .

1. غابه کفرصور/منطقه طولکرم :

در مغرب شهر طولکرم واقع است و در جنوب چاههای آب حنون و خرابه بیت لید و شمال رود فالق قرار دارد و راههای فرعی آن را به راه اصلی یافا - حیفای اصلی وصل می کند .

جنگل در منطقه گسترده ای از زمینهای دشت ساحلی قرار دارد که ارتفاع آن از 20 متر بالاتر از سطح دریا نیست . شنهای ساحل بیش از 3 کیلومتر در وسط جنگل و جنوب آن در منطقه البرص قرار دارد که تپه شنی سختی در آن مشاهده می شود . یکی از تپه ها دارای ارتفاع 41 متر بالاتر از سطح دریاست . تعداد چاهها و چشمه های آب در دوطرف شمالی و شرقی جنگل قراردارند .

مساحت زمینهای جنگل کفرصور 9666 جریب است که 258 جریب آن شامل راهها و رودهاست . و پرتقال در مساحت 593 جریب آن کشت شده است و در آن کشت حبوبات و پسته و خربزه دیده می شود و زمینهای روستاهای برکة حنون و چاههای حنون و برکة رمضان و خرابه زبابده آن را احاطه کرده است .

جنگل کفرصور در اصل جزیی از جنگل گسترده ارسوف است که درختان آن قطع شده و اهالی روستای کفرصور کوهستانی آن را آماده کشت کردند . استقرار ساکنان در جنگل فصلی و هنگام کارهای کشاورزی است . تعداد کسانی که به این روستا آمدند در سال 1945 به 740 نفر رسید .

صهیونیستها زمینهای جنگل را در سال 1948 اشغال کرده و در زمینهای آباد آن مستعمرات یهودی نشین " بیت یهوشوع " و " تل الحاق و کفارنتر " را بنا کردند .

1. غابه مسکة/منطقه طولکرم :

در جنوب غرب شهر طولکرم قراردارد که به ساحلدریای مدیترانه نزدیک است . در طرف شمالی جنوبی بین راه اصلی حیفا - یافا و ساحل دریا قراردارد . که در شمال آن جنگل طیبه در جنوب آن جنگل عبابشه قراردارد . و درجنوب آن راه دومی است که روستای مسکه را به مشرق روستای الحرم - سیدناعلی و در ساحل متصل می سازد .

جنگل مسکة در زمینی گسترده ای از زمینهای دشت ساحلی است که ارتفاع آن بین 50 - 25 معتر بالاتر از سطح دریاست . و دره منقطع در مشرق روستا جاری است که در نزدیکی خرابه ام علیقه در شمال شرقی آن پایان می یابد .

چاهها و مخازن آب در قسمت جنوبی روستا قرار داشته و در قسمت غربی آن چاه مسکة قراردارد که آب آشامیدنی ساکنان را تأمین می کند .

مساحت زمینهای جنگل مسکه 5882 جریب است که 38 جریب آن شامل راهها و رودهاست و زمینهای جنگل طیبه و قبلیه و تبصر و جنگ لعبابشه بر آن احاطه دارند . باغها و درختان میوه و نیز چاهها و مخازن آب در قسمت جنوبی زمینهای آن قراردارند . زمینها ملک اهالی روستای مسکه است که در آن کار می کردند . همانند ساکنان دیگر روستاهای جنگلی که در هنگام کشاورزی فصلی آباد کردند سپس به روستاهای اصلیشان برمی گشتند . از تعداد آنها آمار دقیقی در دست نیست .

صهیونیستها روستای جنگلی مسکة را در سال 1948 اشغال کرده و در مغرب آن دو مستعمره " غان لتونسکی " و " شفاییم " و مستعمرات " تغیرت تسفی " و " غان حاپیم " و " سدیه " و " اربوغ " را در مشرق آن بنا کردند .

مآخذ :

1. دباغ ، مصطفی مراد : بلادنا فلسطین ، ج 3 ، ق 2 ، بیروت 1971 .
2. نقشه فلسطین : مقیاس 000,501 ، تابلو الطیرة .