بیرالسبع ( نبرد - 1948 )

در نیمه ماه مه 1948 ، وقتى که انگلستان تصمیم خود مبنى بر عقب نشینى از فلسطین را اعلام نمود ، گاردى براى حفاظت و دفاع از شهر ، متشکل از نیروهاى پلیس محلى ، رزمندگان ، شترسواران و داوطلبانى از شهر و روستا ( حدود 60 تن ) به وجود آمد که فردى به نام عبدالله ابوسته فرماندهى آن را به عهده داشت .

ابزار و تجهیزاتى که در اختیار این گروه قرار داشت شامل 200 مسلسل ، 4 دستگاه بى سیم ، 14 تلفن صحرایى ، تعدادى سلاحهاى خودکار سبک ، تعدادى مین و صدها نارنجک دستى بود . این گروه توانست در حد توان خود به یک رشته عملیات نظامى موفق ، دست بزند از جمله ، حمله به کاروانى از اتومبیلهاى اسکورت شده صهیونیستها ، مقابله با نیروهاى مسلح صهیونیست و محاصره شهر تحت اشغال " بیت ایشل " مى باشد .

پس از عقب نشینى نیروهاى انگلیس از بیرسبع در روز 14/5/1948 ، صهیونیستها بلافاصله به گسترش حوزه نفوذ خویش بر مناطق و جاده هاى ارتباطى مهم دست زدند .

در مقابل ، اعراب نیز با تعدادى از داوطلبان مصرى و لیبیایى ( به ترتیب 50 و 80 تن داوطلب که 20 تن آنان افسر بودند ) به تقویت و پشتیبانى از گارد نظامى شهر پرداختند . در 18/5/1948 نیز یک گردان پیاده از مصر به فرماندهى سروان احمدعبدالعزیز وارد منطقه بیرسبع شد . البته هیچ گونه همکارى و ارتباطى بین این نیروها و گارد شهر وجود نداشت . اما طولى نکشید که فرماندهى نیروهاى مسلح ، به بهانه اقتضاى اوضاع نظامى ، نیروهاى خود را از بیرسبع بیرون کشید . این باعث شد که دفاع از شهر ، تضعیف گردد زیرا به جز چند توپ از کالیبرهاى مختلف ، در شهر چیز دیگرى وجود نداشت . گذشته از این ، مدافعان شهر به جاى این که در بیابانهاى غیرمسکونى حومه شهر خندق ایجاد کنند ، در نزدیکى ساختمانهاى شهر اقدام به این کار کردند ، که این خود یک اشتباه بود .

14/10/1948 جنگهاى نقب شروع شد و ارتش اسرائیل ، اسدود ، مجدل ، عراق سویدان و بربرة را اشغال کرد و در برابر دروازه شهر غزةایستاد . در 18/10/1948 این ارتش حمله به بیرسبع را آغاز کرد ، فرمانده گارد شهر ، از ستاد فرماندهى نیروهاى مسلح مصر ، درخواست کمک فورى نمود ولى نه تنها به او کمکى نکردند بلکه از وى خواستند

که بعضى از تجهیزات جنگى خود را در اختیار ستاد فرماندهى مصر بگذارد . در آن هنگام نیروهاى دو طرف نابرابر بودند ، ارتش اسرائیل مجهز به هواپیما و 000/000/5 نیروى پیاده مسلح به زره پوشهاى نظامى و توپهاى سنگین بود . در حالى که تعداد نیروهاى گارد و پادگان بیرسبع از 216 رزمنده شامل مبارزان شهر و داوطلبان و عده اى از نیروهاى مصرى با سلاحهاى سبک و مهمات تجاوز نمى کرد .

جنگ ، با از بمباران هوایى شهر از 18/10/1948 تا شب 21/10/1948 ، آغاز شد . در حالى که نیروهاى گارد فاقد توپ ضدهوایى بودند . این بمبارانها جداى از ایجاد ترس و وحشت در اهالى ، باعث کشته شدن 7 تن و ویرانى 10 خانه شد .

روز 20/10/1948 توپخانه اسرائیل براى پشتیبانى از نیروهاى پیاده به کار افتاد . کمى بعد نیروهاى خط مقدم اسرائیلى در حالى که نیروهاى هوابرد براى محاصره شهر از شمال غربى آنها را پشتیبانى مى کردند حمله خود را آغاز کردند و ساعت یک و نیم روز بعد ( 21/10/1948 ) وارد شهر شدند . نیروهاى دشمن محله هاى شهر را تصرف کردند و خیابان به خیابان به پیش رفتند . تا صبح 21/10/1948 بود که نیروهاى باقیمانده مدافع بیرسبع در مرکز پلیس که مجموعا 53 تن مصرى ، سودانى و فلسطینى بودند ، برخوردند و نبردى خونین میان نیروهاى مدافع و نیروهاى مهاجم اسرائیلى درگرفت . نیروهاى مدافع به رغم نداشتن تجهیزات ، مقاومت سختى از خود نشان دادند . ولى به دنبال نابود شدن مخازن آب در اثر برخورد گلوله توپ به آنها و پس از پر شدن آب آن بر مواضع نیروهاى گارد ، مدافعان مجبور شدند که تغییر موضع بدهند . بنابراین همگى به طبقه زیرین ساختمان مرکز پلیس رفتند و به مقاومت ادامه دادند . این مقاومت تا آنجا که مى توانست ادامه داشت تا این که درهم شکسته شد و مرکز پلیس در ساعت 45/8 دقیقه صبح 21/10/1948 به تصرف ارتش اسرائیل درآمد و شهر بیرسبع به طور کامل اشغال شد .

مآخذ :

1. العارف ، عارف : النکبة ، ج 3 ، بیروت 1956 .
2. ابونمل ، حسین : قطاع غزة 1948 - 1967 : تطورات اقتصادیة و سیاسیة و اجتماعیة و عسکریة ، بیروت 1979 .
3. تل ، عبداله : کارثة فلسطین ، قاهرة 1959 .
4. عبدالمنعم ، محمدفیصل : فلسطین و الغزو الصهیونى ، قاهرة 1970 .