دری ، آریه

آریه دری ( Aryeh Deri ) در سال 1959 در شهرک مکناس مراکش به دنیا آمد . در سال 1968 به همراه خانواده اش به اسرائیل مهاجرت نمود . پس از اتمام تحصیلاتش در دانشکده تلمودیک ( مدرسه دینی یهود ) یوسف پورات و دانشکده تلمودیک هبرون در بیت المقدس وارد ارتش شد و با درجه استواریکمی سربازی خود را انجام داد . پس از آن در سال 1981 به عنوان عضو مؤسس شهرک معالی عاموس دبیری آن را بر عهده گرفت . در سال 1984 مدیریت مرکز تورات را به عهده داشت تا اینکه در همان سال به همراه حاخام عوفادیا یوسف ( بنیانگزار و رهبر مذهبی حزب شاس ) و اسحاق بیرتس حزب شاس را تأسیس نمود . در سال 1985 به عنوان مشاور ارشد وزیر کشور و دبیر کل حزب شاس برگزیده شد .

وی در سال 1986 به مدیر کلی وزارت کشور منصوب شد و این امر تا سال 1989 که تصدی وزارت کشور را بر عهده گرفت ادامه داشت . در 23 ژوئن 1992 از سوی حزب شاس به کنیست سیزدهم راه یافت و به عضویت کمیسیون امنیت و امور خارجه در آمد . وی تا سال 1992 وزیر کشور بود و در طی همان سال به سمت وزیر مشاور نیز منصوب شد . او همچنین در 29 می 1996 از سوی حزب شاس به کنیست چهاردهم راه یافت و به عضویت کمیسیون امنیت و امور خارجه در آمد . زمانی که دری تصدی وزارت کشور را بر عهده داشت دادخواستی مبنی بر فساد اداری ، حیف و میل و بخشش اموال دولتی ، دریافت رشوه تنظیم و به دستگاه قضایی تقدیم شد قاضی پرونده آریه دری ، یعقوب صمیح که به همراه دو قاضی دیگر قضاوت این پرونده را برعهده داشت در روز 26/12/1377 در حالی که جریان محاکمه و اعلام حکم به صورت مستقیم از رادیو پخش می شد اعلام کرد : پرونده جنایی شماره 30593 علیه متهم ردیف اول آریه دری ، متهم ردیف دوم موشه واینبرگ ، متهم ردیف سوم آریه واینبرگ و متهم ردیف چهارم یومتوب روبین می باشد که براساس آن متهم ردیف اول آریه دری به اتهام گرفتن مبلغ 155 هزار دلار از سه متهم دیگر و خیانت در امانت مجرم شناخته شد . دادگاه ، آریه دری متهم ردیف اول را به چهار سال زندان و پرداخت 250 هزار شیکل یا ده ماه زندان به جای آن محکوم نمود و سه متهم دیگر پرونده را نیز به زندانهای کوتاه مدت محکوم نمود .

پس از اعلام حکم ، آریه دری در گفت وگو با خبرنگاران گفت : " حاخامهای ما به ما آموخته اند که انسان باید همانگونه که خیر را می پذیرد ، شر را نیز بپذیرد . این وظیفه هر یهودی است که به آنچه عنایت الهی از خیر و شر برای او نوشته و تقدیر شده پذیرا باشد . درباره حکم امروز دادگاه ، گفتن اینکه چه انتظاری داشتم دشوار است خصوصا که از سوی دستگاه قضایی به شکل هولناکی آبرویم رفت . " زکی کمال دبیر کانون وکلای دادگستری اسرائیل نیز طی مصاحبه ای حکم زندان و جزای نقدی آریه دری را ناچیز توصیف نمود و گفت : " رهبر حزب شاس دست کم می بایستی به 15 سال زندان محکوم می شد . " !

در پی اعلام مجرمیت دری ، الیاهو سویسا وزیر کشور کابینه نتانیاهو گفت : " دادگاه حکمش را صادر کرد و ما علی رغم اینکه آن را قبول نداریم به آن احترام می گذاریم . نفوت تلتسور وکیل مدافع آریه دری نیز گفت : " دری از نظر ما پاک ، بی گناه و صادق می باشد و نه تنها از این مسأله ناتوان خارج نمی شود بلکه سربلندتر و محبوبتر از گذشته نیز خواهد شد . من واقعا ناامید و دلسرد شدم ودر سالن دادگاه هم گفتم و از قضات خواستم در اسرع وقت به منظور کاهش تشنج دست از اقدامات قضایی برداشته و به دری فرصت بررسی وبازنگری را بدهند .

ایهود باراک رئیس حزب کارگر نیز گفت : " من به حکم و دادگاه احترام می گذارم و برای آریه دری که سهم زیادی در پیشرفت کشور دارد متأسف هستم . من امروز نمی توانم از همسرش یافا ( Yafa ) و فرزندانش که روزهای سختی را پشت سر می گذارند یاد نکنم . من معتقدم این فرد است که باید مجازات را تحمل کند نه حزب " ! به گزارش پلیس اسرائیل در پی اعلام این حکم ، افراد ناشناسی قضات این پرونده را تهدید به مرگ نمودند . پلیس نیز برای جلوگیری از هرگونه اقدام احتمالی تدابیر ویژه امنیتی اتخاذ کرد و صدها تن از افراد خود را در سرتاسر بیت المقدس مستقر نمود . بنیامین نتانیاهو نخست وزیر وقت نیز در یک نشست مطبوعاتی در جمع خبرنگاران گفت : " امروز روز سختی بود و شاید برای آریه دری ، همسر و فرزندانش سخت تر باشد . قلب من با آنان است ولیکن کشور ما کشور قانون است و باید بدانیم بدون احترام به قانون زندگی برای ما در این سرزمین معنا نخواهد داشت . من با نهایت حساسیت به تهدیداتی که بر علیه قضات می شود می نگرم و هرگز آن را تحمل نخواهم کرد . در این لحظات همه را به خویشتن داری فرا می خوانم و امیدوارم کسی از آریه دری انتقام نگیرد . "

بینی بار خواننده مشهور اسرائیلی نیز در پی صدور حکم محکومیت دری گفت : " می خواهم به تمام ملت اسرائیل بگویم که این یک جنگ داخلی نیست و شما تبلیغاتچی ها موفق به شعله ور نمودن جنگ داخلی نخواهید شد . ما با لائیکها هم زندگی خواهیم کرد و به آریه دری یک هدیه بزرگ می دهیم وآن 20 کرسی در کنیست پانزدهم خواهد بود . " در ادامه حاخام عوفادیا یوسف رهبر معنوی حزب شاس نیز طی حملاتی به دستگاه قضایی حکم دادگاه را غیر قابل قبول دانسته و افزود که این روش دستگاه قضایی زندگی را بر یهودیان مذهبی و سنتی غیرقابل تحمل خواهد نمود . عزر وایزمن رئیس جمهور وقت اسرائیل نیز طی دیداری با حاخام یوسف که در منزل وی انجام گرفت گفت : " عوفادیا یوسف انسان محترمی است و ریاست طایفه بزرگی یهودیان شرقی تبار ( سفارادی ) را بر عهده دارد . امیدوارم راهی برای رفع مشکلات به وجود آمده بین حاخامها و دستگاه قضایی پیدا نمائیم . "

آریه دری نیز پس از این دیدار گفت : " حاخام عوفادیا یوسف فردی میانه رو و با سعه صدر و دیدی وسیع می باشد ولیکن او در حال حاضر به شدت ناراحت است تا حدی که در این دیدار ( دیدار با وایزمن ) اشکهایش جاری شد . او از اینکه یهودیان مذهبی دیگر نتوانند در اسرائیل زندگی کنند می ترسد " ! یوسی سارید ( Yossi Sarid ) رئیس حزب میرتس نیز در این باره گفت : " نمی خواهم از فرصت سخت و دشوار کسی استفاده کنم ولیکن دری از بودجه دولت به افراد زیادی کمکهای مالی نموده است ولی ما باید در هنگام کمک به افراد جوابگوی کار خود نیز باشیم و حقیقت را بگوئیم . به نظر من آریه دری یک شخص با استعداد است که شبیه وی در اسرائیل زیاد نیست . !

پس از اعلام حکم دادگاه جنبش الهامایام وابسته به حزب شاس گردهمایی مردمی عظیمی را در نزدیکی پارک ساکر در بیت المقدس ترتیب داد و جمعیت حاضر که از حامیان حزب شاس بودند همگی خواستار صدور حکم برائت برای آریه دری شدند . در همین میان ران کوهن ( Ran Cohen ) و امنون روبنشتاین ( Amon Rubinstein ) از حزب میرتس نیز درخواستی را مبنی بر به تعلیق در آمدن نمایندگی آریه دری به دلیل داشتن پرونده قضایی تقدیم کنیست کردند . آریه دری پس اعلام حکم ، درخواست تجدیدنظر خود را نسبت به احکام صادره از دادگاه قدس تقدیم دادگاه استیناف نمود که پس از مدتی دادگاه وی را در بخشی از اتهامات وارده بر دریافت رشوه و یکی از بندهای مربوط به کلاهبرداری تبرئه نمود . لیوین قاضی دادگاه استیناف در پرونده دری گفت : " حکم آریه دری را به خاطر جایگاه سیاسی که دارد از 4 سال به سه سال تخفیف داده است " ! در همین حال یکی از طرفداران دری که در سالن دادگاه حاضر شده بود فریاد زد : " آنها ( دستگاه قضایی ) در عالم و این دیار مقدس ثابت کردند که وایزمن می تواند در منزلش بنشیند در حالی که آریه دری به سه سال زندان محکوم می شود " ! ایلی یشای ( Eli Yishai ) رئیس حزب شاس و وزیر مستعفی کار و امور اجتماعی کابینه ایهود باراک نیز گفت : " به نظر من این حکم بسیار شدید و دردناک است و علی رغم تمام دردها باید بگویم این حکم تعجب مرا برانگیخت . ما اشخاص دیگری را دیدیم که به آنها اجازه کار داده شد البته من نمی خواهم علیه رئیس جمهور حرفی بزنم " !

آریه دری نیز پس از اعلام حکم استیناف گفت : " به هر کس که سخن مرا می شنود می گویم که بدون تردید حقیقت پیروز خواهد شد ولیکن نمی دانم چه وقت ، زیرا همه امور به دست خداوند پاک و متعالی است . به نظر می رسد که امکانی برای استیناف وجود ندارد . اگر خداوند مرا به سه سال زندان محکوم کرده است پس من استحقاق آن را دارم و قبول می کنم و اگر کفاره ملت اسرائیل است ، من آن را با تمام وجود و عشق می پذیرم " ! موشه کتساف ( Moshe Katsav ) رئیس جمهور جدید اسرائیل نیز در واکنش به حکم استیناف دری فقط به تأکید بر قانونمندی و احترام به قانون بسنده کرد . وکلای دری دادخواستی را نیز مبنی بر تقاضای تجدیدنظر تقدیم اهارون باراک ( ) رئیس دستگاه قضایی اسرائیل نمودند که با مخالفت وی مواجه شده و او دستور داد که دری برای گذراندن دوران محکومیتش روانه زندان شود . دری در تاریخ سوم سپتامبر 2000 ( 13 شهریور 79 ) روانه زندان شد و با رفتن به زندان به مسأله ای که جامعه اسرائیل را شدیدا مشغول خود نموده بود پایان بخشید .

با توجه به نفوذ و قدرتی که مذهبیها و علمای تورات ( حاخامها ) در رژیم اسرائیل از آن برخودار بوده اند . از زمان تشکیل تاکنون این نخستین بار بود که دستگاه قضایی اسرائیل این جرأت و جسارت را به خرج داد و یک حاخام را در این سطح ( رهبر یک حزب سیاسی و نماینده یهودیان شرقی تبار ) به عرصه دادگاه کشاند و وی را محکوم کرد و حکم را نیز در قبال وی به اجرا گذارد .

مآخذ :

1. نشریه رویداد و گزارش ، مؤسسه تحقیقات و پژوهشهای سیاسی علمی ندا ، شماره 68 .