عبدربه ، یاسر

یاسر عبدربه مشهور به ابوبشر ، در سال 1945 در منطقه یافا ( فلسطین ) به دنیا آمد . خانواده وی جزء خانواده های آواره فلسطینی بود . او تحصیلات خود را در دانشگاه آمریکایی قاهره به اتمام رساند و موفق به دریافت مدرک فوق لیسانس در رشته اقتصاد و علوم سیاسی شد .

عبد ربه از سال 1960 فعالیتهای سیاسی خود را در کنار عرفات آغاز کرد . در سال 1968 با کمک نایف حواتمه جبهه دموکراتیک برای آزادی فلسطین را تأسیس کرد . این گروه در آن زمان یکی از گروههای چپگرای سازمان آزادی بخش فلسطین محسوب می شد .

وی در سال 1971 عضو کمیته اجرایی سازمان آزادی بخش فلسطین در تونس شد . پس از گذشت دو سال یعنی در سال 1973 ، ربه به سمت معاون دبیرکل سازمان

آزادی بخش فلسطین منصوب شد .

همچنین وی از سال 1973 تا 1994 رئیس بخش اطلاعات و فرهنگ این سازمان بود . ربه به عرفات بسیار نزدیک بود و به همین خاطر بود که از سوی عرفات به عنوان مذاکره کننده فلسطینی در گفت وگوهای بین فلسطین و اردن از سال 1988 تا سال 1990 انتخاب شد .

در سال 1991 ، ربه پس از 23 سال خدمت در جبهه دموکراتیک برای آزادی فلسطین ، جبهه را ترک گفت و اتحادیه ای را تحت عنوان اتحادیه دموکراتیک فلسطین تأسیس کرد . گروهی که مخالف دخالت اردن در مسایل سیاسی فلسطین بود .

ربه در همان سال یعنی 1991 ، در صلح مادرید به عنوان نماینده فلسطین شرکت کرد . همچنین وی در سال 1993 در مذاکرات صلح اسلو حضور یافت .

هنگامی که حکومت خودگردان فلسطین در سال 1994 تأسیس شد ، ربه ، به ریاست وزارت اطلاعات رسید . پس از آن به عنوان رئیس گروه مذاکرات در دور آخر گفت وگوها منصوب شد . اما وی در مه سال 2000 در اعتراض به محرمانه شدن گفت وگوهای بین اسرائیل و فلسطین و انتقال آن به سوئد تصمیم به کناره گیری از این پست گرفت و استعفای خود را از ریاست گروه مذاکره کنندگان حکومت خودگردان رسما اعلام کرد .

در این رابطه ربه طی پیامی به عرفات گفت : " این مسأله می تواند پیام نادرستی را به اسرائیل بدهد و نشان دهد که فلسطینیان از یک موضع سیاسی واحد و یکسان برخوردار نیستند . " از سوی دیگر وی معتقد بود که اسرائیل در پی یافتن راه فرار در مذاکرات است و به همین دلیل است که تمایل به انجام مذاکرات سری دارد . لذا این استعفا می تواند باعث هوشیاری مذاکره کنندگان شود و امکان استفاده از هرگونه راه فراری را منتفی کند .

در سال 2001 ، ربه ، یکی از سه فلسطینی سرشناسی بود که بیانیه مشترک اسرائیل و فلسطین را تحت عنوان " خونریزی نه ، اشغال نه ، مذاکره آری ، صلح آری " امضا کرد . سندی که پیشنهاد مذاکره را به جای استفاده از خشونت برای حل منازعات منطقه ارائه می داد .

در اکتبر سال 2002 هنگامی که عرفات مشغول تنظیم طرح مقدماتی یک حکومت جدید بود ، از ربه خواست تا به او بپیوندد . اما ربه این پیشنهاد را نپذیرفت و

آن را رد کرد .

ربه ، به مدت چند سالی سخنگوی بین المللی فلسطینیان بود ، همچنین وی در این مدت به گروه ائتلاف صلح اسرائیل پیوست و به همراه این گروه به آمریکا سفر کرد .

وی در آوریل سال 2003 به عنوان وزیر امور کابینه انتخاب شد . در اکتبر همان سال ، با توجه به سوابق مختلفی که در امر مذاکره داشت ، در گفت وگوهای غیررسمی صلح اسرائیل و فلسطین شرکت کرد و در نهایت گفت وگوی وی با " یوسی بیلین " به امضای توافقنامه غیررسمی ژنو انجامید . عبدربه ، در کابینه احمد قریع ، وزیر کشاورزی بود .

ربه ، در طول فعالیتهای دیپلماتیک خود ، به دنبال ایجاد نوعی توافق با اسرائیل و خاتمه درگیری در منطقه بود . وی برای رسیدن به چنین وضعیتی پیش فرضهایی را مطرح می کند که از دید او در صورت اعمال آنها می توان به برقراری صلح و امنیت در منطقه امیدوار بود . پیش فرضهای او عبارتند از :

1. به رسمیت شناختن حقوق مردم فلسطین به ویژه حق تعیین سرنوشت .
2. عقب نشینی اسرائیل تا مرزهای مشخص شده در 4ژوئن 1967 که بیت المقدس را هم شامل می شود و البته منطبق بر قطعنامه های 242 و 338 سازمان ملل متحد است .
3. توجه به حق آوارگان فلسطینی برای بازگشت و دریافت غرامت و استرداد آن که در اعلامیه حقوق بشر نیز بر آن تأکید شده است .
4. تصمیم گیری در مورد بیت المقدس - - با توجه به نقش حساس آن در منطقه - - مطابق با قطعنامه های شورای امنیت . از دید ربه " بیت المقدس بایستی شهری آزاد و پایتخت دو کشور باقی بماند ، به گونه ای که همه مردم قادر به انجام عبادات خود به طور آزاد در آنجا باشد . "
5. غیرقانونی بودن فعالیتهای شهرک سازی با توجه به کنوانسیون های توافقی پیشین و همچنین قطعنامه های سازمان ملل متحد ، ربه معتقد است یکی از موانع موجود بر سر راه صلح سیاستهای توسعه طلبانه ای است که اسرائیل در پیش گرفته است .

وی می گوید : " ما نمی توانیم بر سر میز مذاکرات

بنشینیم آن هم زمانی که طرف دیگر ما از طریق خشونت در مورد سرزمین ما تصمیم می گیرد . اتخاذ این گونه فعالیتها از سوی اسرائیل روند صلح را خدشه دار می کند . "

1. تقسیم آبهای جاری بین مرزی براساس حقوق بین الملل و پرداخت غرامت در صورت نقض این قوانین .
2. توافق طرفین در مورد اتخاذ تمهیدات امنیتی در منطقه .

ربه ، برای تحقق موارد فوق در پی نوعی فرایند سیاسی است که مؤلفه های آن اطمینان بخش طرفین برای رسیدن به صلحی پایدار باشد . وی ایجاد چنین وضعیتی را لازمه برقراری امنیت و تثبیت دمکراسی و انجام اصلاحات آینده می داند .

از جمله مؤلفه های این فرایند حضور یک ناظر پرقدرت در منطقه است که تضمین کننده آتش بس و اجرای قراردادهای توافق طرفین باشد . وی در این باره عنوان می کند : " بعضی از گامها را بایستی دولت فلسطین بردارد و بعضی دیگر را اسرائیل به عنوان قدرت اشغالگر . اما گامهایی وجود دارد که بایستی جامعه جهانی ، به خصوص آمریکا ، بردارد . زیرا ما معتقدیم ، بدون دخالت جدی دولت آمریکا ، بدون حضور مستقیم و کنترل مستقیم آمریکا و نظارت این کشور نمی توان کاری انجام داد . "

با توجه به این مقدمات بود که ربه ، به استقبال مذاکرات صلحی رفت که در نهایت به انعقاد توافقنامه غیررسمی ژنو منجر شد .

( نک : ژنو ، توافقنامه )

مآخذ :

#نشریه رویداد و گزارش فلسطین ، مؤسسه تحقیقات و روبه روی علمی - سیاسی ندا ، 2/3/1384 ، شماره 5 .

1. WWW. palestinehistory.com.
2. http : middleeastreference.org.uk.
3. WWW. jewishvirtuallibrary.org.
4. http : //middleastreference.org.uk.