بیون ( طرح - )

در جریان گفت‌وگوهای کمیته‌ی عالی عرب برای فلسطین و آژانس یهود در انگلستان ، در چهارچوب کنفرانس لندن ، نماینده انگلستان در هفتم فوریه‌ی 1947 در ضمن معرفی طرح بیون وزیر خارجه‌ی حزب کارگر انگلستان ، سندی حاوی پیشنهادات جدید ارائه داد .

این طرح از شکست انگلستان در کوشش خود جهت ایجاد همکاری میان یهود و عرب سخن می‌گفت و اعتراف می‌کرد که زمان تأسیس یک دولت خودمختار در فلسطین فرا رسیده است . با این همه آخرین کوشش خود را برای ادامه‌ی حکومت انگلستان بر فلسطین به عمل آورد ، بدین صورت که فلسطین مدت پنج سال تخت قیمومیت انگلستان باقی بماند تا برای دستیابی به استقلال در چهارچوب یک دولت مرکزی آمادگی یابد . نیز ساکنان فلسطینی در خلال این مدت می‌توانند نوعی حکومت خودمختار در مناطقی که برحسب اکثریت عرب یا یهود آن مشخص می‌شود داشته باشند .

در مورد اقلیت‌ها در این مناطق مشخص ، کمیسر عالی انگلیس ، آزادی عبادت و پیروی از محاکم جدا از احوال شخصیه و ایجاد مدارس آموزشی ویژه و استفاده از زبان ملی و حضور در شوراهای قانونگذاری محلی ، و دسترسی به شغل‌های مناسب عمومی را تضمین می‌کند . این طرح همچنین پذیرش انتقال مالکیت کشاورزی را به مقامات محلی محول می‌کند .

طرح بیون ، حجم مهاجرت یهودیان را به صدهزار تن در طی دو سال مشخص کرد ، تا پس از آن مدت به " توانایی ظرفیت اقتصادی " فلسطین که کمیسر عالی انگلیس با مشورت مجلس مشورتی آنها را معین می‌کند وابسته باشد ، و هر گاه اتفاق‌نظر در این ماده حاصل نشود ، هیأت داوری سازمان ملل متحد در آن مورد تصمیم بگیرد . اما این مجلس مشورتی از نمایندگان عرب و یهود تشکیل خواهد شد ، بر این اساس که قدرت عالی قانونگذاری و اجرایی در دست کمیسر عالی باقی بماند ، و پس از چهار سال انتخابات مجلس مؤسسان انجام شود . اگر اکثریت عرب و اکثریت یهود در این مجلس به توافق رسیدند ، طرح‌های تأسیس یک دولت مستقل تهیه می‌شود . و الا این وظیفه به شورای امنیت سازمان ملل واگذار می‌شود .

طرف عرب این کنفرانس ، طرح بیون را به دلیل آنکه متضمن تقسیم فلسطین به دو منطقه‌ی عربی و یهودی بود و به صد هزار یهودی مهاجر اجازه‌ی ورود به فلسطین ، - بدون ایجاد محدودیتی برای مهاجرت آنها در آینده را می‌داد - رد کرد . آژانس یهود نیز به بهانه‌ی آنکه این طرح به تأسیس دولت یهود تصریح نکرده و حتی به انحلال آژانس یهود حکم می‌داد ، مردود شناخت . آنگاه " موشه شرتوک " از طرف آژانس یهود پیشنهادات متقابلی ارائه داد که متضمن اعلان تأسیس دولتی یهودی در " منطقه‌ای کافی " از فلسطین بوده زیرا مناطقی که به یهود اختصاص داشت با توجه به برنامه‌ی حکومت خودمختار داخلی ، برای توسعه طلبی آینده‌ی آنها کفایت نمی‌کرد .

بیون از اوضاع اقتصادی انگلستان ، نیز از آنچه که " خطر شوروی " نامیده می‌شد بی‌اندازه آشفته‌خاطر بود ، و احساس می‌کرد که موفقیت وطنش برای غلبه بر این دو مشکل ، به تسلط بر خاورمیانه و نفت آن وابسته است ، و این معنی بدون حل مسأله‌ی فلسطین به شکلی که مورد قبول عرب باشد امکانپذیر نیست . بنابراین حداکثر تلاش خود را به کار برد تا هیأت نمایندگی عربی را به قبول طرح یا لااقل مذاکره درباره‌ی آن وادار کند ، اما از این تلاش خود بهره‌ای نبرد ؛ زیرا هیأت نمایندگی عربی اصرار داشت که اعلان شود فلسطین دولتی عربی است . بنابراین بیون ناچار شد در 14 فوریه ، شکست خود در قبولاندن این طرح و نیز تصمیم خود را مبنی بر ارجاع مسأله‌ی فلسطین به سازمان ملل متحد ، بدون هیچ اعمال نفوذی از طرف دولت انگلیس اعلام کند .

مآخذ :

1. British Propoisals submitted to the London conference, 7 February 1947, Cmd 7044
2. John. R. and Hadawi, s : Palestine Diary, Beirut 1970