هاشومر هاتزایر ( جنبش - )

الف - پیشینه :

جنبش صهیونیستی هاشومر هاتزایر (Hashomer Hatzair)به عنوان یکی از اولین جنبشهای صهیونیستی کمی پیش از جنگ جهانی اول در سال 1913 در لهستان تأسیس شد . جنبش مذکور هدف خود را ترویج ساختار زندگی کیبوتصی در اسرائیل و آشنا ساختن جوانان یهودی با این سبک از زندگی و تلاش در جهت جذب آنان از طریق گسترش شعبات آن در جهان اعلام کرد .

این جنبش به ابتکار دو یهودی به نام های بر داو بروشوف ( Ber Dov Berochov ) و گوستاو وینکن ( Gustav Wyneken ) که متأثر از اندیشه های مارکسیستی بودند ، در ابتدا فعالیت خود را تحت عنوان " سازمان یهودیان پیشاهنگ " ( Organisation du Scoutism Juif ) آغاز کرد . پس از جنگ جهانی اول جنبش مذکور به سرعت گسترش یافته و وارد کشورهای انگلیس و روسیه شد ، به طوری که در سال 1924 ، اولین کنگره جهانی جنبش هاشومر هاتزایر با حضور نمایندگانی از کشورهای لهستان ، لیتوانی ، لتونی ، روسیه ، بریتانیا در شهر دانزیک

( Dantzig ) لهستان تشکیل شد . اما با آغاز جنگ جهانی دوم ضربه سنگینی بر جنبش هاشومر هاتزایر وارد آمد . رهبران این جنبش نیز متأثر از بزرگنمایی وقایع جنگ علیه یهودیان توسط صهیونیستها مدعی اند ، با تبعید همه یهودیان به اردوگاهها ، به ویژه یهودیان لهستان به عنوان مهد و خواستگاه این جنبش ، هاشومر هاتزایر عملاً پایگاه اصلی خود را از دست داد .

اما به ادعای منابع یهودی ، این جنبش حتی در طول جنگ نیز از فعالیت باز نایستاد و سعی کرد در شهرها و مکانهایی که از گزند اندیشه های هیتلری و نازیستی در امان مانده بودند ، فعالیت خود را از سر گیرد . بر همین اساس این جنبش در آمریکا ، کشورهای آفریقایی و در نهایت کشورهای اروپای غربی و اسرائیل به فعالیت خود ادامه داد .

در اسرائیل ، این جنبش با گسترش فعالیتهای خود و افزایش تعداد کیبوتصها ، به عنوان یکی از باسابقه ترین جنبشها و احزاب سوسیالیستی و کارگری ، حزب ماپای را تأسیس کرد و اعضای آن به عنوان نماینده راهی کنست پنجم شدند و بدین طریق این جنبش فعالیتهای خود را در نظام سیاسی اسرائیل آغاز کرد . پس از آن این حزب با سایر احزاب منافع حقوق کارگری و پیرو ایده های سوسیالیستی ائتلاف کرد که در نهایت مجموع ائتلافهای احزاب کارگری و سوسیالیستی امروزه تحت عنوان حزب کارگر در کنست شانزدهم فعالیت دارد .

با این حال علی رغم ورود این جنبش به نظام حزبی اسرائیل ، هاشومر هاتزایر همچنان استقلال خود را حفظ کرده و یکی از بزرگترین جنبشهای صهیونیستی در اسرائیل محسوب می شود که در سایر کشورها نیز فعال است .

ب - جنبش هاشومر هاتزایر فرانسه :

هرچند جنبش هاشومر هاتزایر به عنوان یکی از باسابقه ترین جنبشهای صهیونیستی صرف نظر از فرانسه در 19 کشور دنیا شعبه دارد . لیکن کشور فرانسه به عنوان یکی از مهمترین کانونهای فعالیت جنبش هاشومر هاتزایر و همچنین به عنوان کشوری که می توان گفت جنبش مذکور

پایه های ثبات و پیشرفت خود را در آن بنا نهاد ، از اهمیت زیادی برخوردار است .

کانادا ، آمریکا ، مکزیک ، ونزوئلا ، برزیل ، آرژانتین ، اروگوئه ، شیلی ، بلژیک ، اتریش ، ایتالیا ، سوئیس ، هلند ، مجارستان ، بلغارستان ، بلاروس ، اوکراین استرالیا و اسرائیل از جمله کشورهایی هستند که این جنبش در آنها فعالیت دارد .

گفته می شود که جنبش مذکور سه هزار عضو در سراسر دنیا دارد . اما دو کشور فرانسه و اسرائیل دو کانون مهم فعالیت جنبش هاشومر هاتزایر در دنیا محسوب می شوند . اسرائیل به عنوان یکی از بزرگترین کانونهای فعالیت جنبش هاشومر هاتزایر ، در حال حاضر 81 کیبوتص وابسته به جنبش مذکور را در خود جای داده است .

جنبش هاشومر هاتزایر فرانسه به طور رسمی در سال 1933 در محله بل ویل ( Belleville ) پاریس توسط عده ای از جوانان یهودی تونسی و لهستانی تأسیس شد . لیکن همزمان با گسترش فعالیتهای آن ، وقایع جنگ جهانی دوم ، تا حد زیادی فعالیت آن را دچار وقفه کرد .

شعبه این جنبش در فرانسه نیز به دلیل محدودیتهای جنگ و متأثر از مسائل امنیتی ، تأسیسات و فعالیتهای خود را از پاریس به بخش جنوبی فرانسه و بیشتر به دو شهر مارسی و لیون انتقال داد . با پایان یافتن جنگ جهانی دوم ، این جنبش با حمایت سایر گروهها و تشکلهای یهودی ، شعبه خود در پاریس را احیاء کرد و دارای دو نمایندگی فعال در شهرهای لیون و پاریس است .

ج - اهداف و برنامه ها :

در ابتدای تأسیس ، گسترش اندیشه های مارکسیستی و آماده سازی نسل جوان برای زندگی در کیبوتص ، یکی از دلایل اصلی تأسیس جنبش هاشومر هاتزایر بود . لیکن پیگیری این هدف بیشتر در اراضی اشغالی فلسطین امکانپذیر بود . با گسترش فعالیتهای این جنبش و افزایش شمار شعبات آن در سراسر دنیا ، فعالیتهایی همچون پرورش نسلی متعهد به اسرائیل و آشنا ساختن نسل جوان با اندیشه ها

و آموزه های صهیونیسم به مجموع فعالیتهای این جنبش افزوده شد .

از همین رو بسیاری از سفرهایی که اعضای شعبات این جنبش به مقصد اسرائیل ترتیب می دهند ، با همین انگیزه و هدف یعنی آشنا ساختن نسل جوان یهودی با ساختار زندگی اجتماعی در اسرائیل صورت می گیرد .

از دیگر اهداف و برنامه های این جنبش که می توان آن را در زمره مهمترین اهداف جنبش هاشومر هاتزایر به شمار آورد ، زنده نگه داشتن یاد هولوکاست و ترتیب دادن برنامه هایی از جمله بازدید از اردوگاههای برجا مانده از جنگ جهانی دوم از جمله آشویتس ، بیرکنوو ورشو است که طی فواصل زمانی معین صورت می گیرد . برای نمونه می توان به سفر ماه آوریل سال 2004 اعضای جنبش هاشومر هاتزایر فرانسه به لهستان و بازدید از اردوگاههای آشویتس و بیرکنو اشاره کرد که در طول این سفر ، کنفرانسی نیز با همان موضوع یعنی هولوکاست در محل موردنظر برگزار شد .

نمایش فیلم ، عکس و برپایی کنفرانس با موضوعات جنگ جهانی دوم ، اقدامات دولت آلمان در طول جنگ جهانی دوم و سایر موضوعات مربوطه از جمله برنامه هایی است که در اکثر این سفرها به اجرا درمی آید .

برگزاری کنفرانسها ، همایشها و نشستهایی با موضوع هولوکاست و بررسی علل و عوامل آن و وقایع مرتبط با آن از سایر برنامه های جنبش هاشومر هاتزایر فرانسه است . نشستهای مذکور با حضور اعضاء و رؤسای جنبش برگزار می شود و در این هم اندیشی ها ، راههای جلوگیری از گسترش این ایدئولوژی مورد بحث و گفت وگو قرار می گیرد .

یکی دیگر از اهداف و برنامه هایی که می بایست آن را در رأس همه فعالیتهای جنبش مذکور عنوان کرد ، دفاع از منافع رژیم صهیونیستی در سایر کشورهاست . مجموعه اقدامات این جنبش در فرانسه می تواند به خوبی صحت این امر را ثابت کند . به عنوان نمونه پرونده بسته شدن شبکه المنار ( کانال حزب الله لبنان ) یکی از مصادیق بارز این

ادعاست . در پی آغاز فعالیت شبکه المنار پس از یک دوره 60 روزه توقف در ماه نوامبر سال 2004 ، جنبش هاشومر هاتزایر از جمله سازمانهایی بود که در کنار سایر سازمانهای یهودی و صهیونیستی ضمن ارسال شکوائیه ای به شورای عالی سمعی و بصری فرانسه ، ضمن ابراز تأسف از اقدام دولت فرانسه ، خواهان قطع برنامه های این شبکه در فرانسه شد .

جنبش مذکور ضمن اعلام تأسف و ابراز ناامیدی از اقدام دولت ، از سرگیری فعالیتهای شبکه المنار را زمینه ای برای گسترش آنتی سمیتیسم در فرانسه و مغایر ارزشهای این کشور خواند . در نامه این جنبش به شورای عالی سمعی و بصری فرانسه آمده است که " دولت فرانسه با این اقدام رسما درهای خود را به روی آنتی سمیتیسم خواهد گشود . "

د - اعضای جنبش هاشومر در فرانسه :

جنبش هاشومر هاتزایر یکی از بزرگترین جنبشها و تشکلهای صهیونیستی در جهان محسوب می شود . با توجه به نقش ، اهمیت و جایگاه این جنبش در بین تشکیلات و سازمانهای یهودیان در فرانسه ، این جنبش یکی از اعضای مهم سازمان کریف است که در بسیاری از نشستهای مجمع عمومی این نهاد و تصمیم گیری های آن شرکت دارد .

همچنین این جنبش یکی از اعضای سازمان " بنیاد اجتماعی یهودیان متحد " ( FSJU) (Fonds Social Juif Unifie ) در فرانسه است . جنبش مذکور در دو شهر پاریس و لیون دارای نمایندگی است . مهمترین رهبران جنبش در حال حاضر عبارتند از یوزی شمش ( Uzi Shemesh ) دبیرکل ، دیوید فش ( David Fuchs ) رئیس جنبش و یونی سماژا ( Yoni Smadja ) دبیر ملی و نماینده در امور مسائل سیاسی .

ه - دیدگاه و مواضع جنبش در فرانسه :

جنبش هاشومر هاتزایر فرانسه تنها جنبشی آموزشی و فرهنگی نبوده و در کنار این اهداف ، پرورش نسلی متعهد به اسرائیل و تشویق به مهاجرت آنان به اسرائیل را در زمره

اهداف خود قرار داده است . بر همین اساس این بخش از گزارش ، دیدگاه و مواضع این جنبش در قبال موضوعاتی همچون انفجار تل آویو در ماه فوریه سال جاری ، نشست شرم الشیخ و همچنین انتخاب محمود عباس را مورد بررسی قرار می دهد .

1 - انفجار تل آویو :

جنبش هاشومر هاتزایر ، پس از انفجار تل آویو با انتشار بیانیه ای ، ضمن محکومیت این اقدام ، از کشور فرانسه و اتحادیه اروپا درخواست کرد که نام حزب الله لبنان را در فهرست اسامی گروههای تروریستی قرار دهد . متعاقب انفجار تل آویو که در فوریه سال 2005 به وقوع پیوست ، تعداد پنج کشته و 50 صهیونیست زخمی شدند که رسانه های یهودی ، حزب الله لبنان را عامل این اقدام معرفی کردند .

2 - انتخاب ابومازن :

پس از انتخاب محمود عباس به ریاست تشکیلات خودگردان فلسطین در 9 ژانویه سال 2005 ، جنبش هاشومر هاتزایر متأثر از مواضع رژیم صهیونیستی ضمن صدور بیانیه ای با ابراز امیدواری از روی کار آمدن عباس ، انتخاب وی را نقطه عطفی در روابط بین اسرائیل و فلسطین و همچنین توقف حملات تروریستی علیه اسرائیل و در نتیجه برقراری صلح در منطقه خواند . در بیانیه جنبش آمده است : " ما امیدواریم که عباس به عنوان یک رهبر پراگماتیست قادر باشد با متقاعد کردن سران گروههای تروریستی ، برای دستیابی صلحی پایدار فعالیت آنان را در منطقه متوقف سازد .

مآخذ :

1. بولتن رویداد و گزارش صهیونیسم ، 10/6/1384 ، شماره 84 .
2. www. hashomer.be
3. www. nouvelobs.com.