کمیسیون انرژی اتمی اسرائیل

کمیسیون انرژی اتمی اسرائیل Israel Atomic Energy Commission (IAEC) در سال 1952 توسط پرفسور " ارنست دیوید برگمن " (Ernst Bergman)تأسیس و در ماه ژوئن همان سال ( 1952 ) موجودیت آن از سوی " دیوید بن گوریون " نخست وزیر وقت اسرائیل اعلام شد .

پرفسور برگمن پیش از این در مقام مشاور علمی بن گوریون و رئیس واحد تحقیقات هسته ای در وزارت دفاع اسرائیل مشغول فعالیت بود و تا سال 1966 ریاست کمیسیون انرژی اتمی اسرائیل را برعهده داشت . در سال 1966 این مسئولیت رسما به شخص نخست وزیر واگذار شد و از آن سال تاکنون ، نخست وزیر رئیس رسمی این کمیسیون است که مسئولیتش را به یک فرد متعهد که توسط او مشخص می شود ، خواهد سپرد .

پس از ارنست برگمن ، دیوید بن گوریون نخست وزیر وقت اسرائیل در همان سال ( 1966 ) پرفسور " اسرائیل داستاروفسکی " ( Isvael Dostorovsky ) را به سمت رئیس کمیسیون انرژی اتمی اسرائیل منصوب کرد و او تا سال 1971 ریاست کمیسیون مذکور را برعهده داشت .

او طرحهای گسترده ای را در حوزه انرژی اتمی رژیم صهیونیستی به پیش برد . البته نخست وزیر ، رئیس رسمی این کمیسیون بود که مسئولیتش را به یک فرد متعهد می سپرد . تحقیقات اتمی در دو مرکز " نحال سوریک " و دیمونا زیر نظر " کمیسیون انرژی اتمی اسرائیل " انجام می شود .

ارائه پیشنهاد و توصیه به حکومت در زمینه سیاستهای هسته ای و اجرای سیاستهای تعیین شده دولت در این زمینه ، از جمله وظایف عمده و اصلی کمیسیون انرژی اتمی اسرائیل محسوب می شود که رئیس این کمیسیون ، مستقیما شرح تحقیقات و فعالیتهای انجام شده در کمیسیون را به شخص نخست وزیر ارائه می دهد .

IAEC همچنین نمایندگی دولت ( اسرائیل ) را در سازمانهای بین المللی مرتبط با انرژی اتمی از جمله آژانس بین المللی انرژی اتمی ( IAEA ) برعهده داشته و با بسیاری از سازمانها و مراکز تحقیقات هسته ای در سراسر دنیا در ارتباط است .

امروزه کلیه تحقیقات هسته ای و اتمی اسرائیل در دو مرکز تحقیقاتی " ناحال سوریک ( Soreq ) و " نقب " ( Negev ) زیر نظر " کمیسیون انرژی اتمی اسرائیل " انجام می شود .

IAEC از بخشهای مختلفی از جمله بخش " مهندسی هسته ای " و بخش " سلامت و کنترل کیفیت " تشکیل شده است که هر یک از بخشهای مذکور وظایف خاصی را به انجام می رسانند . برای نمونه بخش مهندسی هسته ای ، وظیفه ارتقاء قدرت راکتورها و توسعه زیربنایی را برعهده دارد ، بخش طرح و برنامه ریزی نیز مأمور به شناخت تکنولوژی های لازم برای رآکتورها و چگونگی کاربرد آنها و همچنین تحقیق درباره کاربرد انرژی اتمی در شیرین کردن آب دریاست .

بخش سلامت و کنترل کیفیت که از دیگر بخشهای IAECاست ، مسئولیت کنترل معیارهای سلامت فنی در کارخانه ها را برعهده داشته و درباره سلامت بهداشتی مراکز جدیدالتأسیس ، بررسی های لازم را به عمل می آورد .

بخش " تحقیقات ایزوتوب " نیز که در سال 1948 در دانشکده " وایزمن " تشکیل شد در کنار آزمایشهای گسترده ، عملیات میدانی شامل نقشه برداری ، نمونه برداری فیزیکی و اقدامات محلی را به انجام می رساند و نتایجتحقیقات خود را در اختیار کمیسیون می گذارد .

کمیسیون مذکور از اواخر دهه 1950 برای تولید انرژی الکتریکی از مواد رادیواکتیو و استفاده از آن برای شیرین کردن آب دریا کوشیده است و نیروگاه نحال سوریک و دیمونا به این منظور به کار گرفته شدند . اما این طرح که به کمک آمریکا آغاز شده بود در عمل موفق نبود .

عمده فعالیتهای کمیسیون انرژی اتمی اسرائیل ( IAEC ) همچون دو سازمان امنیتی و اطلاعاتی اسرائیل ( شاباک و موساد ) ، مخفیانه انجام می شود و رئیس ، معاون و دیگر مقامات ارشد آن به طور مستقیم از سوی نخست وزیر منصوب می شوند .

از سال 1971 تا سال 2005 افراد ذیل ریاست IACE را برعهده داشته اند :

1. دکتر شالهوث فریر ( Shalheveth Freier) : (1976 - 1971 ) .
2. یوزی ایلام ( Uzi Eilam)(1986 - 1976 ) .
3. دکتر دیوید پلیچ ( David Peleg) (1992 - 1986 ) .
4. دکتر یونا اتینجر ( Yona Ettinger) (1992 - 1981 ) .
5. گیدئون فرانک ( Gideon Frank ) ( از سال 1993 تاکنون ) .

مآخذ :

1. بولتن رویداد و گزارش اسرائیل ، مؤسسه تحقیقات و پژوهشهای سیاسی - علمی ندا ، 21/8/1384 ، شماره 272 .
2. www. nti.org/e-research/profiles/Israel/Nuclear/3583.html
3. Avner Cohen Israel and chemical Biological Weapons. The Nonproliferation Reviewlfall- winter, 2001.
4. www. iaec.gov.il/pages-e/card-manger-e.asp.
5. www. jewishvirtualllibrary.org/jsource/Society-$$-Culture/iaec.htm.
6. http : //www. fas.org/nuke/guide/israel/gency.iaec.htm p2.