فلاویوس ، یوسیفوس ( 100 - 38 )
از بارزترین مورخین یهود در فلسطین قدیم است ،
کتابهای او منبع اصلی تاریخ یهود و حوادث سرکشی آنها در برابر حکومت رومی هاست .
یوسیفوس در بیت المقدس در یک خانواده یهودی دینی بلند پایه به دنیا آمد و از ابتدای جوانی اش به تدریس و تحصیل در این یهود مشهور بود . پس از گوشه گیری اش در شانزده سالگی یا بعضی از زاهدان که تعداد آنها در زمان مسیح زیاد بود به گروه فویسی ها که دعوت به تمسک به تعالیم تورات و حرفه های به دست آمده از گذشتگان می کردند ، پیوست .
در سال 64 میلادی یوسیفوس به روم سفر کرده و موفق شد بعضی از کاهنان یهودی که در پایتخت روم زندانی بودند ، را آزاد کند . از تمدن روم و مظاهر رفاه و فرهنگ آن به ویژه از نیروها و سازماندهی نظامی آن ، تعجب کرد . هنوز به بیت المقدس برنگشته بود که انقلاب یهودیان بر ضد حکومت روم در سال 66 میلادی شروع شد یوسیفیوس با این سرکشی مخالفت کرد و با گروهی از کاهنان مردم را به گفت وگو و تفاهم با حاکمان روم دعوت کرد . ولی بعدا مجبور شد به انقلابیون بپیوندد .
نیروهای روم به رهبری فسبسیانوس توانستند به سرعت بر مقاومت یهودیان در شمال در سال 67 میلادی غلبه کنند . یوسیفوس از اسارت رها شد چون گفت که به زودی فیسیانوس قدرت را به دست خواهد گرفت . هنگامی که این پیش بینی در سال 69 میلادی به حقیقت پیوست جایگاهی در خانواده امپراتور پیدا کرد و با افسیسیانوس به اسکندریه رفت .
سپس به سپاه تیتوس ابن قپسیانوس هنگامی که برای محاصره بیت المقدس در سال 70 میلادی آمدند ، پیوست . پس از نابودی شهر و ساکنانش یوسفیوس به روم رفت تا آخر عمرش را در آنجا سپری کند . به خانواده امپراتور منسوب شد و لقب " یوسفیوس فلوویوس " را گرفت و مقام بزرگی را به دست آورد . سپس زمینی را در فلسطین اقطاع کرد و به تألیف پرداخت .
اولین تألیف یوسفیوس کتاب " جنگ یهودیان " در هفت جزوه بود و به ( زبان ) آرامی نوشته شد . ولی نسخه اصلی آن از بین رفت و ترجمه یونانی آن باقی مانده که در ترجمه آن خود یوسفیوس نظارت داشت و از بعضی از نویسندگان یونانی کمک گرفت تا آن را به صورت قصه و زبان فصیح منتشر کند لذا زبان آن با لهجه یونانی آن زمان
کمی اختلاف داشت و روان تر نوشته شده بود .
مؤلف در دوقسمت اول خلاصه ای از تاریخ یهودیان از استیلای انطیوخوس بزرگ بیت المقدس در سال 198 قبل از میلاد تا سرکشی یهودیان در سال 70 - 66 میلادی را بیان می کند و در این کار از مورخین گذشته کمک گرفته است . به ویژه از مورخ و فیلسوف یونانی نیکلای دمشقی که کتاب بزرگی را درباره تاریخ جهان تالیف کرده بود و یوسیفوس بخشهای مهمی از آن را برای ما حفظ کرده است .
سپس حوادث جنگ یهودیان را که خود در آن شرکت داشته است را توصیف می کند . از انقلابیون یهود انتقاد نموده و بشدت به آنها حمله کرده است . در کتابش سعی کرده است به یهودیان بگوید که روم هرگز شکست نخواهد خورد و دیوانگی است که در مقابل آن مقاومت شود .
یوسیفوس در معرض آزار یهودیان قرار گرفت زیرا او را مرتد و خائن به ملتش معرفی کردند و طرفداری او از رومی ها را نبخشیدند مگر پس از اینکه " آثار قدیم یهود " را در بیست جلد نوشت و این کتاب تاریخ یهودیان را از آغاز خلافت تا سرکشی آنها ( 70 - - 66 م ) مورد بررسی قرار داده و در این کتاب فقط به ترجمه هفتگانه عهد قدیم اکتفأ نکرده بلکه در این ورد از مورخین یونانی و رومی کمک گرفته است و سعی کرده است از دین یهود و کارهای یهودیان با اصول عقلی دفاع کند و عقاید آنها را از تعصب جدا کرده و بین آن و فرهنگ هلفسینه معاصر صلح و همه رأیی برقرار کند .
کتاب از تلفیق و ترقیع خالی نیست و در روش آن ضعف وجود دارد . ولی از ارزش آن به نقل مطالبی است که در کتابهای گذشته آمده و اصل کتابها از بین رفته است . یکی از مهمترین خبرهای وارده در آن در جزء هجدهم و مربوط به مسیح است و این قسمت به " شهادت فلدویوسی " مشهور است که در اطراف آن جدل صورت گرفت و نویسندگان مسیحی آن را دلیلی بر زنگدی مسیح از یک نویسنده معاصر دانستند در حالی که منتقدان آن را دسیسه دانستند .
کتاب دیگری دارد که شایسته یادآوری است و آن " ضدابیون " نام دارد که یوسیفوس در رد بر فیلسوف یونانی که از یهودیان انتقاد کرده و آنها را متهم به فساد و تخلف
کرده نوشته است ، در این کتاب یوسیفوس به پایبندی خود به ریا نقش و اخلاصش در عقیده فریسما و یهودی تأکید دراد و اثبات می کند ولی نمی تواند از خودپسندی و غرور و سنگدلی خود رها شود .
همچنین پایبندی خود را به حکام نشان داده و از قربانی دادن اجتناب کردند که باعث شد معاصرانش او را تحقیر کنند تألیفات یوسیفوس در نظر بسیاری از مهمترین منابع تاریخ یهود و فلسطین در زمان هلنیستی است و بارها چاپ و به زبانهای مختلف ترجمه شده .
- Gncy Encyclopedia Britanniea.
- Thacheray, H, St, j : elapedia universealis.
- Uosephus, the man and historian, eandon, 1929.
- Wieliamsan, G, A : The wored of josephio ondon and newyourk - 1964.