عبدالواحدبن محمد شیرازی ( 486 - 420 ه/1092 - 1028 م )
ابوفرج عبدالواحدبن محمد شیرازی انصاری خزرجی ، از بزرگان زاهدان و فقهای حنبلی بود ( نک : حنبلی ، مذهب ) . او از نسل سعدبن عبادة است . در شیراز متولد شد و در بغداد نزد قاضی ابی یعلی حنبلی فقه آموخت .
هنگامی که بلاد شام از تحت خلافت شیعیان فاطمی به زیر خلافت عباسیان سنی درآمد ، بعضی از علمای حنبلی رفتند از جمله ابوفرج شیرازی سوی او رفتند . در قدس مستقر شد . از جمله دانش آموزانی که به سوی او آمد قدامه جد خانواده ای بود که مذهب حنبلی را به دمشق منتقل کرده بود ( نک : آل قدامه ) .
ابوفرج تعدادی تصنیفات در زمینه فقه و اصول پدید آورد و درباره تفسیر کتاب " الجواهر " را در 30 مجلد نوشت . تتش پادشاه سلجوقی او را به دمشق فرا خواند . وی بدانجا رفت و به عنوان محدث و واعظ در آنجا کار کرد . همراه اشاعره مجالس بحث و جدلی در قادسیه داشت . مناظراتی نیز در جلو ملک ( پادشاه ) تتش برگزار کرد .
وی در دمشق وفات یافت و مقبره اش به مزاری تبدیل شد . مردم درباره او کرامتهای زیادی بیان می کردند .
مآخذ :
- ابن رجب : ذیل طبقات الحنابلة ، دمشق 1951 .
- حنبلی ، ابن عماد : شذرات الذهب فی اخبار من ذهب ، قاهره 1931 .
- ابن قلانسی : ذیل تاریخ دمشق ، بیروت 1908 .
