طور ( کوه - )

از دانشنامه فلسطین


این کوه در مشرق جنوب شرقی ناصره واقع شده و به کوه " طابور " معروف است . کوه کوچکی به مساحت 6 کیلومتر مربع که جدا شده و بالای زمینهای جلگه ای محیط به آن قرار دارد و ارتفاع آن تا سطح زمین 460 متر می باشد . و حدود 563 متر از سطح دریا ارتفاع دارد . دارای شکل گنبدی بلند و مرتفع با محور شمال غربی و جنوب شرقی می باشد .

کوه طور با برآمدگی های مشرف بر مساحت بزرگی از جزء شمالی فلسطین ، از سایر ارتفاعات منطقه ناصریه ای که در هشت کیلومتری شرق آن واقع شده است ، متمایز می گردد . قله این کوه مشرف بر در شمال دریاچه " طبریه " در شمال و شرقی و بر دره اردن در شرق و سلسله جبال در " جلیل " در جنوب غربی و کوه " کرمل " زمینهای جنین و بیسان و تپه " ام الفحم " نیز در جنوب ، می باشد . این ویژگی های مذکور جنبه استراتژیکی طبیعی مهمی به کوه

طور داده است .

بر روی قله این کوه دژها و برجهای مراقبت و نگهبانی و از زمانهای قدیم نیز مراکز دینی و معابد دینی زیادی برپا گردیده و آثار آنها در اطراف دیر و صومعه تا به امروز وجود دارد . علت اینکه کوه طور و اطراف آن به این شکل گنبدی مستقل و جدا شده از سایر قسمتهای زمین و به شکل منحصر به فرد خودش است به فعالیتهای و جابه جایی پوسته زمین برمی گردد که در اینجا مثل شکاف و شکستگی هایی است که از تمام جهات به گردن این کوه آویزان شده و به شکل تپه ای فشرده می باشد .

اما ترکیب آن از نظر علم زمین شناسی از طبقات سنگی آهکی به دست آمده از دوره کرتاژی به طرف طبقات به دوره " لایوسین " برمی گردد که از صخره های محکم در اطراف جنوبی و شرقی این کوه ، تشکیل شده است .

از آنجایی که صخره های کوه قابل نفوذ می باشند و از طرف دیگر بارانهای منطقه نیز زیاد است ( 500 - 600 میلی متر ) در کوهپایه های شرقی و جنوبی این کوه چشمه های آب زیادی به وجود آمده که مجراهای علیای رود " بیره " ( طابور ) را تغذیه کرده و به رود اردن می ریزد .

امروزه مساحت اندکی از کوه طور ، به ویژه در منطقه قله ای و نوک آن درختان بلوط را پوشانده و به این کوه منظره جالبی بخشیده است . مساحتی از کوه که پوشیده از سبزی است و به شکل جنگل آمده است . این بیشه و سابقا تمام کوه را دربرمی گرفت ، اما متأسفانه تصرفات انسان باعث تخریب و قطع این درختان بیشه شده است .

در انتهای شمال غربی کوه ، عربی " دبوریه " آنجا یک جاده و روستای قرار دارد که از راه مارپیچی به قله کوه کشیده شده و به دیر قائم و آثار و برج مراقبت می رسد .

مآخذ :

  1. حموی ، یاقوت : معجم البلدان ، دیر طور ، بیروت 1955 .
  2. نقشه فلسطین : مقیاس 000,501 تابلو ناصر .
  3. نقشه فلسطین : مقیاس در شهر000,2501 .