جلجله

در انجیلهای مقدس آمده است ، روزی که حضرت مسیح مصلوب گردید ، به این محل معروف به " جلجثه " به زبان آرامی ، جلجلتا یا " جولجولیث " به زبان عبری ، آورده شد . در کتاب تاریخ اورشلیم از این مکان جلجتا Joljota یا گلگشا نام برده شده است . این محل خارج حصار شهر بیت المقدس و نزدیک دروازه شهر و در کنار یک باغ است . ( انجیل یوحنا 19 ، 17 ، 20 ، 41 ؛ مرقس 95 ، 22 ؛ لوقا 23 ، 33 ) . جلجله به معنی جمجمه است به بلندی کوتاهی از سنگ گفته می شود .

کاوشهای اخیر نشان می دهد که ابتدا این محل جنگل بوده و سپس به باغ تبدیل شده است ، در حالی که بلندی جلجلتا به خاطر مناسب نبودن سنگهای آن برای ساختمان به حال خود گذارده شد . هنگامی که پادشاه هرودس آگریپا ( 41 - 44 م ) پیرامون شهر حصار جدیدی کشید ، جلجلتا درون حصار قرار گرفت .

این محل همان جایی است که محکوم به مرگ در آن کشته می شده است . مسیحیان معتقدند حضرت مسیح در همین محل مصلوب شد ، از این رو یکی از پرآوازه ترین اماکن مسیحیت گردید ، زیرا مسیحیان از همان روز اول تا ویرانی شهر توسط رومیان به سال ( 70م ) ، و صده های پس از آن ، به این محل ارج فراوانی می دادند . امروزه از سراسر جهان به آنجا می روند . هنگامی که آدریانس ( 135م ) قدس را به گونه شهر رومی ساخت ، تاریخ جلجلتا دگرگون شد ، زیرا در منطقه جلجلتا و قبر مقدس ، فوروم ( در شهرهای روم باستان به بازار یا میدانی مربع یا مستطیل شکل که اطرافش ساختمانهای عمومی قرارداشت ، گفته می شود ) و کاپیتول ( معبد روم باستان ) برپا باشد . همچنین آدریانس قبر و جلجلتا را پوشانید و آنجا را برای عبادت مجسمه ونوس گرامی داشت . بنابراین باعث جاودانگی این محل گردید .

هنگامی که قسطنطین ( 325 م ) دستور داد تا این محل را به زیباترین کلیساها آراسته کنند ، بازمانده بت پرستی از میان رفت ، و کلیسای قیامت برپاشد . جلجلتا در گوشه جنوب شرقی حیاط این کلیسا قرار گرفت سپس صلیبی در این محل نصب و گنبدی بر روی آن ساخته شد ( 428 م ) .

جلجلتا به سرنوشت کلیسای قیامت گرفتار شد . بارها ویران شد ، آتش گرفت و دوباره بازسازی شد ، تا بالاخره صلیبیان کلیسای فصلی را با وجود تغییراتی که طی صدها سال بر آن صورت گرفت ، ساختند . جلجلتا و همه زیارتگاهها یکجا در درون این کلیسا جای دارند ، و از گزند حوادث روزگار ، پیش آمدهای طبیعی ، از رقابت میان کلیساها و آتش سوزی سال 1898 در امان نماند - در این میان - جلجلتا ( چهارمترونیم از سطح زمین بلندی دارد و مساحت آن 45/11 در 25/9 متر است ، و قربانگاه [مذبح] ( جایی از کلیسا که در آن سوگند یاد کرده و یا نذر و قربانی دهند . ) صلیب حضرت مسیح ، حضرت مریم دردمند و مسیح مصلوب را در بردارد ، مقداری سنگ تپه در زیر و درون آنها نیز دیده می شود .

راهی که حضرت مسیح تا جلجلتا پیمود ، از محل اقامت " پیلاطس " رومی آغاز و به سوی دروازه قدیمی روبه روی جلجلتا ادامه دارد . این محل ممکن است در کاخ هرودس کبیر در غرب شهر و ممکن است در قلعه انطونیو در شرق شهر قرار گرفته باشد . امروزه این راه سنتی به " راه دردها " شهرت یافته است و مسیحیان و زائرانی که از سراسر جهان به این شهر مقدس می آیند ، بعد از ظهر روزهای جمعه این راه را می پیمایند .

مآخذ :

1. حمیدی ، سیدجعفر : تاریخ اورشلیم ( بیت المقدس ) ، انتشارات امیرکبیر 1364 .
2. Bagattir , B and Testa, E. : Il Golgota e la crove, Jerusalem. 1978.
3. Baldi, D. : Enchiridion Locorum sanctourum, Jerusalem 1955.
4. Desandoli, S. : Calvary and the Holy Sepulchre, Jerusalem 1977.
5. Finegan, J. : The Archeology of the New Testament, princeton 1969.

Hoade, E. : Guide to the Holy Lond, Jerusalem 1979.